Giảm 500.000 người thuộc lực lượng bảo vệ an ninh trật tự cơ sở

Lý do để xây dựng, ban hành Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở (LLTGBVANTTCS), theo Bộ trưởng Tô Lâm, là nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng, củng cố, duy trì lực lượng này.

Trên tinh thần đó, dự luật điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, chế độ, chính sách đối với lực lượng LLTGBVANTTCS gắn với kiện toàn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, giảm chi ngân sách nhà nước; tăng cường công tác bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn cơ sở.

Bộ trưởng Tô Lâm trình dự án Luật 

Phân tích cụ thể, Bộ trưởng Tô Lâm chỉ ra, dự án Luật LLTGBVANTTCS sẽ kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh gọn đầu mối bên trong gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của từng tổ chức cơ sở.

Theo đó, thực hiện sắp xếp, bố trí thống nhất các lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, Công an xã, thị trấn bán chuyên trách đã kết thúc nhiệm vụ thành một lực lượng chung với tên gọi là LLTGBVANTTCS để tham gia phối hợp, hỗ trợ lực lượng Công an cấp xã chính quy trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự ở địa bàn cơ sở.

Dự luật cũng quy định cụ thể, thống nhất nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của LLTGBVANTTCS với tính chất là “tham gia hỗ trợ” lực lượng Công an chính quy cũng như mối quan hệ công tác của lực lượng này với cơ quan, tổ chức ở địa bàn cơ sở.

Đáng chú ý, với dự luật này, số lượng người hoạt động không chuyên trách cũng sẽ giảm đáng kể. Cùng với quy định “cứng” về tổ chức, bộ máy, Bộ trưởng Tô Lâm thông tin, việc nhập 3 lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, Công an xã, thị trấn bán chuyên trách đã kết thúc nhiệm vụ thành một lực lượng thống nhất sẽ cắt giảm được khoảng 500.000 người hoạt động trong LLTGBVANTTCS.

Từ giảm biên chế, mức chi từ ngân sách nhà nước cho lực lượng này sẽ giảm theo.

“Dự thảo Luật quy định thống nhất các lực lượng trên thành một lực lượng với tên gọi chung là LLTGBVANTTCS chỉ được hưởng mức bồi dưỡng, hỗ trợ, bỏ chi trả phụ cấp hàng tháng” – Bộ trưởng nêu rõ.

Như vậy, theo tính toán, chi ngân sách nhà nước sẽ giảm đáng kể. Cụ thể, hiện toàn quốc có 72.456 thành viên thuộc lực lượng bảo vệ dân phố, nếu tính trung bình 1 thành viên/tháng được hưởng mức phụ cấp bằng mức lương cơ sở (tương đương 1.490.000 đồng/tháng) thì ngân sách nhà nước 1 tháng phải bảo đảm khoảng 100 tỷ đồng để chi trả phụ cấp cho toàn bộ thành viên thuộc lực lượng bảo vệ dân phố trên toàn quốc.

Trung bình 1 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải bảo đảm khoảng 1,5 tỷ đồng/tháng để chi trả.

“Theo dự thảo Luật LLTGBVANTTCS thì hàng tháng các địa phương có thể cắt giảm và không phải bảo đảm kinh phí từ ngân sách (trung bình khoảng 1,5 tỷ đồng/tháng) để chi trả phụ cấp cho bảo vệ dân phố như hiện nay đang thực hiện” – Bộ trưởng chỉ rõ.

Luật sẽ tạo cơ sở pháp lý để sử dụng lực lượng công an xã bán chuyên trách khi kết thúc nhiệm vụ

Đối với lực lượng Công an xã bán chuyên trách khi kết thúc nhiệm vụ Công an xã được tiếp tục sử dụng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, nếu nhập vào cùng với lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng để thành một lực lượng chung, bỏ quy định chi trả phụ cấp hàng tháng cho các chức danh Công an xã bán chuyên trách thì sẽ cắt giảm được kinh phí từ ngân sách nhà nước để chi trả phụ cấp hàng tháng.

Cụ thể, với 126.084 Công an xã, thị trấn bán chuyên trách trên toàn quốc, nếu tiếp tục được sử dụng thì tính trung bình 1 người/tháng được hưởng mức phụ cấp bằng mức lương cơ sở (tương đương 1.490.000 đồng/tháng), nghĩa là ngân sách 1 tháng phải bảo đảm khoảng 180 tỷ đồng để chi trả phụ cấp.

Trung bình 1 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải bảo đảm khoảng 2,8 tỷ đồng/tháng để bảo đảm chi trả.

Nhưng theo dự luật, hàng tháng các địa phương có thể cắt giảm và không phải bảo đảm kinh phí từ ngân sách (trung bình khoảng 2,8 tỷ đồng/tháng) để chi trả phụ cấp cho các chức danh Công an xã bán chuyên trách khi tiếp tục tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.

Vẫn theo Bộ trưởng, trường hợp sắp xếp thống nhất 3 lực lượng thì có thể giảm chi ngân sách cho khoảng gần 500.000 người, tương đương với việc cắt giảm chi 375 tỷ đồng/tháng để chi hỗ trợ cho LLTGBVANTTCS.

“Việc đề xuất xây dựng, ban hành Luật không làm phát sinh tăng biên chế, không tăng chi ngân sách nhà nước mà góp phần giảm số lượng người hoạt động không chuyên trách và giảm chi ngân sách nhà nước” – Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định.

Cùng với đó, người đứng đầu ngành Công an nhận định, việc ban hành luật sẽ kịp thời tạo cơ sở pháp lý để tiếp tục sử dụng lực lượng Công an xã bán chuyên trách khi kết thúc nhiệm vụ Công an xã, thể hiện trách nhiệm của Nhà nước đối với lực lượng đã được tuyển dụng, huấn luyện và cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc được tiếp tục tham gia bảo vệ an ninh, trật tự trên địa bàn xã nơi bố trí Công an xã chính quy.

Đây cũng là cơ sở pháp lý để bãi bỏ Pháp lệnh Công an xã khi đã hoàn thành việc bố trí Công an xã chính quy trong toàn quốc

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, đến nay các địa phương trong toàn quốc đã hoàn thành xong việc bố trí Công an xã chính quy tại 100% các xã, thị trấn với gần 30.000 Công an xã chính quy (trừ 5 địa phương không có địa bàn xã là huyện đảo Bạch Long Vĩ, Hoàng Sa, Cồn Cỏ, Côn Đảo, Lý Sơn). Hiện còn 126.084 Công an xã, thị trấn bán chuyên trách đã kết thúc nhiệm vụ Công an xã và đang dôi dư, do đó rất nhiều địa phương đang đợi ban hành văn bản quy phạm pháp luật để hướng dẫn cụ thể về bố trí công việc, nhiệm vụ được thực hiện, chế độ, chính sách đối với số Công an xã bán chuyên trách này.