Vị Đại tá quân đội với bài thơ cảm động
Trải qua gần 24 năm làm việc cho Báo CATP, tôi có hơn 20 năm gắn với mảng đề tài điều tra tiêu cực, tham nhũng nhất là lĩnh vực đất đai, luôn nóng bỏng. Trong số hàng trăm bài, loạt bài đã thực hiện, để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc nhất là hai vụ tiêu cực đất đai tại Q.Gò Vấp và huyện Hóc Môn. Ấn tượng không chỉ vì được trao giải nhì và ba Giải báo chí Quốc gia, mà hai loạt bài này còn cho tôi nhiều kinh nghiệm quý báu trong đời cầm bút, đặc biệt là bài học dựa vào dân, cũng là những bạn đọc trung thành, đáng kính của Báo CATP.
Cụ thể như vụ tiêu cực tại Q.Gò Vấp, từ năm 2003, Báo CATP liên tục nhận được đơn thư của bạn đọc, phản ánh về tình hình bất ổn trong quản lý đất đai, xây dựng ở Q.Gò Vấp. Nhiều đơn thư của bạn đọc (cả hưu trí lẫn đương chức) gửi đến tòa soạn bày tỏ bức xúc, phẫn nộ trước việc một nhóm cán bộ thoái hóa biến chất, cấu kết với các đầu nậu xà xẻo đất công, đất an ninh quốc phòng; lấn chiếm, san lấp kênh, sông rạch để "quy hoạch" rồi phân lô bán nền; mang nhiều nhà, đất công biếu xén cho các "quan anh" để bưng bít sai phạm... Nổi cộm nhất là phi vụ sang nhượng trái phép 121.708m2 đất tại P.12 Q.Gò Vấp, gây thiệt hại cho Nhà nước hàng chục tỷ đồng.
Đại tá Nguyễn Bá Phú
Đặt trọn niềm tin vào Báo CATP, nhiều bạn đọc là cán bộ lão thành, sĩ quan quân đội, công an hưu trí, không khoan nhượng với tiêu cực, sẵn sàng cung cấp thông tin, tài liệu, cũng như công khai trên mặt báo bày tỏ quan điểm của mình. Nổi bật có Đại tá Nguyễn Bá Phú (ngụ P17, Q.Gò Vấp), thời điểm 2004 - 2005, đã ngoài 70 nhưng vẫn tích cực đưa phóng viên đến hiện trường chụp ảnh các kênh rạch, những nơi quy hoạch trường học, công viên cây xanh bị lấn chiếm, san lấp, phân lô bán nền...
Đại tá Phú cùng nhóm cán bộ hưu trí như Đại tá Nguyễn Minh Hiếu; Đại tá, bác sĩ, thầy thuốc ưu tú Phạm Đình Phú... còn bỏ tiền túi để photo tài liệu chứng cứ gửi phóng viên. Giữa trưa nắng, được uống ly nước chanh mát rượi, nghe những lời nhắc nhở, động viên của các vị lão thành khiến anh em phóng viên vô cùng xúc động và tự nhủ phải quyết tâm nhiều hơn trong cuộc đấu tranh này.
Từ nhiều loạt bài điều tra của Báo CATP, trong năm 2005 và 2006, một loạt cán bộ bị xử lý do tham nhũng. Trong số này có cựu Chủ tịch UBND Q.Gò Vấp Trần Kim Long, lĩnh 30 năm tù về 3 tội "Đưa hối lộ"; "Nhận hối lội"; "Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi".
Đã hơn 17 năm rồi nhưng phóng viên vẫn nhớ mãi lời tâm huyết của Đại tá Nguyễn Bá Phú: "Báo CATP đã dũng cảm vạch trần những sai phạm, được người dân đồng tình hưởng ứng. Trong cuộc chiến chống tiêu cực vô cùng cam go này, chúng tôi hết lòng ủng hộ báo, quyết đưa toàn bộ chân tướng sự việc ra ánh sáng...".
Đại tá Trần Xuân Trí
Không chỉ đồng hành, vị Đại tá còn làm bài thơ tặng phóng viên nhân ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21-6-2006, tựa đề Nhà báo hết mình rất ý nghĩa:
"Theo chân nhà báo hành trình
Nhận nhìn anh, chị hết mình vì dân
Điều tra phóng sự xa gần
Khơi thêm cuộc sống đang cần đặt ra
Động viên khai thác tối đa
Tiềm năng xã hội nước nhà thiết thân
Ngăn ngừa tiêu cực lấn sân
Tham ô, hối lộ, thất nhân lộng hành
Thế mà có chuyện chẳng lành
Đặt điều, đính chính quẩn quanh vẫn còn
Nếu như không có tâm hồn
Của nghề báo chí sắc son đừng hòng.
Điển hình như vụ Kim Long
Như U18 (*) khó lòng phanh phui
Nhân ngày nhà báo mừng vui
Xin được chia sẻ ngọt bùi chị anh
Những người cầm bút thép đanh
Nêu ra chính xác đích danh bất bình
Làm theo Bác Hồ Chí Minh
Đương thời viết báo đinh ninh rõ ràng
Đáp lòng trân trọng hân hoan
Bao nhiêu bạn đọc ngày càng mến yêu".
Không chỉ bạn đọc, loạt điều tra còn nhận được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo thành phố và trung ương. Đầu tháng 8-2005, đích thân Thủ tướng Chính phủ lúc bấy giờ là ông Phan Văn Khải trực tiếp gặp, nghe phóng viên trình bày tóm tắt vụ tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng mà Báo CATP đã phanh phui. Thủ tướng cho biết sẽ xem xét và chỉ đạo xử lý.
Đầu tháng 2-2007, nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt gửi thư khen lực lượng phá án, nội dung: "Tôi được biết các đồng chí đã xuất sắc phá được vụ tham nhũng, đưa những kẻ phạm tội ra trước vành móng ngựa. Tôi biết, quá trình điều tra vụ án này, các đồng chí gặp nhiều khó khăn, sức ép bởi một số đối tượng là cán bộ có chức có quyền và khi bị phát hiện đã bỏ những khoản tiền không nhỏ nhằm chạy tội cho mình. Tôi đánh giá cao tinh thần kiên định đấu tranh chống tội phạm của các đồng chí. Tôi hy vọng, phát huy thành tích đã đạt được, không ngừng trao dồi đạo đức, chuyên môn, các đồng chí sẽ tiếp tục lập thêm những chiến công mới".
Ông Chín Trí cùng đồng đội chia sẻ với phóng viên năm 2012
Tương tự như Gò Vấp, vụ tiêu cực tại Hóc Môn nếu không có những bạn đọc trung thành, tin tưởng Báo CATP, cung cấp nhiều bằng chứng "sống" thì phóng viên không thể nào thực hiện được loạt bài điều tra công phu năm 2007, khiến những cán bộ sai phạm trong đó có cựu Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Văn Khỏe hết đường chối cãi.
Bài học "dựa vào dân" của vị Đại tá Công an
Từng là Đội trưởng lực lượng biệt động cánh Đông Nam Sài Gòn, Bí thư liên quận 9 - Thủ Đức, ông Trần Xuân Trí (tên thường gọi Chín Trí, SN 1940) đã tham gia đánh hơn 400 trận, chiến công vang dội.
Đất nước thống nhất, ông được phân công về Công an TPHCM giữ chức Trưởng ban Thanh tra, rồi Phó chỉ huy Bộ chỉ huy cảnh sát. Trên mặt trận mới, giữ gìn an ninh trật tự, ông lập nhiều chiến công, trong đó đáng nhớ nhất là trận đánh băng nhóm tội phạm trên Quốc lộ 22 năm 1988. Băng nhóm này vô cùng manh động, từng bắn chết người, cướp xe ôtô để chở hàng lậu. Ông trực tiếp làm Tổng chỉ huy 400 cán bộ chiến sĩ tấn công vào lực lượng buôn lậu, bắt giữ hơn 300 tên khi đang vận chuyển hàng từ Campuchia đưa về TPHCM tiêu thụ. Chiến công này được Báo CATP phản ánh, người dân nức lòng.
Nghỉ hưu năm 2000, Đại tá Trần Xuân Trí về sinh sống tại xã Tân An Hội, huyện Củ Chi, cùng những đồng đội năm xưa lập trang trại trồng trọt, chăn nuôi. Ông vinh dự đón nhiều lãnh đạo đến thăm trang trại trong đó có Thủ tướng Võ Văn Kiệt, Đại tướng Võ Nguyên Giáp...
Suốt 24 năm công tác tại Công an TPHCM và sau khi nghỉ hưu, ông Chín Trí luôn là bạn đọc trung thành của Báo CATP. Ngoài lĩnh vực an ninh trật tự, chuyên mục mà ông "mê” nhất chính là phóng sự điều tra tham nhũng, tiêu cực của báo, trở thành "món ăn tinh thần" của bao gia đình. Dù tuổi đã ngoài 80 nhưng ông không quên những loạt điều tra làm nên tên tuổi, thương hiệu Báo CATP như vụ Giám đốc coi trời bằng "nửa con mắt" ở Đồng Tháp; vụ ông "vua địa chính" ở Bình Châu, Bà Rịa - Vũng Tàu, hai vụ tiêu cực đất đai ở Gò Vấp và Hóc Môn, TPHCM...
Phóng viên từng được Đại tá Trần Xuân Trí và đồng đội của ông chia sẻ kinh nghiệm quý báu của những người đi trước, nhất là bài học dựa vào dân. Ông Chín Trí ví von: Ngày xưa, người chiến sĩ cầm súng để chiến đấu với kẻ thù, tuy rất khó nhưng xem ra cũng có phần dễ hơn nhà báo ngày nay khi cầm bút chống nạn tham nhũng, tiêu cực. Vì cầm súng, đôi khi bắn hụt, có thể tìm cách bắn lại nhưng nhà báo dùng ngòi bút đánh tiêu cực, viết là phải chính xác, trúng đích, không được phép trật. Và ngòi phải luôn để "bút sắc, lòng trong, tâm sáng", không được để bút tà! Dù cầm súng hay cầm bút thì vẫn phải dựa vào dân, lấy dân làm gốc, luôn kính trọng dân để mình đi tới đâu cũng được dân thương, dân nhắc, dân ủng hộ... Khi đó, làm việc gì cũng dễ thành công! Báo CATP thấm nhuần điều này nên luôn nhận được sự ủng hộ của đông đảo độc giả!
Kỷ niệm 46 năm thành lập Báo CATP, Đại tá Trần Xuân Trí tâm huyết góp ý: "Có nhiều thay đổi quá nhanh khiến báo in truyền thống tuột dốc nhưng Báo CATP vẫn còn trong lòng của hàng triệu độc giả vì tính trung thực, độ chính xác cao. Uy lực của báo vẫn rất lớn! Tuy nhiên, báo cần cải tiến, tăng cường nhiều hơn, mạnh hơn những loạt bài điều tra phanh phui tiêu cực, phóng sự hay, vụ án hấp dẫn dài kỳ, vốn là thế mạnh của báo...".