Gửi báo cáo tới Quốc hội trước phiên trả lời chất vấn vào ngày mai (10/11), Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, đến nay số lượng test mà Việt Nam được tài trợ đã lên đến trên 50 triệu test. Dù vậy, ông Long thừa nhận, có nơi, có lúc tình trạng “loạn giá” xét nghiệm không phải là không có.
Người đứng đầu Bộ Y tế thông tin, bên cạnh việc thực hiện các giải pháp nhằm tăng nguồn cung trang thiết bị y tế, sinh phẩm xét nghiệm, cơ quan này đã hướng dẫn, đôn đốc các doanh nghiệp cung ứng trên thị trường triển khai thực hiện việc công khai giá trang thiết bị y tế, nghiêm túc thực hiện việc công khai, cập nhật về giá trang thiết bị y tế.
Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long trong một phiên giải trình trước Quốc hội
Đến thời điểm này, trên 1.600 doanh nghiệp đã thực hiện công khai xét nghiệm trên trang thiết bị y tế (giá niêm yết theo quy định của Luật Giá).
Cơ quan quản lý nhà nước cũng thường xuyên rà soát và cập nhật danh sách các sinh phẩm, trang thiết bị y tế chẩn đoán invitro xét nghiệm SARS-CoV-2 đã được cấp số đăng ký, giấy phép nhập khẩu kèm thông tin hiệu năng và khả năng cung ứng và giá bán do đơn vị cung ứng công bố.
Việc ban hành hướng dẫn gộp mẫu nhằm đẩy nhanh tốc độ xét nghiệm, tiết kiệm chi phí cũng được ban hành đồng thời với việc thành lập các đoàn kiểm tra về giá dịch vụ xét nghiệm để kịp thời điều chỉnh khi giá sinh phẩm xét nghiệm có hiều biến động.
Theo nhận định của Bộ trưởng Y tế, đến nay cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu về trang thiết bị y tế và sinh phẩm xét nghiệm phục vụ công tác phòng, chống dịch.
Số lượng test xét nghiệm được cấp phép tăng nhanh, từ 41 test (8 test sản xuất trong nước, 33 test nhập khẩu) vào tháng 6-2021 lên đến 131 test (14 test sản xuất trong nước, 117 test nhập khẩu) vào tháng 10-2021.
“Cùng với sự gia tăng của các loại sinh phẩm xét nghiệm trên thị trường Việt Nam, giá test trung bình do các công ty công bố cũng đã giảm nhiều” – ông Long chia sẻ song nhìn nhận giá xét nghiệm vẫn còn nhiều mức.
Lý giải về điều này, Bộ trưởng Y tế phân tích: “Đối với các cơ sở y tế công lập, mức giá khác nhau là do áp dụng thanh toán chi phí xét nghiệm theo phương thức thực thanh thực chi. Giá xét nghiệm gồm chi phí liên quan đến việc lấy mẫu, trả kết quả xét nghiệm, vật tư tiêu hao, điện nước, nhân công cộng chi phí test xét nghiệm từ 1-7-2021”.
Vẫn theo ông Long, chi phí liên quan đến việc lấy mẫu, trả kết quả xét nghiệm, vật tư tiêu hao, điện nước, nhân công sẽ được thanh toán theo cùng một mức; giá chi phí xét nghiệm được thanh toán theo kết quả đấu thầu mua sinh phẩm.
Với cơ sở y tế tư nhân, theo quy định của pháp luật hiện hành, được quyết định giá dịch vụ xét nghiệm, nhưng phải kê khai, công khai giá.
Đề cập đến kết quả tiêm vaccine ngừa Covid-19, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long báo cáo, tính đến 5/11/2021, tổng số vaccine đã có hợp đồng mua, cam kết viện trợ và tài trợ là 198,8 triệu liều, đã tiếp nhận 124,7 triệu liều.
Vaccine được phân bổ theo địa bàn trọng điểm, là những nơi đang có dịch bùng phát mạnh, nguy cơ bùng phát cao, nhiều khu công nghiệp, giao thông huyết mạch…. Người già, người có nguy cơ cao là nhóm được ưu tiên, mở rộng chỉ định tiêm cho một số đối tượng như phụ nữ mang thai trên 13 tuần, trẻ em, mở rộng mạng lưới tiêm chủng bao gồm cố định và lưu động.
“Hiện đã phân bổ hơn 110 triệu liều vaccine cho các đơn vị, địa phương để tiêm chủng cho toàn bộ người dân từ 18 tuổi trở lên và một số trẻ em từ 12 đến 17 tuổi” – ông Long thông tin.
Tính đến 4-11-2021, cả nước đã tiêm được 86,4 triệu liều; trên 32,5 triệu người tiêm 1 liều vaccine và trên 26,9 triệu người tiêm đủ 2 liều vaccine.
Về nghiên cứu, sản xuất vaccine trong nước, Bộ trưởng cho biết, đã có 2 vaccine được thử nghiệm lâm sàng NanoCovax và Covivac; 2 vaccine chuyển giao công nghệ với Mỹ, Nga (Vingroup nhận chuyển giao công nghệ từ Hoa Kỳ, Vabiotech nhận từ Nga) và 2 vắc xin có hợp tác chuyển giao công nghệ với Trung Quốc, Cuba.
Cả nước có 2 nhà sản xuất đang nghiên cứu vaccine phòng COVID-19, trong đó một ứng viên vaccine đang bắt đầu thử nghiệm lâm sàng (TNLS) giai đoạn 3 (Nanocovax của Công ty Cổ phần Công nghệ sinh học Dược Nanogen); một ứng viên đang TNLS giai đoạn 1 (Covivac của Viện Vaccine và sinh phẩm Nha Trang).
Quy mô sản xuất trên nền cơ sở vật chất hiện có Covivac với 6 triệu liều/năm, Nanogen 20-30 triệu liều/năm và có thể nâng công suất khi được đầu tư.
Liên quan đến việc chuyển giao công nghệ và sản xuất vắc xin phòng Covid-19, theo Bộ trưởng Long, Tập đoàn VinGroup đã đàm phán với Nhà sản xuất Hoa Kỳ về điều kiện chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine Covid-19 từ tinh chất mRNA.
“Nhà máy do Vingroup đầu tư theo chuẩn công nghệ của nhà sản xuất sẽ có công suất khoảng 100 triệu liều/ năm dự định bắt đầu sản xuất từ Quý 1-2022” – ông Long nói.
Ngoài ra, Công ty TNHH MTV Vaccine và sinh phẩm số 1 (VABIOTECH) đã ký thỏa thuận với Quỹ đầu tư trực tiếp của Liên bang Nga về việc đóng ống vắc xin Sputnik-V từ bán thành phẩm với quy mô 5 triệu liều/tháng bắt đầu từ tháng 9-2021, tiến tới chuyển giao công nghệ sản xuất với quy mô 100 triệu liều/năm.