Kỳ 2: Thu lố, thu tiền đặt trước rồi chiếm đoạt

Thu lố tiền mua hồ sơ đấu giá

Trong đơn gửi đến nhiều cơ quan chức năng, ông X. (ngụ TPHCM) tố cáo Công ty Đấu giá hợp danh Đông Nam (gọi tắt là Công ty Đấu giá Đông Nam) - Chi nhánh Đồng Nai liên quan vụ việc cụ thể mà bản thân ông gặp phải. Theo ông X. trình bày, vào tháng 01/2021, ông X. nộp đơn tố cáo Công ty Đấu giá Đông Nam về đấu giá tài sản là quyền sử dụng đất (QSDĐ) tại xã Long Phước (H.Long Thành, Đồng Nai) trái với quy định của pháp luật. Sau đó, ông X. nhận được công văn của Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai, hướng dẫn ông gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết là Sở Tư pháp TPHCM. Qua tìm hiểu, công ty đấu giá này có trụ sở chính tại TPHCM, tuy nhiên lại có nhiều chi nhánh ở nhiều tỉnh, thành phố khác.

Đến tháng 02/2021, ông X. xác định lại đối tượng bị tố cáo là Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai và gửi đơn tố cáo để Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật. Theo đó, Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai có địa chỉ tại đường Trương Định (P.Tân Mai, TP.Biên Hòa, Đồng Nai), thông báo về đấu giá tài sản là QSDĐ tại H.Long Thành, Đồng Nai. Ông X. và nhân viên của mình đến trụ sở Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai để mua hồ sơ đấu giá tài sản trên, nhưng rất vất vả, đi lại nhiều lần, thậm chí "cãi nhau"... mới mua được hồ sơ. Qua đó, nhân viên Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai mới bán bộ hồ sơ và thu 1 triệu đồng/hồ sơ (gồm tiền mua hồ sơ tham gia đấu giá là 500 ngàn đồng, chi phí tham gia đấu giá là 500 ngàn đồng).

Đối tượng Hoàng Minh Toàn lúc bị bắt

Việc Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai thu 1 triệu đồng/hồ sơ cũng gây bức xúc, bởi ông X. tố cáo đây là hành vi thu sai quy định của Luật Đấu giá tài sản năm 2016 và các văn bản liên quan. Ông X. cho rằng việc thu mức trên mang tính chất tự tiện, bởi theo quy chế đấu giá tài sản do Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai ban hành thì tiền mua hồ sơ tham gia đấu giá là 500 ngàn đồng/hồ sơ, ngoài ra không thu thêm bất kỳ khoản tiền nào liên quan đến việc mua hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá (Luật Đấu giá tài sản cũng quy định rõ điều này).

Chưa hết, theo quy định tại Điểm a, Khoản 2, Điều 3 và Điều 10, Thông tư số 48/2017/TT-BTC ngày 15/5/2017 của Bộ Tài chính quy định chế độ tài chính trong hoạt động đấu giá tài sản, đối với tài sản đấu giá có giá khởi điểm trên 500 triệu đồng thì mức thu tối đa một bộ hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá là 500 ngàn đồng. Thế nhưng Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai đã thu thêm tiền gọi là "chi phí tham gia đấu giá” (500 ngàn đồng), có dấu hiệu lạm thu.

Theo phản ánh của ông X., Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai cũng không hề xuất hóa đơn giá trị gia tăng (VAT) khi thu tiền của người mua hồ sơ đấu giá. "Đây có phải là hành vi trốn thuế?" - Ông X. đặt vấn đề. Cụ thể, Điểm b, Khoản 2, Điều 16, Thông tư số 39/2014/TT-BTC ngày 14/3/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 51/2010/NĐ-CP về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ và Khoản 1, Điều 16, Nghị định số 51/2010/NĐ-CP quy định về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

Theo Điều 16, Thông tư số 39/2014/TT-BTC về lập hóa đơn, tại Điểm b quy định trường hợp khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ từ 200.000 đồng trở lên mỗi lần, người mua không lấy hóa đơn hoặc không cung cấp tên, địa chỉ, mã số thuế (nếu có) thì vẫn phải lập hóa đơn ghi rõ "người mua không lấy hóa đơn" hoặc "người mua không cung cấp tên, địa chỉ, mã số thuế". Điều 16, Nghị định số 51/2010/NĐ-CP liên quan đến bán hàng hóa, dịch vụ không phải lập hóa đơn ghi rõ, bán hàng hóa, dịch vụ có tổng giá thanh toán dưới 200.000 đồng mỗi lần thì không phải lập hóa đơn, trừ trường hợp người mua yêu cầu nhận hóa đơn... "Căn cứ các quy định trên cho thấy, Công ty Đấu giá Đông Nam - Chi nhánh Đồng Nai cung ứng dịch vụ trên 200.000 đồng nhưng không xuất hóa đơn cho khách hàng. Việc này là trái với quy định pháp luật về thuế và các văn bản liên quan khác" - Ông X. ghi trong đơn tố cáo.

Hoàng Minh Toàn trong một phiên đấu giá tài sản nhà nước

Tổng giám đốc Công ty Đấu giá Toàn Cầu bị khởi tố

Đây là vụ án hình sự mà tình tiết liên quan đến việc đấu giá, gây bức xúc trong thời gian vừa qua. Một số nạn nhân của Công ty Đấu giá hợp danh tài sản Toàn Cầu (gọi tắt là Công ty Đấu giá Toàn Cầu) đã gửi đơn tố cáo đến Sở Tư pháp TPHCM, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) - Công an TPHCM và Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế. Sau khi vào cuộc điều tra, Cơ quan CSĐT - Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện bắt tạm giam đối với Hoàng Minh Toàn (SN 1977, ngụ P12, Q.Gò Vấp, TPHCM, Tổng giám đốc Công ty Đấu giá Toàn Cầu) về hành vi "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" (đầu tháng 3/2023).

Điều đáng nói, hồi cuối năm 2022, Hoàng Minh Toàn đã bị Cơ quan CSĐT - Công an tỉnh Quảng Bình khởi tố về hành vi "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản". Kết quả điều tra ban đầu, năm 2022, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế quyết định chuyển giao diện tích rừng và đất rừng cho UBND H.Phong Điền để giao cho người dân các xã quản lý, bảo vệ, sử dụng; phê duyệt giá khởi điểm đấu giá khai thác tỉa thưa gỗ rừng trồng sản xuất của UBND H.Phong Điền với tổng diện tích là 67,73 héc-ta. UBND H.Phong Điền giao Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) làm đại diện chủ tài sản, thực hiện các hồ sơ, thủ tục để đấu giá bán, thanh lý tài sản gỗ rừng trồng sản xuất.

Ngày 20/7/2022, Phòng NN&PTNT H.Phong Điền ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản với Công ty Đấu giá Toàn Cầu (địa chỉ tại đường Nguyễn Văn Quá, P.Đông Hưng Thuận, Q12, TPHCM). Ngày 12/8/2022, Công ty Đấu giá Toàn Cầu tổ chức đấu giá thành công tài sản gỗ rừng trồng sản xuất theo hợp đồng dịch vụ đấu giá. Đến ngày 16/8/2022, Phòng NN&PTNT H.Phong Điền ký hợp đồng mua bán tài sản gỗ rừng trồng với người trúng đấu giá tài sản. Người trúng đấu giá tài sản đã nộp số tiền mua tài sản đấu giá là 9,12 tỷ đồng vào tài khoản tiền gửi của Phòng NN&PTNT huyện tại Kho bạc Nhà nước H.Phong Điền, sau khi trừ số tiền đặt trước đấu giá tài sản nộp cho Công ty Đấu giá Toàn Cầu là 1,512 tỷ đồng. Số tiền này bị Công ty Đấu giá Toàn Cầu chiếm đoạt, không chuyển lại cho Phòng NN&PTNT H.Phong Điền.

Vụ việc chưa dừng lại ở đó. Có 4 khách hàng không trúng đấu giá đã đặt trước số tiền là 6,48 tỷ đồng, bị Công ty Đấu giá Toàn Cầu chiếm đoạt, không trả lại theo quy định của pháp luật. UBND H.Phong Điền đã có văn bản gửi đến Sở Tư pháp TPHCM, Cơ quan CSĐT - Công an TPHCM và Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế, đề nghị can thiệp, điều tra, xử lý đối với Công ty Đấu giá Toàn Cầu và Hoàng Minh Toàn.

(Còn tiếp...)