Theo báo cáo về tình hình lao động (LĐ) và việc làm của Tổng cục Thống kê, trong quý II/2022 lực lượng LĐ từ 15 tuổi trở lên là 51,6 triệu người; thu nhập bình quân tháng của người lao động (NLĐ) là 6,6 triệu đồng, tăng 542 nghìn đồng so với cùng kỳ năm trước. Thu nhập bình quân của LĐ ở khu vực thành thị khoảng 8 triệu đồng/tháng, còn tại nông thôn là 5,8 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, giá nhà ở hiện nay quá cao nên ước mơ mua nhà của đại đa số NLĐ có nhu cầu, đặc biệt là những người trẻ, càng trở nên xa vời.
Thu nhập giảm - giá nhà tăng phi mã
Nghiên cứu của CBRE trong phân khúc căn hộ (CH) bán tại thị trường TPHCM cho thấy, giá sơ cấp trung bình toàn thị trường TPHCM đạt 2.455 USD/m2 (tương đương khoảng 57,5 triệu đồng/m2) tăng 2,7% so với quý I/2022 và 8,6% so với cùng kỳ năm 2021. Nguyên nhân được cho là do ảnh hưởng bởi giá của các dự án (DA) tại khu vực (KV) vùng ven tăng, góp phần thay đổi cơ cấu phân khúc sản phẩm trong nguồn cung mới đồng thời thúc đẩy tăng trưởng giá sơ cấp.
Trong đó, phân khúc CH trung cấp được hưởng lợi nhiều nhất từ việc tăng giá ở KV ngoài trung tâm với mức tăng giá 1,9% theo quý và 7% theo năm; trong khi giá của phân khúc hạng sang và cao cấp giảm từ 0,6 đến 3,8% so với quý II/2021. Đối với phân khúc nhà phố, biệt thự, nghiên cứu thị trường của CBRE cũng cho thấy, giá sơ cấp trung bình tăng 17,6% theo quý và 48,1% theo năm lên 6.913 USD/m2 đất...
Thị trường liên tiếp xuất hiện giá "siêu khủng"
Báo cáo của DKRA Việt Nam cũng cho thấy giá bán CH trên thị trường sơ cấp từ chủ đầu tư bán ra thị trường tại TPHCM trong quý II/2022 trung bình là 62,4 triệu đồng/m2, cao nhất là 425 triệu đồng/m2, thấp nhất là 38 triệu đồng/m2.
Tại Đồng Nai, mức giá trung bình hiện nay là 39 triệu đồng/m2, cao nhất là 41 triệu đồng/m2. Thị trường Bình Dương cũng ghi nhận mức giá trung bình 36,3 triệu đồng/m2 và cao nhất là 52,7 triệu đồng/m2.
Đáng chú ý trong nghiên cứu là mặt bằng giá bán sơ cấp của thị trường TPHCM và các KV lân cận trong quý II/2022 đã tăng từ 8-15% so với giai đoạn trước (cách khoảng 3-5 tháng) với nguyên nhân tăng giá là do chi phí vật liệu xây dựng (XD) leo thang, hoạt động siết trái phiếu, tín dụng bất động sản, lãi vay...) tất cả đều được chủ đầu tư cộng dồn vào giá bán.
Giá bán nhà ở do Bộ XD theo dõi, nghiên cứu cũng có một số điểm đáng lưu ý. Trong đó, tại TPHCM và Hà Nội, giá CH bình dân có mức từ 25-30 triệu đồng/m2 gần như không có; loại CH có mức giá này chỉ có tại một số ít DA khu vực xa trung tâm thành phố như ở Hà Nội có dự án Xp Homes tại huyện Đan Phượng (29 triệu đồng/m2), DA Gemek Premium tại huyện Hoài Đức (26 triệu đồng/m2); còn ở TPHCM, mức giá trên được Bộ XD ghi nhận tại DA Dream Home Riverside ở Q8 với mức 27 triệu đồng/m2, DA EHome S tại Q9 với mức 25 triệu đồng/m2 (!).
Bộ XD cũng ghi nhận tại một số DA có vị trí đặc biệt ở Hà Nội, TPHCM có mức giá quảng cáo, chào bán rất cao như dự án T-Place (Q.Hoàn Kiếm, Hà Nội) giá khoảng 325 triệu đồng/m2, DA Grand Marina Saigon (Q1, TPHCM) khoảng 300 triệu đồng/m2...
Tại các đô thị phát triển,
lao động trẻ phải đối mặt với áp lực về nhà ở (ảnh minh họa)
Người thu nhập khá cũng tạm gác giấc mơ... sở hữu nhà!
Ngược lại với bức tranh tăng giá "phi mã” trên thị trường bất động sản (BĐS), số liệu thống kê của Liên đoàn Lao động TPHCM lại cho thấy "tấn bi kịch" đối với công nhân (CN) ngành may mặc khi thu nhập bình quân của CN ngành này chỉ khoảng 6,8 triệu đồng/tháng, trong đó 21% có thu nhập dưới 5 triệu đồng/tháng, 40% có thu nhập 5 - 8 triệu đồng/tháng, 16% có thu nhập 8 - 12 đồng/tháng và chỉ khoảng 3% có thu nhập trên 12 triệu đồng/tháng.
Trong đó, có đến 41% công nhân lao động (CNLĐ) cho biết không đủ sống, 15,8% cho biết vừa đủ sống và 22,3% chỉ dư chút ít. Như vậy, khoảng 56,8% CNLĐ có thu nhập rất thấp và trên 60% CNLĐ nhập cư chỉ có nhu cầu thuê nhà ở xã hội (NƠXH), phòng trọ để sau 10 - 15 năm làm việc tích lũy được một số vốn sẽ trở về quê.
Đáng lo hơn nữa là thị trường BĐS tại Hà Nội, TPHCM đã xuất hiện tình trạng "lệch pha phân khúc thị trường", "lệch" về phân khúc nhà ở cao cấp, trong lúc rất thiếu nhà ở bình dân (NƠBD) có giá dưới 2 tỷ đồng/căn, thiếu NƠXH và nhà lưu trú CN.
Tại TPHCM, nếu năm 2020, NƠBD còn chiếm 1% thì năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022 không còn dạng nhà ở này. Ngược lại, năm 2020, nhà cao cấp chiếm 42,1% thì tới năm 2021 chỉ chiếm 74% và trong 6 tháng đầu năm 2022 nhà ở cao cấp chiếm áp đảo đến 80,1%, còn lại là nhà ở trung cấp.
Giá nhà ở tăng cao không chỉ làm cho đại đa số LĐ thu nhập thấp gần như phải "đoạn tuyệt" với giấc mơ có nhà tại TPHCM và các tỉnh vùng ven, mà còn khiến cho những cặp vợ chồng có thu nhập tương đối (khoảng 30 - 50 triệu đồng/tháng) cũng phải băn khoăn.
Trao đổi với chúng tôi, anh Nguyễn Hoàng - một LĐ không còn trẻ tại TPHCM - tâm sự, hai vợ chồng anh được gia đình nội, ngoại cho và tích lũy tổng cộng hơn 2,5 tỷ đồng, nhưng tìm mỏi mắt tại TPHCM cũng không ra sản phẩm phù hợp.
Với mức thu nhập của cả hai vợ chồng khoảng 50 triệu đồng/tháng, đang có một cháu nhỏ, họ dự định vay thêm 1 tỷ để mua CH chung cư tại một DA bình dân ở Q9, nhưng sau khi nhẩm tính, anh Hoàng thấy áp lực trả nợ lãi ngân hàng quá lớn; trong khi chỉ cần biến cố nhỏ trong suốt khoảng thời gian vay cũng khiến thu nhập của hai vợ chồng giảm xuống thì sẽ trở thành bi kịch, do đó vợ chồng anh Hoàng đành tạm gác giấc mơ mua nhà.
Vừa qua, Bộ XD đã đề nghị các địa phương thực hiện một số giải pháp như: thực hiện công khai, minh bạch kế hoạch sử dụng đất, thông tin quy hoạch XD, tiến độ triển khai các DA phát triển cơ sở hạ tầng, các dự án BĐS, đặc biệt là những DA lớn... để ngăn chặn tình trạng tung tin đồn thổi, đầu cơ nhằm đẩy giá BĐS, trục lợi bất hợp pháp. Rà soát lập danh mục các DA nhà ở, BĐS trên địa bàn, đánh giá cụ thể nguyên nhân đối với các DA đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chậm triển khai. Trên cơ sở đó, tập trung tháo gỡ vướng mắc về pháp lý, thủ tục chuẩn bị đầu tư các DA nhà ở để tăng nguồn cung cho thị trường.