(CAO) Hôm 4-10, CNN đưa tin giải Nobel Y sinh năm nay được trao cho 2 nhà khoa học Mỹ với công trình nghiên cứu về cách con người cảm nhận nhiệt độ và sự tiếp xúc (xúc giác) như thế nào.
Theo đó, giải Nobel sinh học và y học năm 2021 đã được trao cho David Julius và Ardem Patapoutian vì những khám phá của họ về các thụ thể cảm nhận đối với nhiệt độ và xúc giác.
Hai nhà khoa học đã nhận được giải thưởng vì đã mô tả cơ học về cách con người cảm nhận nhiệt độ nóng và lạnh và áp suất thông qua các xung thần kinh.
Julius là giáo sư tại Đại học California, San Francisco. Patapoutian là giáo sư tại Viện Y tế Howard Hughes ở La Jolla, California (Mỹ).
"Khả năng cảm nhận nhiệt, độ lạnh và xúc giác của chúng ta là điều cần thiết cho sự tồn tại và làm nền tảng cho sự tương tác của chúng ta với thế giới xung quanh" - Hội đồng Nobel cho biết trong một tuyên bố công bố giải thưởng.
Julius đã sử dụng capsaicin, một hợp chất cay nồng chiết xuất từ ớt gây ra cảm giác nóng, để xác định một cảm biến trong các đầu dây thần kinh của da phản ứng với nhiệt ... Còn Patapoutian đã sử dụng các tế bào nhạy cảm với áp suất để khám phá ra một loại cảm biến phản ứng mới.
Hai nhà khoa học được trao giải Nobel Y sinh năm nay - Ảnh: Uỷ ban trao giải Nobel
Thomas Perlmann, thư ký của Hội đồng Nobel và Ủy ban Nobel, cho biết khám phá này "mở ra những bí mật của tự nhiên ... Nó giải thích ở cấp độ phân tử cách những kích thích này được chuyển đổi thành tín hiệu thần kinh. Đó là một khám phá quan trọng và sâu sắc".
Ủy ban Nobel giải thích rằng khi Julius bắt đầu nghiên cứu lý do tại sao capsaicin gây ra cảm giác nóng rát, người ta đã biết rằng hợp chất này kích hoạt các tế bào thần kinh gây đau - nhưng điều đó xảy ra chính xác như thế nào là một "câu đố chưa được giải đáp".
Julius và nhóm của ông đã tạo ra một thư viện gồm hàng triệu đoạn DNA tương ứng với các gen được biểu hiện trong các tế bào thần kinh cảm giác có thể phản ứng với đau, nóng và xúc giác (sự tiếp xúc, va chạm). Sau đó, họ cắm các gen từ bộ sưu tập này vào các tế bào thường không phản ứng với capsaicin để tìm ra gen duy nhất gây ra độ nhạy.
Julius sau đó nhận ra rằng thụ thể capsaicin mà ông phát hiện ra là một thụ thể cảm ứng nhiệt được kích hoạt ở nhiệt độ được coi là gây đau đớn, Ủy ban Nobel cho biết.
Đồng thời, Patapoutian và các cộng sự của ông đang cố gắng tìm hiểu cách thức các kích thích cơ học có thể được chuyển đổi thành các phản ứng của các giác quan cảm nhận va chạm (xúc giác) và áp lực của chúng ta.
Nhóm nghiên cứu đã xác định được 72 gen ứng cử viên có thể mã hóa các thụ thể và "tắt chúng đi" từng gen một để phát hiện gen gây ra nhạy cảm cơ học.
Abdel El Manira, thành viên phụ tá của Ủy ban Nobel về Y sinh cho biết phát hiện này đã được thực hiện cách đây hơn một thập kỷ.
"Đây là thời điểm thích hợp (để nó) được công nhận. Nó đã thay đổi sâu sắc quan điểm của chúng ta về cách chúng ta cảm nhận thế giới" - Manira nhấn mạnh.