Điều chỉnh tuổi nghỉ hưu: Không phải để quan chức “giữ ghế”

Theo ông Dung, việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu đã tính đến yếu tố tăng trưởng, việc làm, đảm bảo bền vững quỹ Bảo hiểm xã hội trong lâu dài, giảm dần khoảng cách về giới…

“Điều chỉnh tuổi nghỉ hưu có lộ trình dài nhưng phải hành động nhanh chóng, đặc biệt tiến tới thích ứng được với già hóa dân số vào năm 2035” – ông Dung chia sẻ.

Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh - Xã hội Đào Ngọc Dung

Theo trưởng ngành Lao động – Thương binh – Xã hội, Việt Nam thực chất đã bắt đầu chuyển từ thời điểm dân số vàng sang thời kỳ dân số vào 2014. “Bình quân một năm số dân bước vào tuổi lao động là 1,2 triệu, đến bây giờ lực lượng lao động đã giảm xuống còn 400.000. Nếu tính về lực lượng lao động, tỷ lệ lao động bước vào tuổi lao động ngày càng giảm, khoảng 7% người ở độ tuổi 60 trở lên” – ông Dung cho biết.

Độ tuổi lao động hiện nay của chúng ta, theo Bộ trưởng Dung, đã được quy định từ 1961, tức là hơn 60 năm rồi. Khi đó bình quân tuổi thọ Việt Nam mới trên 45 tuổi, đến nay tuổi thọ bình quân là 76,6, đặc biệt tuổi thọ tuổi nghỉ hưu nữ là 79,5 tuổi, là một trong những nước có tuổi thọ cao trong khu vực châu Á - TBD.

Nói về quỹ BHXH, ông Dung thông tin, thời gian đóng của nam và nữ đều thấp, thời gian hưởng lại rất cao. “Mức hưởng, thông thường các nước là 30% đến cao nhất là 45%, nhưng ở Việt Nam, người hưởng cao nhất là 75%, bình quân là 70%. Nếu một người bình quân đóng BHXH 28 năm thì chỉ đủ để chính mình hưởng trong 10 năm, còn 9,5 năm còn lại (trung bình người Việt Nam được hưởng lương hưu trong 19,5 năm - PV) là phải lấy đóng góp của thế hệ sau chia sẻ cho thế hệ hiện tại”– ông Dung phân tích và cho rằng, để đảm bảo cân bằng ổn định của quỹ thì điều chỉnh tuổi hưu là cần thiết.

Cũng theo ông Đào Ngọc Dung, việc điều chỉnh này là dần dần, theo lộ trình chậm và đến 2028 mới có người nam đầu tiên nghỉ hưu ở tuổi 62; đến 2035 người nữ đầu tiên mới nghỉ hưu ở độ tuổi 60. Người lao động trong 3 trường hợp: suy giảm sức khỏe, lao động nặng nhọc, độc hại có quyền nghỉ hưu sớm hơn 5 tuổi.

“Chúng tôi đang phải thiết kế chính sách để có thể có người nghỉ hưu ở tuổi 50, hay quyền nghỉ hưu sớm hơn, nghỉ khi đóng đủ BHXH rồi, kể cả chưa đủ tuổi” – ông Dung nêu rõ và giải thích, như thế nghĩa là không phải bắt cứng người lao động cứ phải đủ tuổi mới được nghỉ hưu.

Trả lời câu hỏi liệu việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu có ảnh hưởng đến cơ hội việc làm của người trẻ không, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, theo phương án 1 của dự thảo thì Chính phủ đã cân đối công việc hiện tại cho giới trẻ và cả cho người già.

“Tôi đã quan sát rất nhiều khu vực nông thôn, hiện nay chỉ còn người già và phụ nữ, không còn thanh niên trẻ nữa đâu. Phải nhìn nhận Việt Nam hiện không phải đỉnh cao của thời kỳ dân số vàng, đồng thời phải làm rõ không có chuyện người già tranh chấp chỗ của người trẻ, quan chức giữ ghế để làm việc đâu” – Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói, đồng thời khẳng định, đây là chúng ta tính cho tương lai, cho thế hệ sau. Nếu không tăng tuổi nghỉ hưu là chúng ta truyền gánh nặng cho thế hệ sau.