(CAO) Hôm 27-5, CNN đưa tin Trung Quốc đã đề xuất một thỏa thuận an ninh khu vực sâu rộng với một số quốc đảo Thái Bình Dương, trong bối cảnh Hoa Kỳ và các đồng minh lo ngại về việc Bắc Kinh mở rộng phạm vi hoạt động trong khu vực.
Dự thảo đề xuất do Trung Quốc gửi tới các đối tác tiềm năng ở Nam Thái Bình Dương kêu gọi hợp tác nhiều hơn trong lĩnh vực an ninh, trị an và an ninh mạng cũng như phát triển kinh tế cùng các lĩnh vực khác.
Dự thảo đề xuất dự kiến sẽ được thảo luận tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các quốc đảo Thái Bình Dương lần thứ hai ở Fiji vào tuần tới - một phần của cuộc họp nằm trong chuyến công du ngoại giao trong ngày của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.
Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, chuyến công du của ông Nghị đã bắt đầu vào ngày 26-5 tại Quần đảo Solomon và ông sẽ tới Kiribati, Samoa, Fiji, Tonga, Vanuatu, Papua New Guinea và Đông Timor.
Dự thảo đề xuất, được nêu trong dự thảo "Tầm nhìn phát triển chung" và "Kế hoạch hành động 5 năm", lặp lại hiệp ước an ninh song phương được ký kết vào tháng trước giữa Trung Quốc và quần đảo Solomon và có thể đánh dấu một bước tiến đáng kể trong ảnh hưởng của Bắc Kinh trong khu vực - nhưng vẫn chưa rõ liệu nó có thể giành được sự chấp nhận của khu vực hay không.
Trong một bức thư gửi cho 22 nhà lãnh đạo Thái Bình Dương khác, Chủ tịch Liên bang Micronesia, David Panuelo cảnh bao dự thảo đề xuất nhằm chuyển các quốc gia Thái Bình Dương có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc tiến "rất gần vào quỹ đạo của Bắc Kinh".
Panuelo cho rằng việc ký kết một thỏa thuận như vậy có thể làm bùng phát một cuộc "Chiến tranh Lạnh" mới trong bối cảnh căng thẳng giữa Trung Quốc và phương Tây.
Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng ở Nam Thái Bình Dương
Dự thảo đề xuất cũng gây ra sự phản đối ở Australia, với việc tân Thủ tướng Anthony Albanese - người từng chỉ trích người tiền nhiệm thất bại trong việc ngăn cản thỏa thuận của Trung Quốc với Quần đảo Solomon - hôm 26-5 cảnh báo: “Đây là việc Trung Quốc đang tìm cách gia tăng ảnh hưởng của mình ở khu vực trên thế giới, nơi Australia là đối tác an ninh được lựa chọn kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai”. Ông nói thêm rằng Canberra sẽ cần hỗ trợ nhiều hơn nữa.
Tháng trước, Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare đã đảm bảo thỏa thuận của Honiara với Bắc Kinh sẽ "bổ sung" cho một thỏa thuận an ninh hiện có với Australia và sẽ "không gây tác động bất lợi hoặc phá hoại hòa bình và sự hài hòa của khu vực chúng ta".
Solomon cách bờ biển đông bắc của Úc khoảng 1.000 dặm (1.600 km).
Bộ trưởng Ngoại giao Australia - Penny Wong đã đến Fiji vào hôm 26-5, nơi - trong một bài phát biểu không đề cập trực tiếp đến Trung Quốc - bà nói Australia là "một đối tác điều đó không đi kèm với các ràng buộc, cũng như không đặt ra gánh nặng tài chính không bền vững".
Wong nói: "Chúng tôi là một đối tác sẽ không làm xói mòn các ưu tiên của Thái Bình Dương hoặc các thể chế của Thái Bình Dương. Chúng tôi tin tưởng vào sự minh bạch. Chúng tôi tin tưởng vào quan hệ đối tác thực sự".
Chuyến thăm của ông Vương nhằm "tăng cường hơn nữa trao đổi cấp cao, củng cố sự tin cậy lẫn nhau về chính trị, mở rộng hợp tác thiết thực và làm sâu sắc hơn mối quan hệ giao lưu nhân dân để xây dựng một cộng đồng gần gũi hơn với một tương lai chung cho Trung Quốc và các quốc đảo Thái Bình Dương" - một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết.
Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ -- Ned Price cho biết Mỹ "biết rằng Trung Quốc đang tìm cách đàm phán một loạt các thỏa thuận trong chuyến thăm của ngoại trưởng tới khu vực".
Dự thảo thỏa thuận an ninh và chuyến công du của ông Vương được đưa ra trong bối cảnh các cường quốc khác trong khu vực lo ngại về tham vọng của Bắc Kinh ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.