(CAO Đây là một trong những nội dung của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự vừa được Quốc hội thông qua chiều nay (12/11).
Theo đó, Luật quy định công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo tài liệu, đồ vật có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.
Kết quả biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự
Với sửa đổi này, Luật cũng quy định sửa đổi, bổ sung Điều 44 của Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự số 99/2015/QH13 nội dung trên. Đồng thời, quy định “Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an phát hiện, bắt giữ, tiếp nhận người phạm tội quả tang, người đang bị truy nã thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí và bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt người, lấy lời khai ban đầu, bảo vệ hiện trường theo quy định của pháp luật; giải ngay người bị bắt lên cơ quan Công an cấp trên trực tiếp hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền”.
Thay mặt Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giải trình, tiếp thu việc bổ sung nội dung trên trước khi Quốc hội thông qua Luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết đa số ĐBQH tán thành quy định của dự thảo Luật.
Nêu quan điểm của UBTVQH, bà Nga khẳng định, trên cơ sở quy định của Luật Công an nhân dân năm 2018, Bộ Công an đã cơ bản hoàn thành việc triển khai Đề án bố trí lực lượng công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã. Tính đến ngày 19/8/2021, Bộ Công an đã bố trí 43.188 công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã ở tất cả 8.326 xã trên cả nước, trung bình mỗi xã có 3,7 cán bộ, chiến sĩ từng được bổ nhiệm chức danh Điều tra viên, cán bộ điều tra, đào tạo nghiệp vụ điều tra...
Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga báo cáo giải trình trước Quốc hội
Theo bà Nga, đến nay, các cơ quan chức năng đều đánh giá lực lượng Công an xã có đủ năng lực, điều kiện để thực hiện trách nhiệm kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm nếu được giao nhiệm vụ.
“Việc giao thêm trách nhiệm cho Công an xã nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, xử lý kịp thời, nhanh chóng các vụ việc ngay tại địa bàn cơ sở, khắc phục khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19” – Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp nhấn mạnh.
Vì lẽ đó, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc sửa đổi này có căn cứ áp dụng thủ tục rút gọn theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 146 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Trước đề nghị đánh giá năng lực kiểm sát của Viện kiểm sát nhân dân khi Công an xã được giao thêm trách nhiệm kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm, Chủ nhiệm Lê Thị Nga báo cáo, theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, Viện kiểm sát nhân dân chỉ tiến hành kiểm sát trực tiếp đối với các hoạt động tố tụng của Cơ quan điều tra (CQĐT) Công an cấp huyện; không trực tiếp kiểm sát hoạt động của Công an xã. Công an xã cũng chỉ giúp CQĐT Công an cấp huyện tiến hành một số hoạt động.
“Bởi vậy, việc bổ sung trách nhiệm của Công an xã không làm phát sinh thêm nhiệm vụ kiểm sát của Viện kiểm sát nhân dân” – bà Nga nhìn nhận.
Cũng trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự còn bổ sung vào khoản 1 Điều 148 một điểm, cụ thể: “Không thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh để quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh.
Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và thủ trưởng các cơ quan khác có liên quan quy định chi tiết điểm này”.