TỪ TÁCH THỬA KHÔNG PHÙ HỢP...
Từ năm 2016 đến cuối tháng 11-2019, tổng diện tích xin lập phương án tách thửa đất ở, kết hợp chỉnh trang đô thị tại huyện Củ Chi là 46,6ha trên tổng số 1.625ha. Trong quá trình giải quyết, huyện này đã có một số vi phạm như cho phép tách thửa đất nông nghiệp có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật khi giấy CNQSD đất là đất nông nghiệp chưa chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất ở, không thực hiện đúng Quyết định 60/2017/QĐ-UB của UBNDTP.
UBND huyện Củ Chi đã duyệt 18/51 hồ sơ có giấy CNQSD đất là đất nông nghiệp hoặc vừa là đất ở nhưng có một phần đất nông nghiệp với diện tích thực tế là 22,6/46,6ha, chiếm 48,47% diện tích lập phương án. Ngoài ra, UBND huyện này cũng cho phép tách thửa đất ở không phù hợp quy hoạch được duyệt. Mặc dù căn cứ để giải quyết tách thửa đất thuộc quy hoạch đất dân cư hiện hữu hoặc khu dân cư hiện hữu mới được tách thửa đất, nhưng thực tế tại địa phương này đã có 23/51 trường hợp không thỏa mãn các điều kiện với diện tích 22,8/46,6ha. Trong đó, có 3 trường hợp thuộc quy hoạch đất ở xây dựng mới với diện tích trên 3,6ha; 16 trường hợp thuộc quy hoạch đất sử dụng hỗn hợp có chức năng đất ở kết hợp với sản xuất kinh tế vườn; 2 trường hợp thuộc quy hoạch đất ở nông thôn và 1 trường hợp thuộc quy hoạch đất nông nghiệp.
Theo KLTT, từ năm 2016 - 2019, huyện Củ Chi phát hiện 643 trường hợp xây dựng không phép và 46 trường hợp xây dựng sai phép cần phải xử lý. Đến thời điểm thanh tra vẫn còn 21 trường hợp xây dựng không phép, 7 trường hợp xây dựng sai phép vẫn chưa xử lý dứt điểm. Tuy nhiên, việc phối hợp kiểm tra còn chưa kịp thời, không chủ động xử lý ngay từ đầu các hành vi vi phạm về đất đai. Trên địa bàn huyện này cũng có động thái tự chuyển mục đích để xây dựng, dẫn đến áp lực rất lớn cho hạ tầng khi hình thành các khu dân cư tự phát trên đất nông nghiệp nhưng cũng chưa được chính quyền địa phương ngăn chặn kịp thời.
Khu ẩm thực Bình Xuyên
... ĐẾN DẤU HIỆU ĐẦU CƠ ĐẤT
Trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thanh tra TPHCM cũng có KLTT chỉ rõ: từ năm 2016 đến tháng 3-2020, tình hình vi phạm về xây dựng, đất đai ở H.Bình Chánh diễn biến phức tạp, có dấu hiệu đầu cơ mua bán đất. Tại xã Vĩnh Lộc B, chủ khu đất rộng hơn 52.740m2 tự ý chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở, xây dựng không phép trên đất nông nghiệp 72 căn nhà ở riêng lẻ bán cho các hộ gia đình, cá nhân hình thành khu dân cư sinh sống.
Xã Vĩnh Lộc A có 80 công trình xây dựng sai phép, không phép. Tại xã Bình Hưng có trường hợp khu đất tại thửa số 1, tờ bản đồ số 4 (theo tài liệu bản đồ 2004) thuộc khu vực nhà hàng Hương Dừa cũ, diện tích khoảng 15.045m2 được tự chuyển mục đích sử dụng đất không phù hợp quy hoạch, xây dựng không phép trên đất nông nghiệp, lấn rạch để cho thuê và bán cho các hộ dân. Qua nhiều lần mua bán giấy tay, chuyển nhượng qua lại nhiều người, hình thành khu dân cư sinh sống, kinh doanh mua bán không đảm bảo hạ tầng kỹ thuật và điều kiện an sinh xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự.
Một khu ẩm thực Bình Xuyên rộng gần 25.000m2 được tự ý chuyển thành đất thương mại, dịch vụ khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất để đầu tư thương mại, dịch vụ, sau đó xây dựng không phép trên đất nông nghiệp, đất ao, đất rạch...
Hiện tại, ở khu ẩm thực Bình Xuyên vốn là khu đất thuộc chức năng đất nông nghiệp, đất ao nhưng đã được người sử dụng đất tiến hành xây các hạng mục như bãi giữ ôtô rộng gần 2.300m2, bãi giữ xe máy rộng trên 2.300m2, khu vực phòng VIP (460m2), khu vực khách ngồi (3.688m2); khu bếp (1.317m2).
Xã Tân Nhựt có dự án khu dân cư, trung tâm thương mại tại xã Tân Nhựt do Công ty TNHH thương mại dịch vụ Huỳnh Thông làm chủ đầu tư cũng xảy ra sai phạm. Chủ đầu tư và các hộ dân đã tiến hành xây dựng 187 căn nhà riêng lẻ trên nền đất nông nghiệp; 225 căn hộ chung cư trên diện tích 35 nền đất nông nghiệp... vi phạm nghiêm trọng các quy định về quản lý sử dụng đất. Vi phạm của Công ty Huỳnh Thông có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Trong khi đó, việc phối hợp, kiểm tra của chính quyền địa phương và thanh tra xây dựng chưa đồng bộ, không phát hiện, ngăn chặn kịp thời để cho người dân tự ý chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định, tự phân lô bán nền, xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp và trên đất không phải là đất ở dẫn đến việc hình thành nhiều khu dân cư tự phát trên đất nông nghiệp.
Việc tách thửa tập trung nhiều tại các xã Tân Kiên, Tân Nhựt, Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B, Bình Lợi, Lê Minh Xuân, Phạm Văn Hai, Bình Chánh do vị trí các xã tiếp giáp với các quận nội thành, lượng dân nhập cư có nhu cầu sử dụng đất cao, nhu cầu tách thửa để chuyển nhượng, tặng cho rất lớn. Qua kiểm tra thực tế, Thanh tra TP phát hiện có tình trạng chuyển mục đích sử dụng đất ở với diện tích lớn hơn 1.000m2 đã được UBND huyện Bình Chánh giải quyết tách thửa đất ở có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật có hiện trạng để đất trống chiếm gần 80% và có trường hợp một hộ đứng tên nhiều diện tích đất xin tách thửa.
Nhiều trường hợp xin tách thửa đất nông nghiệp tuy đảm bảo diện tích tối thiểu nhưng chiều ngang thửa đất từ 5 - 6m, chiều dài lại dài tới 200 - 300m. Tình hình vi phạm đất đai, trật tự xây dựng từ năm 2016 đến hết tháng 3-2020 cũng có nhiều phức tạp, có dấu hiệu của việc đầu cơ mua bán đất trong khi việc phối hợp kiểm tra tại địa phương này chưa đồng bộ kịp thời. Địa phương đã không chủ động xử lý ngay từ đầu các trường hợp có hành vi vi phạm về đất đai dẫn đến áp lực rất lớn cho hạ tầng khi hình thành các khu dân cư tự phát trên đất nông nghiệp.
Việc chuyển mục đích đất trái phép cũng chưa được địa phương này ngăn chặn kịp thời làm ảnh hưởng đến công tác lập quy hoạch, quản lý quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch nông thôn mới.
Trên địa bàn Q.Thủ Đức, Thanh tra TP cũng chỉ ra nhiều sai phạm trong giai đoạn từ năm 2016 đến cuối tháng 11-2019. Trong vai trò là Tổ trưởng Tổ công tác, Chủ tịch UBND Q.Thủ Đức đã chấp thuận cho các trường hợp tách thửa đất nhưng chưa được thỏa thuận về chỉ tiêu quy hoạch đô thị, kiến trúc dẫn đến tồn tại các khu đất không đảm bảo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng. Chủ tịch UBND Q.Thủ Đức đã để tồn tại các thiếu sót, vi phạm trong công tác quản lý đất đai, quản lý trật tự xây dựng, đặc biệt để xảy ra vi phạm xây dựng không phép gia tăng trong các năm 2018 - 2019.
Được biết, trong khoảng thời gian trên, tại Q.Thủ Đức, Phòng Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu, giải quyết 25 trường hợp hồ sơ tách thửa không phù hợp với quy hoạch đô thị. UBND quận không thực hiện xin ý kiến thỏa thuận về quy hoạch kiến trúc đô thị của Sở Quy hoạch - Kiến trúc trước khi cho phép tách thửa 16 trường hợp theo Quyết định 60/2017/QĐ-UB ngày 5-12-2017 của UBNDTP.