Các vụ án chủ yếu xuất phát từ mâu thuẫn kéo dài trong ghen tuông tình ái hoặc xích mích trong cuộc sống hàng ngày nhưng không được giải quyết kịp thời, triệt để, dẫn đến nhiều vụ án đau lòng.
Điển hình là vụ án chồng đốt vợ vừa xảy ra vào giữa tháng 3-2023 ở một nhà trọ thuộc ấp Ninh Hiệp, xã Bàu Năng, huyện Dương Minh Châu, Tây Ninh. Người chồng là Võ Minh Tâm (SN 1977 ngụ ấp Long Bình, xã Long Thành Nam, thị xã Hòa Thành, Tây Ninh), còn người vợ tên N.T.T (ngụ Quảng Trị).
Công an lấy lời khai của đối tượng Võ Minh Tâm
Năm 2019, khi Tâm và chị T cưới nhau nhưng không làm giấy kết hôn và cả hai đến thuê phòng trọ ở Bàu Năng để chung sống. Thời gian gần đây, Tâm thấy chị T thường xuyên đi hát và gặp gỡ nhiều người đàn ông khác nên giữa hai người xảy ra mâu thuẫn. Ban đầu người chồng có ý định hù dọa đốt vợ để người vợ sợ mà quay về cuộc sống trước đây. Thế nhưng, người vợ vẫn đưa người đàn ông khác về nhà trọ.
Nhìn thấy cảnh vợ mình bên người đàn ông khác, bực tức, ghen tuông nên Tâm mua 10 lít xăng mang đến nhà trọ, nhìn qua cửa sổ thấy xe của người đàn ông kia trong phòng, nên Tâm tưới xăng châm lửa đốt rồi bỏ đi.
Tâm khai với cơ quan điều tra: Em đi làm thường về khuya và tối lắm, em thấy vợ em song ca với người đó trên facebook, thường xuyên hay giỡn cợt với nhau nên em mới khuyên, em nói mà vợ em không nghe. Em ra ngoài ở một thời gian xong em quay về thấy vợ em ngủ với người khác, một lần rồi lần nữa em mới mua xăng đốt, lúc đó em hận vợ em”.
Bên cạnh đó, cũng có nhiều vụ án giết người do mâu thuẫn từ trong cuộc sống gia đình như vụ án con trai giết mẹ ruột ở thị xã Trảng Bàng, Tây Ninh. Kẻ thủ ác là Nguyễn Hữu Quốc (SN 2022, ngụ khu phố Lộc Vĩnh, phường Lộc Hưng, thị xã Trảng Bàng), còn nạn nhân chính là bà Nguyễn Thị C, mẹ ruột của đối tượng.
Quốc thường xuyên sử dụng ma túy nên bị bà C la mắng. Trong lúc tức giận, Quốc dùng nhiều loại hung khí để sát hại mẹ hết sức dã man. Quốc khai: “Tại mẹ nhiều lần đánh đập, la mắng tôi. Mâu thuẫn từ mấy tuần trước, mẹ có gây gổ, đánh hai tay tôi và mẹ nói nếu mày đi đâu nữa tao đập hai tay mày cho gãy luôn, đập hai chân mày cho gãy luôn cho mày nằm một chỗ ở nhà!”.
Có thể nói hành vi mà Quốc gây ra xuất phát từ những mâu thuẫn kéo dài trong gia đình. Giờ đây, người thì đã chết, người đang phải trả giá cho hành vi phạm tội của mình. Quốc ăn năn, nhắn nhủ với mọi người: “Đừng giống như tôi sa vào vũng lầy để trở nên lạc lối, mọi người còn gia đình, còn người thân, còn anh em, đừng giống như tôi!” Những suy nghĩ hối hận, những lời ăn năn của đối tượng Nguyễn Hữu Quốc giờ đây đã là quá muộn màng.
Công an Tây Ninh đang khám nghiệp hiện trường vụ án giết người ở Trảng Bàng
Về nguyên nhân xuất phát từ các vụ án giết người trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh, có thể nói đến là bắt đầu từ mâu thuẫn bộc phát, mâu thuẫn ngấm ngầm trong bất đồng quan điểm đời sống thường ngày, nợ nần, tranh chấp đất đai...
Ngoài các nguyên nhân trên, Trung tá Nguyễn Tiến Dũng, Đội trưởng Đội điều tra và thẩm định hồ sơ tố tụng của Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Tây Ninh cho biết: “Các đối tượng thanh thiếu niên thiếu sự quan tâm giáo dục, quản lý của gia đình cùng với việc tiếp thu các hình ảnh bạo lực từ phim ảnh, game online, các trang mạng xã hội..., thường tụ tập thành băng nhóm côn đồ ăn chơi lêu lổng, mang theo hung khí nguy hiểm như dao nhọn, dao lê, mã tấu để giải quyết mâu thuẫn và thanh toán lẫn nhau hoặc sẵn sàng đâm chém người khác khi di chuyển trên đường. Mâu thuẫn do ghen tuông tình ái, sau nhiều lần níu kéo tình cảm không được. Các đối tượng sử dụng chất kích thích gây ảo giác và sử dụng hung khí tấn công người thân trong gia đình và những người xung quanh” .
Theo báo cáo của Công an tỉnh Tây Ninh, trong 3 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh đã xảy ra 10 vụ án giết người và cố ý gây thương tích, lực lượng Công an đã bắt giữ 31 đối tượng. Để hạn chế tội phạm giết người trong thời gian tới, Trung tá Dũng cho biết: “Công an Tây Ninh sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phòng ngừa tội phạm với nhiều hình thức phong phú, chú trọng các phương thức thủ đoạn phạm tội, cách thức nhận biết, phát hiện tội phạm để người dân cảnh giác và vận động người dân tố giác tội phạm.
Tăng cường thực hiện công tác nghiệp vụ, nắm tình hình địa bàn, đối tượng có biểu hiện nghi vấn, chủ động phát hiện sớm mâu thuẫn trong nhân dân kịp thời tham mưu giải quyết ngay không để kéo dài. Kiên quyết giải tán các nhóm thanh thiếu niên tụ tập thành nhóm, tổ chức uống rượu, bia để phòng ngừa vi phạm pháp luật, cố ý gây thương tích, giết người xảy ra”.
Qua thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung, tội phạm giết người nói riêng đều phát sinh từ trong gia đình, trong các mối quan hệ. Để ngăn chặn, kéo giảm loại tội phạm này thì vai trò của các lực lượng chức năng tại các xã, phường, như lực lượng công an xã, dân quân tự vệ, bảo vệ dân phố, các đoàn thể xã hội, các tổ hòa giải cộng đồng… là hết sức quan trọng.
Các lực lượng này cần phát huy vai trò chủ động để tuyên truyền, giải thích và sớm phát hiện những mâu thuẫn, tranh chấp, những vấn đề phức tạp nảy sinh trong nhân dân để có biện pháp tháo gỡ, xử lý ngay từ đầu thì sẽ hạn chế được những vụ việc đáng tiếc có thể xảy ra. Nhưng hơn ai hết, mỗi người, mỗi nhà, mỗi cơ quan, đơn vị phải là những hạt nhân trong công tác phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn với các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm giết người vì “không có cơ quan chức năng nào, tổ chức nào có mặt mọi lúc, mọi nơi, ngay đầu giường nhà mình” để có thể xử lý kịp thời tất cả các tình huống có thể xảy ra.