Sớm nối lại đàm phán Bộ Qui tắc ứng xử trên Biển Đông

Kinh tế toàn cầu suy giảm nghiêm trọng

Phát biểu tại phiên khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, dịch Covid -19 mới bùng phát, lan rộng từ đầu 2020 đã cuốn đi thành quả của loài người tích lũy trong nhiều năm, cướp đi sinh mạng và đe dọa cuộc sống của hàng triệu người.

Theo Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (ngày 8-6-2020), kinh tế toàn cầu năm 2020 sẽ suy giảm nghiêm trọng, ở mức âm 5,2%, thu nhập bình quân đầu người giảm 3,6% và khiến cho 70-100 triệu người rơi vào nghèo đói cùng cực, gia tăng nguy cơ mất ổn định xã hội. Hơn 40% các ngành sản xuất, kinh doanh của các quốc gia phải chịu tác động trực tiếp từ các biện pháp phong tỏa dịch bệnh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: "Hiện nay, chúng ta đang gánh trên vai trọng trách phải tự tin, hợp tác cùng nhau vững tay chèo lái con tàu ASEAN vượt qua những khó khăn, thử thách chưa từng có trong chống đại dịch Covid-19, thể hiện bản lĩnh và sức sống vững bền của Cộng đồng ASEAN, tiến bước trên con đường phát triển”.

Tại phiên họp, một số lãnh đạo các nước ASEAN cũng đề xuất các biện pháp để nới lỏng các hạn chế nhằm đảm bảo lưu thông hàng hóa và chuỗi cung ứng trong khu vực không bị gián đoạn, tạo tiền đề cho quá trình phục hồi sau dịch bệnh. Trong tiến trình này, chuyển đổi sang kinh tế số, nhất là áp dụng các thành quả của khoa học công nghệ đóng vai trò quan trọng. Các nhà lãnh đạo cũng đã đề cập tới đào tạo, nâng cao kỹ năng của lao động trong thời đại mới, coi đây là nhân tố quan trọng trong phát triển của ASEAN.

Về tình hình quốc tế và khu vực, nhiều nước cho rằng dịch bệnh đã tác động quá trình đàm phán Bộ Qui tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc, tuy nhiên ASEAN cần sớm nối lại tiến trình này, từ đó khẳng định vai trò trung tâm và đóng góp cho hòa bình, ổn định tại khu vực. Các lãnh đạo cũng đề cập tới tình hình bán đảo Triều Tiên và bang Rakhai, nhấn mạnh ASEAN cần đẩy mạnh hỗ trợ Myanmar trong trợ giúp người dân ở bang Rakhai sớm khôi phục ổn định cuộc sống, phòng chống dịch bệnh.

Vượt lên các thách thức và duy trì tăng trưởng

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, trong khi ASEAN tập trung kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, cũng đồng thời cần thực hiện thành công các ưu tiên trong xây dựng Cộng đồng, mở rộng và làm sâu sắc quan hệ đối ngoại. Thủ tướng cũng đề nghị các nước nâng cao và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối ngoại của ASEAN. Cùng với việc cả Indonesia và Việt Nam cùng là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, ASEAN sẽ có cơ hội đóng góp cho các công việc chung của cộng đồng quốc tế.

Thay mặt các nước, Thủ tướng hoan nghênh và đánh giá cao sự ủng hộ của các đối tác, cộng đồng quốc tế với ASEAN trong đấu tranh chống Covid-19 và xây dựng Cộng đồng. Thủ tướng lưu ý để xây dựng thành công Cộng đồng, cải tiến phương thức, bộ máy làm việc của ASEAN có ý nghĩa quan trọng. Với tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị các nước rà soát công tác triển khai Hiến Chương ASEAN, đề xuất các kiến nghị tại Cấp cao ASEAN 37.

Đề cập đến tình hình quốc tế và khu vực, trong khi cả thế giới đang căng mình đối phó với đại dịch Covid-19,Việt Nam bày tỏ quan ngại, ở một số khu vực vẫn tồn tại những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế, gây mất ổn định, làm phức tạp tình hình, xói mòn lòng tin. Việt Nam nhấn mạnh mọi quốc gia cần đề cao tinh thần trách nhiệm, thượng tôn pháp luật, nhất là UNCLOS 1982, đẩy mạnh xây dựng lòng tin, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế. Thủ tướng khẳng định tầm quan trọng của việc thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố DOC và xây dựng Bộ quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển UNCLOS 1982.

Kết thúc Hội nghị, các nhà lãnh đạo đã công bố Tuyên bố Chủ tịch về kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN 36, thông qua Tuyên bố “Tầm nhìn về ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng: Vượt lên các thách thức và duy trì tăng trưởng” và Tuyên bố ASEAN về Phát triển nguồn nhân lực cho một thế giới công việc đang đổi thay và ghi nhận 9 văn kiện khác.

Chiều cùng ngày, trong khuôn khổ Hội nghị đã diễn ra các phiên Đối thoại Lãnh đạo cấp cao đặc biệt về trao quyền cho phụ nữ trong thời đại số, Đối thoại giữa Lãnh đạo các nước ASEAN với Đại diện Hội đồng Liên minh nghị viện ASEAN (AIPA), Thanh niên ASEAN và Hội đồng Tư vấn kinh doanh ASEAN (ABAC)…