(CAO) Khi áp thuế toàn diện đối với hàng xuất khẩu của các quốc gia trên thế giới vào thị trường Mỹ, Tổng thống Mỹ - Donald Trump đã trấn an dư luận rằng nỗi lo hàng hóa tăng giá vì chính sách này là "lỗi thời", nhưng các giám đốc siêu thị và chuyên gia trong ngành thực phẩm lại không nghĩ vậy.
CNN đưa tin chính sách áp thuế của Nhà Trắng sẽ khiến hàng hóa của Mỹ đắt hơn mức hiện tại rất nhiều. Các siêu thị trên khắp nước Mỹ bán các mặt hàng nhập khẩu ở mọi khu vực của cửa hàng: từ thực phẩm tươi sống và đóng gói đến các mặt hàng gia dụng cơ bản. Ông Trump đã áp dụng thuế quan 10% đối với tất cả các quốc gia vào tuần trước và áp dụng thuế quan có đi có lại cao hơn đối với 60 quốc gia và khối thương mại. Các doanh nghiệp Mỹ vận chuyển hàng hóa từ nước ngoài sẽ phải trả các khoản thuế quan đó và họ sẽ chuyển một số chi phí cao hơn cho người tiêu dùng.
Theo các chuyên gia, người mua sắm ở Mỹ sẽ đối mặt với giá cả tăng đối với các mặt hàng hải sản, cà phê, trái cây, pho mát, các loại hạt, kẹo thanh và các loại thực phẩm nhập khẩu khác. Các mặt hàng có chứa thành phần và bao bì như nhựa và nhôm từ các quốc gia khác cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Giá thực phẩm dễ hỏng sẽ tăng đầu tiên, sau đó là hàng hóa để được lâu. Khách hàng Mỹ cũng có thể thấy các sản phẩm được tung ra thị trường có kích thước nhỏ hơn, và nhận ra rằng một số phiên bản của các mặt hàng đã bị loại bỏ khi các công ty cố gắng bù đắp chi phí tăng do thuế quan.
Khách hàng Mỹ có thể phải đối mặt với giá thực phẩm sẽ tăng "trong vài tuần tới" - John Ross, CEO của IGA, một chuỗi cửa hàng tạp hóa độc lập nhận định. "Người mua sắm sẽ bắt đầu thấy điều này trên quy mô toàn bộ cửa hàng trong 90 ngày tới" – Ross cảnh báo.

Người tiêu dùng Mỹ sắp tới phải đối mặt với giá thực phẩm gia tăng vì chính sách thuế của ông Trump - Ảnh: Getty
Giá thực phẩm sẽ tăng tổng thể 2,8% do thuế quan của ông Trump, bao gồm 4% đối với sản phẩm tươi sống, theo ước tính của Phòng thí nghiệm ngân sách của Đại học Yale. Gánh nặng chi phí sẽ ảnh hưởng nặng nề nhất đến những người mua sắm có thu nhập thấp, những người chi tiêu nhiều hơn thu nhập của mình cho các mặt hàng thiết yếu.
Quy mô tăng giá cũng sẽ phụ thuộc vào quy mô của các công ty.
Giá tại các cửa hàng tạp hóa nhỏ hơn, vốn ít linh hoạt hơn trong việc hấp thụ chi phí cao hơn so với các chuỗi cửa hàng lớn như Walmart và Costco, vì thế chúng có thể tăng nhanh hơn. Các nhà cung cấp thực phẩm lớn như Campbell và Kraft Heinz cũng linh hoạt hơn trong việc quản lý thuế quan so với các nhà sản xuất nhỏ hơn. Nhưng ít công ty nào thoát khỏi tác động.
"Có vẻ như các nhà phân phối nhỏ đang phản ứng nhanh hơn nhiều" - Steve Schwartz, giám đốc bán hàng và tiếp thị tại chuỗi cửa hàng tạp hóa Morton Williams cho biết. Các nhà phân phối nhỏ có ít nguồn cung hơn và sẽ tăng giá trước, trong khi các công ty lớn hơn có nhiều hàng tồn kho trong kho thì có thể chờ lâu hơn mới tăng giá, theo như Schwartz nhận định.
Ví dụ, một nhà nhập khẩu Ý cung cấp dầu ô liu và giấm balsamic đã thông báo cho Morton Williams về mức tăng giá tăng 20% vào tháng tới.
Randy Arceneaux - Tổng giám đốc điều hành của Affiliated Foods, một nhà bán buôn tại Amarillo, bang Texas phục vụ khoảng 700 cửa hàng tạp hóa độc lập tại tám tiểu bang, cho biết hầu hết các nhà cung cấp vẫn đang chờ xem điều gì sẽ xảy ra với thuế quan.
Nhưng không phải tất cả các nhà cung cấp của Affiliated Food đều như vậy - một số nhà cung cấp đã thông báo cho công ty về việc tăng giá do thuế quan, bao gồm chuối và cá ngừ đóng hộp, cũng như đồ dùng bằng nhựa.

Cà phê là một trong những mặt hàng có khả năng tăng giá mạnh - Ảnh: Getty
Affiliated Foods lấy chuối từ Guatemala, nơi ông Trump áp dụng mức thuế 10%. Nhà phân phối của Affiliated Foods đã thông báo cho công ty rằng mức tăng giá 10% sẽ có hiệu lực vào tuần tới.
Điều này sẽ làm tăng chi phí của Affiliated Foods thêm 4 xu cho mỗi thùng chuối, từ 1,80 đô la lên 1,84 đô la, và giá tăng này sẽ được chuyển cho người mua sắm.
Thực phẩm mà người Mỹ ăn là một phần của chuỗi cung ứng toàn cầu phức tạp, với nhiều thứ không thể được đáp ứng ở Mỹ do điều kiện khí hậu và mùa màng. Thực phẩm không thể trồng tại địa phương sẽ chứng kiến mức tăng giá lớn nhất.
Hiện tại, Mỹ nhập khẩu khoảng 17% tổng lượng thực phẩm và đồ uống mà người dân nước này tiêu thụ, nhưng con số này đã thay đổi đáng kể tùy theo từng loại. Ví dụ, theo Bộ Nông nghiệp Mỹ thì khoảng 80% hải sản, 80% cà phê, 59% trái cây tươi và 35% rau tiêu thụ tại Mỹ là hàng nhập khẩu.
"Hệ thống thực phẩm của chúng tôi có mối liên hệ chặt chẽ với thị trường toàn cầu − bao gồm các sản phẩm không được trồng tại Mỹ như chuối hoặc các mặt hàng theo mùa − giúp giữ giá ở mức thấp trong khi vẫn cung cấp cho người mua sắm Mỹ quyền tiếp cận thực phẩm an toàn, bổ dưỡng quanh năm" - Leslie Sarasin, chủ tịch của nhóm ngành thực phẩm FMI cho biết trong một tuyên bố vào tuần trước.
Nhưng một yếu tố chính có thể hạn chế việc tăng giá là Mexico và Canada đã không nằm trong danh sách thuế quan mới nhất của Trump. Theo Bộ Nông nghiệp, Mexico và Canada là hai nhà cung cấp nông sản lớn nhất cho Mỹ.
Nhà Trắng đã áp thuế 25% đối với các quốc gia này, nhưng hầu hết các sản phẩm thực phẩm và nông nghiệp đều được miễn thuế theo hiệp định thương mại tự do USMCA hiện hành giữa Hoa Kỳ, Mexico và Canada.