(CAO) Chính quyền, cơ quan công an huyện Minh Hóa (tỉnh Quảng Bình) vừa kỷ luật 2 chủ tịch xã; làm rõ 15 đối tượng phá
rừng đầu nguồn nghiêm trọng.
Hiện Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô (BTTN) đang bị xâm hại nghiêm trọng. Hàng ngày, các đối tượng lâm tặc rình rập, xâm nhập vào sâu trong rừng để khai thác, săn bắn khiến những động vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng. Chúng ta có thể hình một phần mức độ nguy hiểm, thảm khốc của những vụ phá rừng, giết hại muông thú qua số lượng, chủng loại xe độ chế, phao bè, súng ống, bẫy thú bị Hạt kiểm lâm Ea Sô thu giữ trong thời gian gần đây.
Công cụ phá rừng của lâm tặc
Tại trụ sở Ban quản lý dự án (BQL) Khu BTTN Ea Sô có hàng trăm chiếc xe máy độ chế của lâm tặc bị lực lượng chức năng thu giữ tại đây. Mỗi xe có đến 12 cái phuộc nhún, 4 bộ phận phanh độc lập, 2 bộ xích líp, phần sau được nối dài thêm khoảng để chở gỗ, có xe độ thêm cả “tời” để kéo gỗ.
Hiện trường những nơi gỗ bị các lâm tặc chặt hạ
Ông Nguyễn Quốc Hùng - Phó giám đốc BQL, cho biết: “Với kiểu xe máy độ chế này, cộng thêm việc thay su-pap, đôn zên, xoáy pit-tông, mỗi chiếc xe máy có thể chở được từ 5 đến 10 khúc gỗ các loại, nặng từ 150kg đến 300kg. Gỗ mà bọn lâm tặc “mất công” khai thác, thường phải là gỗ quý, như: cẩm, hương, trắc, cà te…. Không chỉ tải nặng, những chiếc xe này còn vượt suối, dốc cao, đường rừng đá lởm chởm một cách dễ dàng. Ông Lê Đắc Ý - Giám đốc BQL, nói: “Đây là những chiếc xe chúng tôi bắt và đưa về được trụ sở, chứ còn rất nhiều chiếc xe độ chế như thế do đường rừng khó đi lại nên chúng tôi không đưa về được, đã xin chủ trương là tiêu huỷ. Chứ để lại các đối tượng lâm tặc lại tiếp tục lấy về sử dụng”.
Cùng với xe là đủ loại súng ống, từ súng quân dụng như CKC, súng trường K44, súng phà đều có mặt trong rừng đặc Ea Sô. Điều đáng sợ hơn cả là loại “Súng hoa cải” khi bắn có thể ra hàng trăm viên đạn bi. Những cón thú nào rơi vào tầm ngắm của thợ săn thì khó thoát được. Các loại súng không chỉ là hiểm họa đối với thú rừng, mà còn là nỗi ám ảnh của lực lượng kiểm lâm trong cuộc chiến chống lâm tặc.
Nhiều kiểm lâm đã "đổ máu" tại rừng
Trong đó, có nhiều người đã đổ máu, mang thương tật suốt đời như anh Hoàng Văn Nam bị trúng 1 viên đạn CKC, anh Vương Thế Cao bị 7 viên đạn bi ghim vào khớp gối và hai ống chân, còn anh Nguyễn Văn Nhơn, cán bộ trạm kiểm lâm số 4 thì bị một số đối tượng lâm tặc hành hung cướp lại tang vật xe, gỗ. Bọn chúng còn tưới xăng lên người và đòi đốt… Theo anh Nguyễn Quốc Hùng, Phó giám đốc Ban Quản lý dự án Khu BTTN Ea Sô, cho biết: “Hiện lâm tặc còn giấu rất nhiều súng trong rừng Ea Sô, nhưng tìm được rất khó. Ngoài ra, từ năm 2011 đến nay, Hạt Kiểm lâm Khu BTTN Ea Sô còn thu giữ và phá hủy hơn 3.500 bẫy thú, gồm nhiều loại cực hiểm như bẫy thắt cổ, bẫy đâm lao, bẫy kẹp, bẫy bò tót... Và cũng như súng, không ai biết hiện có bao nhiêu cái bẫy hiểm đang giăng mắc khắp nơi trong rừng đặc dụng Ea Sô”.
Thực trạng xâm hại vào khu rừng đặc dụng Ea Sô
Quy chế phối hợp cho phép lực lượng kiểm lâm Khu BTTN Ea Sô truy quét, bắt, xử lý lâm tặc tại các vùng rừng giáp ranh thuộc địa bàn huyện Sông Hinh (Phú Yên) và Krông Pa (Gia Lai). Hạt Kiểm lâm Ea Sô cho biết trước đây địa bàn giáp ranh này là những khu rừng “lá chắn” bảo vệ rừng đặc dụng Ea Sô, nhưng đến này chỉ còn là những cánh rừng trồng, và lâm tặc đang xâm nhập vào tàn phá khu rừng đặc dụng Ea Sô một cách dữ dội.
Xe máy chế của lâm tặc
Trong năm 2016, vào tháng 3 tại tiểu khu 635, 637 hạt kiểm lâm khu BTTN đã phát hiện 29 cây gỗ hương nhóm IIA, có đường kính từ 20 đến 35 cm bị lâm tặc chặt hạ lấy đi. Đến tháng 9 đã có 26 cây gỗ Giáng hương tại tiểu khu 622 cũng bị các đối tượng lâm tặc khai thác. Điều đáng nói là hiện trường của các vụ khai thác này thuộc phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, giáp ranh với huyện Krông Pa (Gia Lai).
Mới đây, chúng tôi cùng Đội Kiểm lâm cơ động và tổ kiểm lâm của Khu BTTN Ea Sô hiện đang dựng lán trại tạm ở xã Krông Năng, huyện Krông Pa đi quan sát thì khu rừng lá chắn trước đây giờ chỉ là những cánh rừng trồng của Công ty gỗ MDF. Cách lán trại tạm khoảng 1 giờ đi bộ là đến mốc giới giữa rừng đặc dụng Ea Sô và rừng thuộc các xã Krông Năng, Ia Dreh của huyện Krông Pa (Gia Lai).
Từ đây trở đi, lâm tặc đã mở vô số đường mòn, bắc nhiều cầu qua hàng chục con suối nhỏ để vận chuyển gỗ lậu. Thấy kiểm lâm, hàng chục người đang vận chuyển gỗ trong rừng chạy tứ tán, một số bỏ cả xe và gỗ để chạy thoát thân. Một nhóm chậm chân bị kiểm lâm giữ lại cùng tang vật là 6 xe máy và nhiều khúc gỗ cẩm cong queo. Anh Trần Hữu Ước, Đội trưởng Đội Kiểm lâm cơ động cho biết: “Cái này là cẩm rục chứ không phải củi đâu, tức là cành, ngọn, rễ của cây cẩm. Trước đây người ta đặt quy cách cho cẩm là đường kính 20 cm trở lên, chặt đầu chặt đuôi, lớp bị mục bên ngoài không được quá dày.... Nhưng về sau loại gỗ này sốt hàng, vụn cỡ nào các đầu nậu ở Gia Lai và Phú Yên cũng thu mua hết”.
Công cụ của lâm tặc
Theo thống kê của Hạt Kiểm lâm Ea Sô, mỗi ngày có hàng trăm người vào vùng rừng này để tìm hương rục, cẩm rục. Không chỉ tìm hương rục, cẩm rục người ta còn cưa gốc hàng trăm loại cây khác. Gỗ chặt trộm ở đây được lâm tặc kết thành bè kéo qua sông Krông H’Năng đưa về xã Ea Ly (Sông Hinh) hoặc thả trôi xuống bến đò Hai Cả (Krông Pa). Rồi từ bến đò này, chúng lại đưa gỗ sang địa phận xã Ea Lâm (Sông Hinh), hoặc theo đường bộ về các xưởng cưa trên địa bàn huyện Krông Pa.
Theo anh Trần Hữu Ước, Đội trưởng Đội Kiểm Lâm cơ động, đi bộ thêm khoảng 2 tiếng đồng hồ nữa mới đến chỗ rừng gỗ hương bị tàn phá. Dọc đường đi về phía, tiếng cưa máy hạ rừng vang lên không dứt từ bên bờ phải sông Krông H’Năng, tức địa phận thôn Tân Lập, xã Ea Lâm (Sông Hinh). Anh Ước cho biết: “Rừng bên tỉnh Phú Yên đã trọc hết, dân đã trồng cao su, bạch đàn, tràm đến sát bờ sông rồi. Con sông này giúp chúng tôi bảo vệ rừng, nhưng từ ngày thủy điện Sông Hinh chặn dòng, về mùa khô có thể đi bộ qua lại. Vậy là Khu BTTN Ea Sô bị hở hẳn sườn phía đông, nên tình trạng các đối tượng lâm tặc từ 2 tỉnh giáp ranh Gia Lai, Phú Yên tràn sang phá rừng là rất lớn”.
Với tình hình và thực trạng phá rừng đang diễn ra như thế thì 22.000ha rừng đặc dụng Ea Sô - môi trường sống lý tưởng bậc nhất Việt Nam của bò tót, bò rừng và các loài thú quý hiếm thuộc bộ móng guốc ăn cỏ - đang thực sự bị đe dọa nghiêm trọng. Trước thực trạng trên, Ban Quản lý dự án đề nghị các ngành chức năng phối hợp với các tỉnh bạn tiến hành truy quét, xử lý tình trạng phá rừng đặc dụng Khu BTTN Ea Sô và vùng giáp ranh. Đây là biện pháp ngăn chặn lâm tặc từ Gia Lai, Phú Yên tràn vào rừng đặc dụng Ea Sô, cần thực hiện khẩn trương, quyết liệt trước khi quá muộn.