(CAO) Hôm 20-12, CNN đưa tin chính quyền Trung Quốc đã trả lại tàu lặn tự hành cho Mỹ sau khi cho tàu thu giữ vào tuần trước trên Biển Đông.
CNN dẫn thông cáo của Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết: “Sau những cuộc tham vấn hữu nghị giữa Trung Quốc và Mỹ, việc chuyển giao thiết bị lặn tự hành dưới nước của Mỹ đã được hoàn tất trong êm thắm”.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết Washington sẽ tiếp tục điều tra việc thu giữ thiết bị “trái luật pháp” trên vùng biển quốc tế, cách vịnh Subic của Philippines khoảng 80km về phía tây bắc.
Thông cáo của Lầu Năm Góc nhấn mạnh: “Mỹ cam kết duy trì các nguyên tắc và chuẩn mực của luật pháp quốc tế, quyền tự do hàng hải và hàng không và sẽ tiếp tục bay, cho tàu qua lại và hoạt động bất cứ ở khu vực nào trên Biển Đông mà luật pháp quốc tế cho phép, như cách mà chúng tôi đang hoạt động ở mọi nơi trên Thế giới”.
Vị trí Trung Quốc thu giữ tàu lặn tự hành của Mỹ ngày 15-12, nằm bên ngoài khu vực yêu sách đường 9 đoạn phi pháp của Bắc Kinh trên Biển Đông - Ảnh: đồ họa CNN
Trung Quốc những năm qua với yêu sách “đường chín đoạn” chiếm trọn Biển Đông đã ngang nhiên xây các cơ sở quân sự trên các bãi đá ngầm thuộc vùng biển này, đẩy căng thẳng giữa nước này với Mỹ và các nước láng giềng tăng cao.
Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đã đưa ra những phát ngôn cho thấy chính quyền nhiệm kỳ tới của ông sẽ sẵn sàng đối đầu với Trung Quốc, có những hành động cứng rắn hơn trên Biển Đông.
Viết trên Twitter tối 18-12 (giờ VN), Trump gọi việc lấy thiết bị tự hành của Mỹ trên Biển Đông là hành động “đánh cắp”. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta sẽ nói với Trung Quốc rằng, chúng ta không muốn nhận lại thiết bị lặn không người lái mà họ đã đánh cắp. Hãy cứ để họ giữ nó”.
Dòng trạng thái trên Twitter của Trump về vụ việc
Đáp lại, Bắc Kinh đã phản đối phát ngôn này của Trump. Còn truyền thông Trung Quốc, điển hình như tờ Thời báo Hoàn Cầu (ấn phẩm của Nhân dân nhật báo – Cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc) đăng bài phản pháo, phê phán Trump thiếu kinh nghiệm và tính chuyên nghiệp để điều hành một cường quốc.
Vụ việc đẩy căng thẳng trong quan hệ ngoại giao giữa hai nước tăng cao - Ảnh: CNN
CNN dẫn ý kiến của các nhà phân tích cho rằng việc thu thiết bị của Mỹ ngay trên Biển Đông là đòn “nắn gân” đáp trả phát biểu của Trump vài ngày trước đó rằng Washington nên xem lại chính sách của Bắc Kinh xem Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc.
CNN dẫn lời Michael Auslin – tác giả cuốn sách "The End of the Asian Century: War, Stagnation, and the Risks to the World's Most Dynamic Region"nhận định: “Qua những vụ việc thế này, giới chức Mỹ nên hiểu rằng Bắc Kinh giờ đây sẵn sàng gia tăng những hành động (đối đầu) nguy hiểm”.
Khi bị Mỹ phản đối, Bắc Kinh lấp liếm bằng cách khẳng định họ thu thiết bị lặn tự hành để kiểm tra nhằm đảm bảo “an toàn hàng hải”.