(CAO) 11 quốc gia còn lại tham gia vào Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (trong đó có Viêt Nam) đã đồng ý sẽ tiếp tục thảo luận các điều khoản thích hợp để duy trì và thực thi hiệp định này mà không có sự tham gia của Mỹ.
Reuters dẫn lời các bộ trưởng đến từ Mexico và New Zealand xác nhận động thái trên. TPP-11 (trước đây là 12 nước) đã có phiên đối thoại cấp cao nhất (cấp bộ trưởng) bên lề hội nghị thuộc khuôn khổ Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) diễn ra tại Hà Nội vào hôm 21-5.
Bộ trưởng Thương mại New Zealand Todd McClay nói với các phóng viên: “Chúng tôi đã thảo luận về cách chúng ta làm thế nào để tiến lên phía trước (tiếp tục duy trì TPP) với 11 nước. Các quốc gia đang xúc tiến việc đưa ra các đề xuất sắp tới về cách duy trì TPP vào tháng 11”.
Trong khi đó, đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đang có mặt tại Hà Nội để dự hội nghị thuộc khuôn khổ các sự kiện APEC cho biết Mỹ sẽ không trở lại tham gia TPP. Ông cho biết Washington sẽ “không thay đổi quyết định này”, nhưng đồng thời cũng khẳng định điều này không có nghĩa Mỹ “sẽ không còn duy trì những cam kết trước đó trong khu vực”.
Bộ trưởng Thương mại New Zealand Todd McClay trao đổi với các phóng viên tại Hà Nội ngày 21-5 - Ảnh: Reuters
Reuters dẫn lời ông Lighthizer nhấn mạnh: “Tổng thống (Donald Trump) đã đưa ra quyết định (rời khỏi TPP), tôi đồng ý với điều đó, rằng các thỏa thuận thương mại song phương giờ đây tốt cho Mỹ hơn là những thỏa thuận đa phương”.
Ngay từ khi nhận nhiệm sở, tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh đưa Mỹ ra khỏi TPP, thỏa thuận mà ông lên án là còn “tồi tệ hơn thỏa thuận NAFTA”. Trump cho rằng TPP sẽ cướp đi nhiều công ăn việc làm của người dân Mỹ.
TPP từng là thỏa thuận mà chính quyền Mỹ thời Obama hào hứng tham gia vì nó nằm trong chính sách “xoay trục sang Châu Á”, một công cụ để Washington thiết lập tầm ảnh hưởng về thương mại trong khu vực trước một Trung Quốc đang “trỗi dậy”. Tuy nhiên sang thời Trump, chủ nghĩa bảo hộ lên ngôi khi ông chủ Nhà Trắng có vẻ thích các thỏa thuận song phương hơn. Hàng loạt thỏa thuận đa phương như TPP hay NAFTA bị Trump đưa vào tầm ngắm “khai tử” hay đàm phán lại.
Đại diện Thương mại Mỹ Lighthizer tại Hà Nội ngày 21-5 - Ảnh: Reuters