Từ chủ tịch xã ký "thư mời"
Kèm hồ sơ và đơn kêu cứu, bà Nguyễn Thị Liên trình bày: Hơn 13 năm trước, bà Tống Thị Huệ (SN 1949, ngụ xã Mỹ Chánh) khởi kiện liên quan đến thửa đất 77, tờ bản đồ 17, tọa lạc ấp Cây Dầu, xã Mỹ Chánh do bà đứng tên, đo thực tế 490m2, trong khi giấy chứng nhận (GCN) là 535m2. Thửa đất này giáp ranh phần đất thuộc thửa 109 do ông Nguyễn Văn Thảo (chồng bà Liên) đứng tên GCN với 168m2, đo thực tế 137m2. HĐXX Tòa án nhân dân (TAND) H.Ba Tri do Thẩm phán Phạm Văn Long ngồi ghế chủ tọa, xác định: Cả 2 thửa đất đều thiếu diện tích so với GCN (thửa 77 thiếu 45m2; thửa 109 thiếu 31m2); còn phần đất tranh chấp đo đạc thực tế là 89m2.
Xác định rõ như thế, nhưng HĐXX tuyên Bản án sơ thẩm số 12/2010/DS-ST ngày 11-3-2010, buộc ông Tuấn - bà Liên "phải chấm dứt hành vi cản trở quyền sử dụng đất thửa 77". Bản án không giải quyết phần đất tranh chấp 89m2; không xử lý đối với 2 GCN bị thiếu đất cũng như bỏ ngỏ một số vấn đề khác liên quan đến vụ án.
Những "khoảng trống" của bản án sơ thẩm khó lấp đầy. Thế nhưng, TAND tỉnh Bến Tre với HĐXX gồm 3 thẩm phán Nguyễn Kim Tư (chủ tọa), Khấu Thị Thu Trang và Bùi Văn Ngoan, tuyên Bản án phúc thẩm số 96/2010/DS-PT ngày 31-5-2010 (Bản án 96), y án sơ thẩm.
Bà Huệ xây xong bức rào từ sự phối hợp nhịp nhàng giữa Chủ tịch Lê Văn Nhứt ký và CHV Lê Văn Hiền
Sau hơn 2 năm bản án có hiệu lực, ngày 12-7-2012, Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) H.Ba Tri mới có quyết định thi hành án theo yêu cầu, rồi rơi vào im lặng suốt gần 10 năm qua.
Ngày 17-01-2022, Chủ tịch UBND xã Mỹ Chánh Lê Văn Nhứt bất ngờ ký văn bản số 14/UBND-ĐC "thực hiện Bản án phúc thẩm số 96, ngày 31-5-2010", căn cứ theo đơn tố cáo ngày 05-01-2022 của bà Huệ.
Ông Nhứt xác định: Bà Huệ yêu cầu THADS H.Ba Tri tổ chức thi hành Bản án 96 nhiều lần, nhưng bên gia đình ông Thảo, bà Liên không đồng ý và ngăn cản nên chưa thực hiện được. Ngày 05-01-2022, bà Huệ thuê nhân công xây dựng hàng rào ranh đất thuộc thửa 77 thì gia đình bà Liên tiếp tục ngăn, gây mất an ninh trật tự. Ngày 06-01-2022, UBND xã Mỹ Chánh có mời vợ chồng bà Liên (ông Thảo vắng mặt), yêu cầu phải chấp hành.
Bản án 96, đồng thời phải chấm dứt hành vi cản trở việc xây dựng hàng rào của gia đình bà Huệ. Tuy nhiên, bà Liên vẫn không đồng ý.
Chủ tịch Nhứt kết luận: "Xét thấy hành vi cản trở gia đình bà Huệ xây dựng hàng rào của ông Thảo, bà Liên trong khi Bản án 96 có hiệu lực là không đúng quy định pháp luật. UBND xã Mỹ Chánh yêu cầu gia đình ông Thảo, bà Liên phải chấp hành theo nội dung bản án của TAND tỉnh Bến Tre; nếu có khiếu nại thì phải thực hiện theo đúng trình tự quy định của pháp luật. Sắp tới, Chi cục THADS H.Ba Tri sẽ kết hợp với UBND xã Mỹ Chánh tiến hành bàn giao mặt bằng ranh đất đúng theo nội dung bản án cho gia đình bà Huệ xây dựng hàng rào; yêu cầu ông Thảo, bà Liên nghiêm túc chấp hành theo Bản án 96".
Cùng ngày 17-01-2022, Chủ tịch Nhứt ký tiếp "thư mời" ông Thảo - bà Liên phải có mặt tại thửa đất 77 lúc 8 giờ sáng 20-01-2022. Lý do: "UBND xã Mỹ Chánh phối hợp với Chi cục THADS H.Ba Tri và các ngành có liên quan đo đạc xác định ranh đất của ông Thảo - bà Liên với bà Huệ theo Bản án 96".
…Đến thi hành án "2 trong 1"
Bà Liên trình bày tiếp: Sáng 20-01-2022, bà "choáng ngợp" khi nhìn thấy Chủ tịch Nhứt cùng hàng chục người là cán bộ các ban ngành xã có mặt tại thửa đất 77. Phía Chi cục THADS H.Ba Tri có Chấp hành viên (CHV) Lê Văn Hiền và thư ký. Thật lạ, thi hành án nhưng Chủ tịch Nhứt lại ký "thư mời", còn biên bản "giải quyết thi hành án" thì do CHV Hiền lập, thể hiện rõ sự áp đặt theo kiểu "cưỡng chế" thi hành án. Biên bản này có chữ ký của cả 2 ông Hiền - Nhứt (!).
Bà Liên nêu ý kiến được ghi rõ trong biên bản, gia đình bà không đồng tình với Bản án 96, đang khiếu nại lên TAND Cấp cao tại TPHCM. CHV Hiền yêu cầu vợ chồng bà Liên nghiêm chỉnh thực hiện Bản án 96; nếu không chấp hành mà cản trở thì tùy theo tính chất, mức độ sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cuối biên bản, CHV Hiền tuyên bố, Chi cục THADS H.Ba Tri đã thực hiện xong Bản án 96, rồi "dọa" tiếp: "Hôm nay, bà Huệ đã xây cất xong hàng rào, ông Thảo - bà Liên bị buộc phải chấm dứt hành vi cản trở quyền sử dụng đất. Trường hợp vợ chồng bà Liên tiếp tục có hành vi cản trở hoặc đập phá hàng rào thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hủy hoại tài sản".
Bà Liên bức xúc: "Biên bản ghi kết thúc lúc 11 giờ 30 phút, nhưng thực tế có nhiều người của xã ở lại đến chiều tối nhằm "yểm trợ" cho phía bà Huệ xây xong hàng rào. Trong tình cảnh bị áp đặt, khống chế, tôi rất uất ức nhưng không dám phản ứng vì sợ CHV Hiền quy thêm hành vi chống người thi hành công vụ”.
Sau khi sự việc xảy ra, bà Liên có nhiều đơn kêu cứu. Ngày 09-9-2022, ông Nguyễn Văn Nghị - Phó Chủ tịch HĐND H.Ba Tri ký văn bản trả lời bà Liên, nội dung: "Qua xem xét đơn, việc Ông Lê Văn Nhứt - Bí thư Đảng ủy xã Mỹ Chánh (trước đó kiêm Chủ tịch UBND xã) chỉ đạo bộ phận chức năng phối hợp với Chi cục THADS H.Ba Tri tiến hành thực hiện các nội dung đã được tuyên tại Bản án 96 ngày 31-5-2010 của TAND tỉnh Bến Tre là đúng theo trình tự của quy định pháp luật".
Tiếp đến, ngày 01-11-2022, ông Võ Văn Đạt - Chánh văn phòng UBND H.Ba Tri, thừa ủy quyền Chủ tịch huyện, ký văn bản gửi bà Liên, nội dung: Căn cứ biên bản giải quyết thi hành án, việc bà Liên phản ánh ông Lê Văn Nhứt là không có cơ sở để xem xét. Lý do: Bản chất vụ việc là tổ chức thi hành án do Chi cục THADS huyện chủ trì, xã Mỹ Chánh chỉ là cơ quan phối hợp.
Không đồng ý 2 văn bản trên, bà Liên tiếp tục có đơn, chuyển sang khiếu tố, với 3 vấn đề mấu chốt, đề nghị làm rõ:
Thứ nhất, nếu xác định đây là vụ thi hành án thì tại sao CHV Lê Văn Hiền không ký văn bản mời vợ chồng bà Liên làm việc, mà Chủ tịch Lê Văn Nhứt lại ký "thư mời"? Căn cứ quy định pháp luật nào để Chủ tịch Nhứt ký "thư mời" này?
Thứ hai, căn cứ điều khoản nào của Luật THADS và các quy định pháp luật có liên quan, cho phép Chủ tịch Nhứt ký văn bản "thực hiện Bản án phúc thẩm số 96" số 14/UBND-ĐC ngày 17-01-2022, yêu cầu vợ chồng bà Liên phải chấp hành án?
Thứ ba, ngoài quyết định thi hành án ngày 12-7-2012, cho đến đầu năm 2022, gia đình bà Liên không nhận được bất kỳ văn bản nào từ Chi cục THADS H.Ba Tri. Mãi đến ngày 20-01-2022, CHV Lê Văn Hiền mới lập biên bản "giải quyết thi hành án" nhưng lại "nhờ" Chủ tịch xã Lê Văn Nhứt ký "thư mời" bà Liên? Ngoài ra, vợ chồng bà Liên không tự nguyện thi hành án vì đang còn khiếu nại. Trong trường hợp này, CHV Hiền phải tổ chức thi hành bản án như thế nào để tuân thủ theo đúng trình tự, quy định của pháp luật về THADS?...