Nguy hiểm khi tụ tập đông người xếp hàng mua vàng miếng

Nguy cơ tiềm ẩn về an ninh, trật tự

Theo nội dung Công văn số 1832 của NHNN Chi nhánh TPHCM, do Phó Giám đốc Nguyễn Đức Lệnh ký ngày 14/6/2024, gửi đến các cơ quan chức năng tại TPHCM, về việc "Phối hợp thông tin tuyên truyền thực hiện quy định pháp luật trong kinh doanh và MBV trên địa bàn TPHCM". Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã và đang thực hiện các giải pháp để ổn định thị trường vàng, giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới. Theo NHNN Chi nhánh TPHCM, người dân chỉ được thực hiện MBV miếng SJC tại các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp (DN) được NHNN cấp giấy phép kinh doanh MBV miếng.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho rằng mục tiêu xuyên suốt của NHNN là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát

Theo đó, các DN kinh doanh vàng, loại vàng trang sức mỹ nghệ không được cấp phép kinh doanh MBV miếng nếu thực hiện việc MBV miếng với cá nhân, tổ chức là trái quy định tại Nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ ngày 03/4/2012 và các quy định pháp luật khác có liên quan. Việc kinh doanh, MBV miếng khi không có giấy phép kinh doanh MBV miếng sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định số 88/2019/NĐ-CP của Chính phủ ngày 14/11/2019. Đồng thời, DN thực hiện hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực này (sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ, kinh doanh MBV trang sức mỹ nghệ, kinh doanh MBV miếng) tuân thủ nghiêm quy định của pháp luật về giấy phép hoạt động, giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ, cơ sở vật chất và phương án kinh doanh an toàn, giấy phép kinh doanh MBV miếng, chứng từ hóa đơn, nguồn gốc xuất xứ sản phẩm, chất lượng sản phẩm và công khai niêm yết giá. Hoạt động bảo đảm tuân thủ đúng quy định pháp luật và công khai minh bạch không chỉ là trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, mà còn phòng ngừa, hạn chế rủi ro do sai phạm, do liên quan tội phạm làm hàng nhái, hàng giả, buôn lậu và trốn thuế.

Ngoài ra, vàng với tính chất là tài sản tài chính biến động, gắn liền với nhiều yếu tố của thị trường, người dân cần cân nhắc và thận trọng trong việc mua vàng, trong đầu tư vàng để tránh rủi ro do giá vàng biến động. Việc tập trung đông người, xếp hàng mua vàng dễ xảy ra trộm cướp, đặc biệt, mua hộ vàng gây mất ANTT là không cần thiết, tiềm ẩn rủi ro và vi phạm pháp luật về đầu cơ, làm giá và ảnh hưởng đến lợi ích nền kinh tế.

Kiểm soát chênh lệch giá bán vàng miếng SJC trong nước và thế giới

Phòng, chống buôn lậu, trốn thuế, quản lý ngoại tệ

Cũng về vấn đề này, NHNN đã họp bàn về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhận định, trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động, vàng cũng là câu chuyện của quốc tế chứ không chỉ riêng Việt Nam. Triển khai chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã có nhiều giải pháp. NHNN có kế thừa giải pháp đấu thầu vàng (từng triển khai năm 2013), tuy nhiên chênh lệch giá bán vàng miếng SJC với giá thế giới chưa giảm như kỳ vọng. Giai đoạn này có nhiều khác biệt năm 2013. NHNN triển khai biện pháp can thiệp mới là từ ngày 03/6/2024 bằng việc bán vàng trực tiếp qua 4 Ngân hàng Thương mại Nhà nước (NHTMNN) và Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) để các đơn vị này bán vàng cho người dân. Theo Thống đốc NHNN, qua những ngày đầu triển khai, chênh lệch giá bán vàng miếng SJC và giá vàng thế giới đã được thu hẹp.

Các chuyên gia kinh tế đánh giá, NHNN cần có giải pháp hữu hiệu để thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tránh hệ lụy tiêu cực, như buôn lậu, trốn thuế, quản lý ngoại tệ chuyển ra nước ngoài... Báo chí đã thông tin rộng rãi về sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu NHNN cần có giải pháp thực hiện ngay và hiệu quả. Đặc biệt, các chuyên gia đánh giá cao phương án mới NHNN bán vàng miếng SJC trực tiếp cho 4 NHTMNN và Công ty SJC để trực tiếp bán đến người dân. Phương án mới này của NHNN được dư luận đồng tình ủng hộ và cho rằng sẽ có kết quả giảm giá chênh lệch theo mục tiêu nhưng cần có giải pháp dài hạn như sửa đổi Nghị định 24 cho phù hợp với tình hình hiện nay.

Các chuyên gia cũng đưa ra những giải pháp, kiến nghị đối với NHNN trong thời gian tới. Về giải pháp khắc phục những dấu hiệu bất ổn trong thị trường vàng hiện nay, đề xuất NHNN cần sớm kiến nghị Bộ Tài chính xây dựng các chính sách thuế đối với vàng. Việc áp dụng các chính sách thuế đối với thị trường vàng trong nước sẽ góp phần giảm bớt nhu cầu vàng của một số bộ phận nhà đầu tư và thị trường. Đặc biệt đối với những đối tượng mua vàng với mục đích đầu cơ, tích trữ, thao túng giá vàng, giải pháp trên có thể ảnh hưởng tâm lý của người tiêu dùng, khiến họ chuyển sang các kênh đầu tư khác, từ đó giúp kiểm soát giá vàng. Bên cạnh đó, việc áp dụng thuế sẽ bảo đảm công bằng trong hoạt động kinh doanh vàng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Hiện nay các lĩnh vực chứng khoán, bất động sản... cũng đang áp dụng thuế thu nhập cá nhân, do đó MBV cũng nên áp dụng chính sách thuế phù hợp.

Tránh tụ tập, xếp hàng đông người, tiềm ẩn nguy cơ tiêu cực

Đưa nguồn lực vàng trong dân vào sản xuất, kinh doanh

Theo đó, người dân tham gia vào hoạt động mua vàng để đầu cơ lúc này là hết sức rủi ro, các chuyên gia cũng đưa ra những cảnh báo để người dân thận trọng khi mua vàng. Việc NHNN bán vàng và "chốt giá” từng ngày cho vàng miếng SJC với 4 NHTMNN và Công ty SJC khiến giá vàng giảm, người dân tập trung mua vàng rất lớn. Với góc nhìn của biến động thị trường, lúc này người dân cần hết sức thận trọng, vì tài sản là quyền của công dân, pháp luật không cấm mua bán nhưng nên thận trọng.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Quang Dũng cho biết, NHNN đánh giá vàng có sức hấp dẫn, nhu cầu dự trữ vàng trong dân rất lớn. Do đó, cần nghiên cứu khai thác nguồn lực vàng vào sản xuất, kinh doanh. Mặt khác, tình trạng đô la hóa, vàng hóa vẫn tồn tại trong nền kinh tế, việc xử lý cần có thời gian. Phó Thống đốc Phạm Quang Dũng cũng cho biết, NHNN sẽ tiếp tục nghiên cứu Nghị định 24, mục tiêu chống vàng hóa nền kinh tế, không để vàng hóa tác động đến điều hành chính sách tiền tệ, đến tỷ giá, ngoại hối, cán cân thanh toán, không để giá vàng chênh lệch cao so với giá thế giới, không để vàng ảnh hưởng đến chính sách kinh tế, không tác động tâm lý xã hội, nghiên cứu từng bước đưa nguồn lực vàng trong dân vào sản xuất, kinh doanh.

Phó Thống đốc NHNN nhấn mạnh, việc can thiệp của NHNN vừa qua là có cơ sở pháp lý (Nghị định 50/2014 về quản lý dự trữ ngoại hối Nhà nước; Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng; Nghị định 16/2017 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của NHNN; Thông tư 06/2013 hướng dẫn hoạt động MBV miếng trên thị trường trong nước của NHNN; Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2014/TT-NHNN ngày 10/12/2014 của Thống đốc NHNN hướng dẫn việc tổ chức thực hiện hoạt động quản lý dự trữ ngoại hối Nhà nước...). Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, mục tiêu xuyên suốt của NHNN là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, để người dân chuyển vàng vào sản xuất, kinh doanh. Mục tiêu xuyên suốt Nghị định 24 là ổn định vĩ mô, không ảnh hưởng đến điều hành chính sách tiền tệ, không ảnh hưởng kinh tế vĩ mô. Cách thức điều hành của NHNN cũng phải rà soát rất kỹ.