(CAO) Vụ án xảy ra tại dự án Thủy điện Đăkrinh xuất hiện nhiều tình tiết phức tạp. Các bị cáo là lãnh đạo, cán bộ chủ chốt gây thiệt hại hơn 26 tỷ đồng. Sau nhiều lần tòa tuyên trả hồ sơ vì có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, vụ án được xét xử trở lại.
Trong các ngày 4, 5 và 6-1, TAND tỉnh Quảng Ngãi xét xử sơ thẩm (lần 4) vụ án hình sự “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại dự án (DA) Thủy điện Đăkrinh (Quảng Ngãi).
Các bị cáo bị xét xử tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” gồm: Đinh Kà Để (SN 1958) - nguyên Bí thư Huyện ủy Sơn Tây; Hà Văn Tiên (SN 1969) - nguyên Trưởng Phòng TN-MT huyện Sơn Tây, Phó Chủ tịch Hội đồng GPMB dự án Thủy điện Đăkrinh; Lê Khắc Tâm Anh (SN 1970) - nguyên cán bộ Địa chính xã Sơn Dung; Nguyễn Vỹ Cường (SN 1983, ngụ xã Tịnh Đông, huyện Sơn Tịnh) - nguyên cán bộ Địa Chính xã Sơn Dung; Trần Minh Việt (SN 1986) - nguyên cán bộ Địa chính xã Sơn Long và Nguyễn Văn Diện (SN 1955) - nguyên Trưởng Phòng đền bù Công ty CP Thủy điện Đăkrinh.
Phiên xét xử sơ thẩm (lần 4) khai mạc ngày 4-1-2023.
Các bị cáo bị xét xử về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” gồm: Vương Quý Thạch (SN 1967) - nguyên Phó Giám đốc Công ty CP Thủy điện Đăkrinh; Trần Đông Phong (SN 1972) - nguyên Chủ tịch UBND xã Sơn Liên; Bùi Tấn Nguyên (SN 1980) - chuyên viên Phòng TN-MT huyện Sơn Tịnh (nguyên chuyên viên Phòng TN-MT huyện Sơn Tây); Đinh Văn Treo (SN 1975) - nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Long; Đinh Văn Bột (SN 1982) - nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Liên và Trương Quang Thơ (SN 1986) - nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Dung.
Theo cáo trạng, DA thủy điện Đăk Đrinh do Công ty CP Thủy điện Đăk Đrinh làm chủ đầu tư, vốn gần 5.000 tỷ đồng, khởi công tháng 1-2011. Kinh phí bồi thường, GPMB gần 712 tỷ đồng. Trong quá trình lập phương án bồi thường đất, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho các hộ ảnh hưởng bởi khu vực lòng hồ, Tô Cước (đã qua đời) - nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây, Chủ tịch Hội đồng GPMB dự án và Hà Văn Tiên biết rõ có nhiều người mua bán đất không đúng quy định.
Tiên đề xuất khi lập phương án đền bù, đưa tên người đã chuyển nhượng đất vào diện được bồi thường, hỗ trợ. Ông Cước chỉ đạo thực hiện chủ trương, chỉ đạo Tiên và Nguyễn Anh Dũng (đã qua đời) - nguyên Trưởng phòng NN&PTNT huyện Sơn Tây triển khai tại các xã Sơn Liên, Sơn Long và Sơn Dung.
Tiên và Dũng chỉ đạo địa chính 3 xã là Cường, Anh và Việt trực tiếp thực hiện. 5 bị cáo này đều biết rõ chủ trương quy về chủ cũ là xác định không đúng cá nhân, hộ gia đình đủ điều kiện được hỗ trợ nhưng vẫn thực hiện theo chỉ đạo của Cước, Tiên, Dũng, Đinh Văn Bột, Đinh Văn Treo và Trương Quang Thơ.
Hậu quả, các bị cáo làm thiệt hại tài sản của nhà nước hơn 26 tỷ đồng. Cụ thể, có 22 người làm nghề buôn bán, cán bộ… không sống và không có hộ khẩu tại xã Sơn Liên, không đủ điều kiện được giao đất đã mua 113 thửa đất. Hội đồng bồi thường xác lập hồ sơ 113 thửa đất này có xác nhận của UBND xã Sơn Liên là đất thuộc quyền sử dụng của 39 người (không sản xuất trên đất) nhưng được chi trả tiền hỗ trợ, gây thiệt hại hơn 9,6 tỷ đồng.
Tại xã Sơn Dung, có 37 người buôn bán, cán bộ mua 163 thửa đất và không canh tác. 37 người nhờ 39 người dân bản địa đứng hộ tên để nhận bồi thường, gây thiệt hại hơn 11,7 ty đồng. Ở xã Sơn Long, với thủ đoạn tương tự, gây hại cho nhà nước gần 4,7 tỷ đồng.
Đinh Kà Để - nguyên Bí Thư Huyện ủy Sơn Tây dù biết cấp dưới báo cáo các trường hợp không được, không đủ điều kiện để hỗ trợ nhưng vẫn chỉ đạo bồi thường, hỗ trợ theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ); đất chưa được cấp sổ đỏ đã được người dân bán cho người khác (trái quy định) thì vẫn bồi thường, hỗ trợ cho chủ gốc có đất để họ không bị thiệt thòi. Các bị cáo cấp dưới thực hiện theo chỉ đạo của ông Để. Trong 26 tỷ đồng thiệt hại thì bị cáo Để chịu trách nhiệm đối với hơn 15 tỷ đồng.
Năm 2017, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ngãi điều tra, khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam các đối tượng. Ngày 16-5-2017, TAND tỉnh xét xử sơ thẩm, tuyên trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Tháng 12-2017, TAND tỉnh xét xử sơ thẩm (lần 2), tuyên Tiên 3 năm tù (án treo); Anh 2 năm tù (án treo); miễn hình phạt cho Dũng, Cường, Việt.
Tiên, Dũng, Anh và Cường kháng cáo kêu oan. 62 trong số 241 người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan kháng cáo cho rằng tịch thu số tiền họ đã nhận là không đúng. Viện trưởng Viện KSND tỉnh kháng nghị, yêu cầu tòa án phúc thẩm phạt tù đối với Dũng, Cường, Việt; tăng hình phạt tù đối với Tiên và Anh.
Ngày 23-5-2019, TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm, tuyên hủy án sơ thẩm để điều tra xét xử lại. Ngày 16-3-2022, TAND tỉnh mở lại phiên xét xử sơ thẩm (lần 3) và 2 ngày sau (18-3-2022), HĐXX tuyên trả hồ sơ để điều tra bổ sung do có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm; đồng thời làm rõ một số vấn đề có liên quan đến các vụ án. Phiên xử sơ thẩm (lần 4) dự kiến tuyên án vào ngày 6-1-2023.