(CAO) Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa triệt phá một đường dây rút ruột xăng dầu rồi bơm tạp chất vào từ các xe bồn trên đường vận chuyển từ tổng kho về các cây xăng.
Tiến sĩ Huỳnh Quyền – Giám đốc trung tâm Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ Lọc hóa dầu (RPTC), Đại học Bách Khoa – ĐHQG TP. HCM cho rằng việc ngăn chặn tình trạng trên không khó nếu cơ quan chức năng kiểm soát chặt được các nhiên liệu bẩn trôi nổi trên thị trường và lộ trình của các xe bồn vận chuyển xăng dầu.
P.V: Xin ông cho biết những tạp chất nào thường được bơm vào xăng dầu?
Về nguyên tắc, xăng dầu là những hỗn hợp của các hydrocarbon mà phần lớn chúng là những chất không phân cực và chỉ hoà tan trong dung môi hoặc hoá chất không phân cực. Chính vì vậy, việc đưa các tạp chất vào trong nhiên liệu xăng, dầu là những tạp chất không phân cực để có thể hoà tan vào xăng dầu hoàn toàn có thể xảy ra và không gây ra hiện tượng phân lớp nên không dễ bị phát hiện.
Theo quan điểm của tôi, hiện nay có thể có nhiều loại tạp chất có thể pha và xăng dầu, đặc biệt là phân đoạn sản phẩm tương tự như xăng dầu thu được từ các quá trình tái chế vật liệu rác hữu cơ như lốp xe, dầu nhờn, vật liệu bao ny long.... Các sản phẩm này về mặt nguyên tắc cũng có chứa các cấu tử hydrocarbon tương tự như xăng dầu nhưng hoàn toàn chưa đạt tiêu chuẩn để sử dụng như nhiên liệu xăng dầu. Giá thành các sản phẩm này rất rẻ nên có thể được sử dụng để pha vào xăng dầu thương mại để thu lời bất chính.
TS. Huỳnh Quyền trả lời phỏng vấn báo Công an TP.HCM
P.V: Việc bơm tạp chất vào xăng dầu này tác động như thế nào đến chất lượng xăng dầu cũng như gây hậu quả ra sao đối với các loại máy móc thưa ông?
Mỗi một động cơ khác nhau đều có tiêu chuẩn cơ bản về kỹ thuật đối với mỗi loại nhiên liệu xăng, dầu khác nhau. Bên cạnh đó, nhiên liệu xăng dầu sẽ có thêm các tiêu chuẩn về môi trường được quy định ở mỗi quốc gia. Việc bơm các tạp chất vào nhiên liệu xăng dầu chắc chắn sẽ thay đổi đặc tính kỹ thuật cho nhiên liệu và như vậy sẽ ảnh hưởng đến sự hoạt động của động cơ máy móc.
Một điều có thể nhận thấy trực tiếp của các tạp chất là nếu ảnh hưởng ở mức độ nhẹ thì động cơ sẽ hoạt động yếu so với công suất thiết kế, thỉnh thoảng ngưng hoạt động, hệ thống tiếp nhiên liệu có thể bị tắc nghẽn do cặn, khi động cơ hoạt động sẽ sinh nhiều khói thải do cháy không hết. Trong trường hợp ảnh hưởng nặng, động cơ ngừng hoạt động, các thiết bị chi tiết trong động cơ sẽ hỏng hóc, bị ăn mòn.
Đường dây trộm cắp và pha tạp chất vào xăng dầu vừa bị công an triệt phá
P.V: Chuyện “rút ruột” xăng dầu rồi bơm tạp chất không phải bây giờ mới xảy ra mà trước đây cũng từng bị phát hiện. Các đối tượng trong đường dây vừa bị triệt phá cũng khai đã hoạt động trong một thời gian dài. Phải chăng việc quản lý chất lượng xăng dầu bán ra ở các cây xăng hiện nay đang có vấn đề?
Hiện nay chúng ta thấy, Việc kiểm định hợp quy các tiêu chuẩn xăng dầu chỉ đươc thực hiện ở các kho chứa (đối với nhà sản xuất, hay cả những công ty thực hiện pha chế) theo từng lô hàng và sau khi có chứng nhận hợp quy, nhiên liệu xăng dầu sẽ được vận chuyển đến các trạm phân phối (cây xăng).
Việc phân tích, kiểm tra các tiêu chuẩn kỹ thuật nhiên liệu tại các cây xăng thông thường chỉ được thực hiện khi có vấn đề hoặc do yêu cầu của cơ quan quản lí nhà nước. Và với quy trình như vậy, việc rút ruột, pha tạp chất vào nhiên liệu xăng dầu trong quá trình vận chuyển hay trên đường vận chuyển từ kho chứa đến trạm phân phối không thể kiểm soát được.
Nếu có quyết tâm, những vụ pha tạp chất vào xăng sẽ bị ngăn chặn
Và chúng ta cũng phải hiểu rằng việc kiểm tra đúng kỹ thuật các tiêu chuẩn xăng dầu cần có thời gian như lấy mẫu và phân tích tại phòng thí nghiệm và điều này ảnh hưởng đến việc kinh doanh của các doanh nghiệp.
Theo tôi, để hạn chế tình trạng “rút ruột” xăng dầu rồi bơm tạp chất vào thì trước hết các cơ quan Nhà nước cần kiểm soát chặt chẽ và có hình thức xử lí mạnh mẽ hơn các nguồn nhiêu liệu trôi nổi thu được từ quá trình tái chế chất thải như đã nói ở trên.
Bên cạnh đó, các cơ sở kinh doanh, nhà sản xuất và nhà phân phối nên có công cụ kiểm soát hành trình của các phương tiện vận chuyển xăng dầu để kịp thời ngăn chặn, đồng thời có chế độ kiểm tra định kỳ sản phẩm tại các trạm phân phối đến người sử dụng.
Xin cảm ơn tiến sĩ về những chia sẻ thú vị trên!
Xe bồn pha tạp chất được phát hiện