Thừa ủy quyền của Thủ tướng, chiều 26/10, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang đã trình bày tờ trình về dự án Luật Phòng thủ dân sự.
Bộ trưởng Phan Văn Giang cho biết, công tác phòng thủ dân sự những năm qua đã từng bước được hoàn thiện về thể chế và tổ chức thực hiện, cơ bản đáp ứng yêu cầu phòng chống, ứng phó, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh.
Tuy nhiên, pháp luật hiện hành chưa quy định rõ ràng các biện pháp ứng phó theo cấp độ phòng thủ dân sự dẫn đến khó khăn trong triển khai thực hiện.
Bộ trưởng Phan Văn Giang trình bày tờ trình dự thảo Luật Phòng thủ dân sự
“Thực tiễn công tác phòng chống, ứng phó, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố thời gian qua đã cho thấy cần phải có các biện pháp, hoạt động khi xã hội chuyển sang tình trạng khẩn cấp. Các biện pháp này cần được luật hoá để có cơ sở pháp lý và được thực hiện thống nhất, đồng bộ” – Đại tướng Phan Văn Giang đánh giá.
Từ các căn cứ chính trị, pháp lý và thực tiễn, Chính phủ nhận thấy, việc xây dựng Luật Phòng thủ dân sự là rất cần thiết. Theo đó, dự thảo Luật tập trung vào 6 chính sách đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 50/2022, trong đó có hoạt động phòng thủ dân sự trong tình trạng khẩn cấp.
Cụ thể, dự luật quy định 4 cấp độ phòng thủ dân sự, trong đó cấp độ 4 được áp dụng để ứng phó, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố trong tình trạng khẩn cấp.
Các biện pháp được áp dụng trong phòng thủ dân sự ở cấp độ này gồm: Giãn cách xã hội, cách ly tập trung người đi và đến từ khu vực xảy ra thảm họa; Hỗ trợ an sinh xã hội tại các vùng dịch, khu vực cách ly, chia cắt ở khu vực xảy ra thảm họa.
Các biện pháp xử lý khẩn cấp thi thể, ổn định tâm lý của người dân trong khu vực xảy ra thảm họa; Dừng hoạt động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ở khu vực xảy ra thảm họa cũng được đề xuất áp dụng khi có tình trạng khẩn cấp.
Cũng theo dự thảo, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND các cấp nơi ban bố tình trạng khẩn cấp thực hiện triển khai các biện pháp phòng thủ dân sự cấp độ 4.
Tại các địa bàn thực hiện lệnh thiết quân luật, người chỉ huy đơn vị quân đội được giao quản lý địa phương thiết quân luật chủ trì, triển khai các biện pháp được áp dụng trong phòng thủ dân sự cấp độ 4 trong phạm vi quản lý.
Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra về việc này, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới tán thành với sự cần thiết quy định hoạt động phòng thủ dân sự trong tình trạng khẩn cấp nhằm bảo đảm cho hoạt động phòng thủ dân sự được triển khai thống nhất, kịp thời trong một trạng thái đặc biệt của xã hội - tình trạng khẩn cấp.
Uỷ ban Quốc phòng – An ninh đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, rà soát các ý kiến đóng góp để thiết kế cho phù hợp, nhất là các biện pháp phòng thủ dân sự trong tình trạng khẩn cấp để bảo đảm tính chất phòng thủ dân sự, không chồng lấn sang các quy định về tình trạng khẩn cấp.
Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới báo cáo thẩm tra dự luật
Về đề xuất xây dựng Quỹ phòng thủ dân sự được lập ở cấp Trung ương và cấp tỉnh, ông Tới phản ánh, một số ý kiến băn khoăn về tính khả thi và hợp lý của việc hình thành Quỹ này.
Ý kiến khác đề nghị quy định việc đóng góp quỹ này là bắt buộc như Quỹ Phòng, chống thiên tai, trong khi có ý kiến đề nghị nghiên cứu có cơ chế khuyến khích đóng góp cho nguồn quỹ này.
Cơ bản đồng tình với quy định thống nhất việc quản lý, sử dụng các loại quỹ hiện có để phát huy hiệu quả, tập trung nguồn lực, cơ quan thẩm tra yêu cầu Chính phủ đánh giá rõ hơn hiệu quả hoạt động của các loại quỹ này để thiết kế Quỹ phòng thủ dân sự theo hướng chỉ quy định nguyên tắc chung về việc thành lập, sử dụng quỹ và giao Chính phủ quy định cụ thể.
Theo tờ trình, nguồn tài chính của quỹ phòng thủ dân sự được hình thành trên cơ sở hỗ trợ, đóng góp tự nguyện của tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước và điều tiết từ các quỹ ngoài ngân sách có liên quan đến phòng, chống, ứng phó, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh, môi trường bảo đảm quỹ phòng thủ dân sự hoạt động không chồng chéo, linh hoạt, hiệu quả và phù hợp với quy định của pháp luật.