(CAO) Sáng 15/12, đồng chí Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM chủ trì buổi họp Hội đồng tư vấn triển khai thực hiện Nghị quyết 98 phiên họp thứ 3 và tổ tư vấn xây dựng đường sắt đô thị phiên đầu tiên.
Các đại biểu tham dự cuộc họp
Mở đầu TS Trần Du Lịch cho biết, qua hơn 4 tháng hoạt động của Hội đồng tư vấn, TPHCM rất cầu thị ý kiến của Hội đồng tư vấn, trong 20 ý kiến của Hội đồng, UBND TP triển khai rất rõ nét, điều này đã động viên tinh thần thành viên vì ý kiến tâm huyết được TP tiếp thu, xử lý đi vào thực tiễn. Hôm nay, tổ tư vấn xây dựng đường sắt đô thị họp phiên đầu tiên là việc cấp thiết để sớm hoàn thiện trình đề án theo đề cương đã xây dựng.
Phó Trưởng ban Ban Quản lý Đường sắt đô thị TPHCM Nguyễn Quốc Hiển
Phát biểu tại cuộc họp, đồng chí Phan Văn Mãi đã cập nhật thông tin tình hình triển khai Nghị quyết 98, sau khi Nghị quyết 98 có hiệu lực thì TP rất chủ động với các bộ, ngành Trung ương. Đến nay, Thủ tướng đã ban hành quyết định liên quan đến Nghị quyết 98. Còn lại 1 nghị định, Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính và Bộ Nội vụ thực hiện và đang trong giai đọan hoàn thiện. Dự kiến trong tháng 12, Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính ban hành, còn các hướng dẫn về triển khai điện mặt trời áp mái, tín chỉ cacbon, TP cũng chủ động thực hiện mời chuyên gia, tư vấn quốc tế để tư vấn nội dung này.
Về cấp TP, hiện HĐND đã ban hành 22 nghị quyết, còn 4 nghị quyết là hết các nội dung thuộc thẩm quyền của HĐND. Sau 4 tháng, những việc cần cụ thể hóa ở thẩm quyền của TP, cơ bản được triển khai. Dự kiến tháng 2/2024, HĐND họp chuyên đề và những nội dung còn lại sẽ trình. Đối với thẩm quyền UBND hiện đã ban hành 4 nội dung, còn lại phấn đấu hết năm 2023 ban hành xong các nội dung thuộc thẩm quyền HĐND, còn lại quý 1/2024 hoàn thành các nội dung.
Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi phát biểu tại cuộc họp
Đồng chí Phan Văn Mãi cũng thông tin thêm, vừa qua HĐND đã ban hành các định mức, quy mô vốn cho các dự án PT, OPT, cách làm để thu hút các nhà đầu tư để triển khai nhanh chóng và khâu thực hiện sẽ là trọng tâm trong năm 2024. Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi đề nghị Hội đồng tư vấn trong quá trình nghiên cứu đề xuất cho TP cơ chế chính sách cho TP cách tổ chức thực hiện hiệu quả, thực thi rất quan trọng. Trong đó từ thực tiễn của TP, có quy định pháp luật chưa rõ thì TP nghiên cứu để báo cáo Bộ Chính trị, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, như bàn về phát triển đường sắt đô thị là nội dung cần vận dụng thực hiện Nghị quyết 98.
Về chủ đề hệ thống đường sắt đô thị, theo quy hoạch hệ thống đường sắt đô thị TPHCM có 220km và quy hoạch này đã gần 20 năm. Riêng triển khai tuyến metro 1 đã mất 15-16 năm, “loay quanh” làm được gần 20km. “Nếu làm theo cách này, mỗi tuyến đi vay nguồn ODA, mất 5 đến 7 năm chuẩn bị, xây dựng 5 đến 7 năm, nếu làm cách này thì 50 đến 70 năm, thậm chí 100 năm. Điều này không thể chấp nhận được” - đồng chí Phan Văn Mãi nhấn mạnh.
Theo đồng chí Phan Văn Mãi, vừa qua Bộ Chính trị có Kết luận 49, trong đó đặt ra mục tiêu mốc thời gian là đến năm 2035 TPHCM và Hà Nội cơ bản hoàn thiện hệ thống đường sắt đô thị, đây là định hướng chính trị quan trọng và TPHCM thực hiện Kết luận 49 dựa vào Nghị quyết 98 để xây dựng đề án trình Bộ Chính trị, sau đó trình Quốc hội để triển khai.
Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi gợi mở một số vấn đề cần được Hội đồng tư vấn và tổ công tác quan tâm thảo luận, góp ý. Về mốc thời gian, từ tháng 7 TP lập tổ công tác xây dựng đề án theo hướng, 200km đường sắt còn lại phải đặt vào tổng thể để triển khai trong 1 đề án, cùng một cơ chế chính sách và khẩn trương hoàn thiện trong năm nay, để đầu năm 2024 trình Ban thường vụ Thành ủy, HĐHD trước khi báo cáo Bộ Chính trị, sau đó báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội để xem xét đưa vào chương trình kỳ họp giữa năm, để có đề án về đường sắt đô thị cùng với Hà Nội.
“Về cơ chế, thực hiện Kết luận 49, đến năm 2035 hoàn thành đề án đường sắt đô thị, như vậy chỉ còn 12 năm thực hiện, so với thời gian thực hiện tuyến metro 1 thì phải làm hoàn toàn khác mới thực hiện được. Do vậy, phải huy động nguồn vốn, xin cơ chế huy động nguồn vốn tín dụng vượt trần để đầu tư, xin cơ chế về thủ tục đầu tư dự án, phải rút thời gian thực hiện chuẩn bị dự án, để đến năm 2035 hoàn thành dự án giai đoạn 1” - đồng chí Phan Văn Mãi lưu ý.
Bên cạnh đó, đồng chí Phan Văn Mãi cũng lưu ý, phát triển hệ thống đường sắt đô thị, phải gắn với hệ thống vận hành, duy tu bảo dưỡng, như vậy phát triển hệ thống đường sắt đô thị phải gắn với ngành công nghiệp đường sắt đô thị, cùng một số vấn đề khác. Từ thực tiễn TP, có Ban quản lý đường sắt đô thị để thực hiện thì mô hình nào phù hợp để có thể triển khai đường sắt đô thị 200km đến năm 2035, cần có cơ chế, chính sách thực hiện như thế nào để hiệu quả.
Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi hy vọng cuộc họp có ý kiến góp ý giá trị, kiên trì mốc thời gian, cuối tháng này hoàn thành dự án, để đầu năm sau xin ý kiến Thành ủy, giữa năm trình Ban thường vụ Quốc hội, giữa năm 2024 vận hành chính thức tuyến metro 1. Nếu có nghị quyết thực hiện các tuyến metro còn lại thì sẽ thuận lợi. Đây là nhiệm vụ quan trọng của Hội đồng tư vấn và tổ công tác trong thời gian tới.