Tiếp tục chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, trong phiên họp toàn thể sáng nay, 27/5, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã trình Quốc hội dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân.
Việc xây dựng dự án Luật, theo Bộ trưởng Tô Lâm, dựa trên quan điểm bảo đảm lực lượng CAND đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện về mọi mặt của Đảng, sự thống lĩnh của Chủ tịch nước, sự quản lý của Chính phủ, sự chỉ huy, quản lý trực tiếp của Bộ trưởng Bộ Công an, dựa vào Nhân dân và chịu sự giám sát của Nhân dân.
Đồng thời kế thừa các quy định còn phù hợp, khắc phục khó khăn, vướng mắc để đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo.
Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an trình bày tờ trình
Trong lần sửa đổi này, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định và tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của công nhân Công an (nam tăng 2 tuổi, nữ tăng 5 tuổi); tăng 2 tuổi của sĩ quan, hạ sĩ quan; riêng nữ sĩ quan có cấp bậc hàm Đại tá tăng 5 tuổi, nữ sĩ quan có cấp bậc hàm Thượng tá tăng 3 tuổi; nữ sĩ quan cấp Tướng thì vẫn giữ nguyên 60 tuổi như hiện hành; bổ sung quy định kéo dài hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với sĩ quan CAND trong trường hợp đặc biệt.
Thời gian tăng tuổi theo lộ trình mỗi năm tăng 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ. Riêng sĩ quan, hạ sĩ quan có hạn tuổi phục vụ cao nhất dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ thì tăng ngay 2 tuổi, không theo lộ trình nêu trên.
Thời điểm tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất bắt đầu từ năm 2021 nhưng không áp dụng đối với trường hợp đã nghỉ công tác trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành. Giao Chính phủ quy định cụ thể lộ trình tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân Công an cho phù hợp với quy định của Bộ luật Lao động.
Lý giải cho đề xuất trên, Bộ trưởng Tô Lâm phản ánh, hiện hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an quy định tại Luật Công an nhân dân năm 2018 bảo đảm tương quan với quy định về tuổi nghỉ hưu của người lao động tại Bộ luật Lao động năm 2012.
Tuy nhiên, đến nay, Bộ luật Lao động năm 2012 đã được thay thế bằng Bộ luật Lao động năm 2019, trong khi đó, Bộ luật này được coi là “Luật gốc” về tuổi nghỉ hưu của người lao động nói chung. Vì thế, trên cơ sở quy định mới của Bộ luật Lao động năm 2019 và tính chất đặc thù của lực lượng CAND, cần phải sửa đổi quy định hiện hành về hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an tại Luật CAND và Nghị định số 49/2019/NĐ-CP cho phù hợp.
Vẫn theo Bộ trưởng Tô Lâm, hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan CAND ngoài việc thực hiện theo quy định chung của Luật CAND, trong một số trường hợp đặc biệt còn thực hiện theo quy định của Đảng, Nhà nước như tuổi nghỉ hưu của sĩ quan CAND là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng, Đại biểu Quốc hội…
Tuy nhiên, Luật CAND năm 2018 chưa quy định cụ thể về kéo dài hạn tuổi đối với các trường hợp này nên chưa bảo đảm thống nhất, đồng bộ với các quy định của Đảng, Nhà nước và yêu cầu thực tiễn. Do vậy, việc bổ sung quy định kéo dài hạn tuổi phục vụ trong các trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định là cần thiết.
Toàn cảnh phiên họp Quốc hội sáng nay
Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng – An ninh Lê Tấn Tới cho biết, Uỷ ban cơ bản nhất trí với đề xuất trên. Có ý kiến đề nghị Chính phủ báo cáo làm rõ thêm về việc thực hiện chế độ, chính sách, BHXH sau khi tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an và tác động về sức khỏe khi hoạt động trong môi trường lao động đặc thù (lực lượng vũ trang).
Chính sách lớn nữa được Chính phủ đề nghị sửa đổi lần này là quy định cấp bậc hàm cao nhất đối với chức vụ, chức danh của sĩ quan Công an nhân dân.
Bộ trưởng Tô Lâm phân tích, Luật hiện hành mới chỉ quy định cụ thể 199 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp Tướng (gồm 1 Đại tướng, 6 Thượng tướng, 35 Trung tướng, 157 Thiếu tướng).
Dự án sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân bổ sung quy định cụ thể về 6 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp Tướng trong CAND, bao gồm: 1 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng, 5 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng.
Phương án cụ thể được Chính phủ trình là bổ sung 1 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng được quy định cho sĩ quan CAND biệt phái giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội.
“Hiện Bộ Công an có một Thứ trưởng (theo quy định có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng) biệt phái được phê chuẩn chức vụ này. Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh cũng tương đương chức vụ Bộ trưởng và được cơ cấu vào Ban Chấp hành Trung ương. Vì vậy, việc bổ sung quy định này là phù hợp” - Bộ trưởng Tô Lâm lập luận.
5 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng cũng được bổ sung trong dự luật trình lên Quốc hội, nâng tổng số vị trí này lên 162 người.
5 vị trí này gồm: Hiệu trưởng trường Đại học Cảnh sát nhân dân; Hiệu trưởng trường Đại học An ninh nhân dân; 1 Trợ lý Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; 2 vị trí Phó Cục trưởng tại đơn vị trực thuộc Bộ Công an.
Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo thẩm tra
Quá trình thẩm tra, các ý kiến Uỷ ban Quốc phòng – An ninh nhất trí với đề xuất trên. “Việc bổ sung không vượt quá số lượng vị trí cấp tướng trong Công an nhân dân do Bộ Chính trị quy định, phù hợp với nhu cầu thực tiễn công tác và cơ cấu tổ chức mới của Bộ Công an” – cơ quan thẩm tra nhận định.
Có một số ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung 1 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tướng đối với sĩ quan CAND biệt phái khi được Đảng phân công và được Quốc hội bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch Quốc hội. Ủy ban Quốc phòng - An ninh đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, đề xuất tiếp thu cho phù hợp.
Ngoài ra, dự luật mới cũng quy định Trưởng Công an thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, Trung đoàn trưởng có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá.
“Hiện Trung đoàn trưởng trong Công an nhân dân có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tá. Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình hiện nay, Bộ Công an đã báo cáo cấp có thẩm quyền và thành lập một số Trung đoàn thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Công an địa phương, có tổ chức và thực hiện một số chức năng quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự” - Bộ trưởng Tô Lâm nêu.
Vì lẽ trên, Chính phủ nhận thấy, việc sửa đổi quy định Trung đoàn trưởng trong Công an nhân dân có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá là phù hợp.
Về Công an thành phố trực thuộc thành phố thuộc Trung ương, Chính phủ chỉ rõ, đây là đơn vị tương đương với Công an quận thuộc thành phố Hà Nội và TPHCM, do đó, Trưởng Công an thành phố trực thuộc thành phố thuộc Trung ương có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá như Trưởng Công an quận thuộc thành phố Hà Nội và TPHCM là phù hợp.
Cũng tại dự luật này, cơ quan soạn thảo đề xuất sĩ quan CAND được xét thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng phải còn ít nhất đủ 3 năm công tác. Trường hợp không đủ 3 năm công tác do Chủ tịch nước quyết định.
Cho rằng việc này sẽ tận dụng được trí tuệ, kinh nghiệm của sĩ quan được thăng cấp bậc hàm, bảo đảm về thời gian lãnh đạo, chỉ huy tiếp theo của cấp bậc hàm được thăng, Uỷ ban Quốc phòng – An ninh bày tỏ sự nhất trí cao.