Ngày 28/9, UBND TPHCM tổ chức Phiên họp thường kỳ về tình hình kinh tế - xã hội (KT-XH) 9 tháng đầu năm; triển khai nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm quý IV năm 2023. Tham dự hội nghị có Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Lệ; các Phó Chủ tịch UBND TPHCM: Võ Văn Hoan, Ngô Minh Châu, Dương Anh Đức, Bùi Xuân Cường điều hành hội nghị…
Quý III-2023 GRDP ước tăng 6,71%
Quang cảnh phiên họp kinh tế - xã hội tháng 9-2023
Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Phạm Trung Kiên báo cáo mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, TP vẫn làm tốt mục tiêu ngăn chặn đà suy giảm, các lĩnh vực kinh tế có mức tăng trưởng khá, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) quý III/2023 ước tăng 6,71%, 9 tháng ước tăng 4,57% so với cùng kỳ. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) trên địa bàn TP tăng 3,2%; 4 ngành công nghiệp trọng điểm tăng 5,8%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tăng 8,6%; tổng doanh thu du lịch ước tăng 35,8% so với cùng kỳ; Số doanh nghiệp thành lập mới tăng 13% (37.224 doanh nghiệp).
TP tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15 đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả, đạt kế hoạch đề ra. Hoạt động chuyển đổi số đạt nhiều kết quả tích cực, đứng thứ 2 cả nước về Chỉ số chuyển đổi số. Trong 21 chỉ tiêu thành phần (của 17 nhóm chỉ tiêu) KT-XH chủ yếu năm 2023 theo Nghị quyết số 71/NQ-HĐND ngày 09/12/2022 của HĐND TP, dự kiến có 19/21 chỉ tiêu đạt và phấn đấu đạt kế hoạch; có 2 chỉ tiêu dự kiến không đạt.
Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Phạm Trung Kiên báo cáo
Tuy nhiên, kinh tế thế giới tiếp tục gặp nhiều khó khăn, biến động, môi trường quốc tế đang kém thuận lợi, một số thị trường chậm cải thiện, tác động trực tiếp làm sản xuất công nghiệp trong nước nói chung và của TP bị ảnh hưởng; đơn hàng sản xuất giảm, hàng hóa tồn kho tăng, kim ngạch xuất nhập khẩu giảm (kim ngạch xuất khẩu giảm 14,2%; kim ngạch nhập khẩu giảm 17,25%). Số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng về số lượng, nhưng giảm về vốn đăng ký so với cùng kỳ (giảm 9%); thu hút đầu tư FDI giảm mạnh (giảm 34,1%). Mặc dù tình hình giải ngân vốn đầu tư công cao hơn cùng kỳ về giá trị tuyệt đối, nhưng tốc độ giải ngân còn thấp, chưa đạt như kỳ vọng.
Thảo luận tại phiên họp, các đơn vị đã tập trung đánh giá và nêu giải pháp để TPHCM hoàn thành nhiệm vụ đề ra trong năm 2023.
Giám đốc Sở Tài chính TP Lê Duy Minh cho hay, trong 9 tháng đầu năm có 36.046 DN thành lập mới, tăng 5% so cùng kỳ. TP thực hiện các chính sách miễn giảm, gia hạn thuế, lệ phí theo các nghị quyết và các chính sách Quốc hội, Chính phủ, trong đó miễn thuế 8.618 tỷ đồng và tiến hành các chính sách gia hạn 10.968 tỷ đồng. Đây là những con số có tác động giúp DN có thêm nguồn lực tài chính, giảm khó khăn, giúp có thêm nguồn động lực để phát triển. Ông Lê Duy Minh bày tỏ hy vọng từ nay đến cuối năm có được số thu từ DN đạt như kỳ vọng.
Giám đốc Sở Tài chính Lê Duy Minh cho biết
Phân tích thêm, Cục trưởng Cục Thống kê TPHCM Nguyễn Khắc Hoàng cho biết, 9 tháng đầu năm, khu vực dịch vụ vẫn là trụ cột chính trong tăng trưởng, đóng góp 7,03% trong quý III, 9 tháng là 5,67%. Vì vậy, kích cầu tiêu dùng là một kênh quan trọng mà TP cần tập trung. Tuy nhiên, ông Nguyễn Khắc Hoàng nhận định, trong 9 ngành dịch vụ thì chỉ duy nhất hoạt động bất động sản vẫn tăng trưởng âm, giảm 8,71%. Bất động sản suy giảm kéo theo ngành xây dựng giảm, vì vậy vấn đề tháo gỡ cho thị trường bất động sản là một nút thắt mà TP cần giải quyết. Giải ngân đầu tư công có nỗ lực nhưng tỷ lệ giải ngân vẫn chậm so với kế hoạch đề ra, cho thấy áp lực đối với nhiệm vụ này trong quý IV là rất lớn.
Chủ tịch Hiệp hội DN TPHCM Nguyễn Ngọc Hòa cho rằng hoạt động của cộng đồng DN đang có những dấu hiệu khởi sắc. Các lĩnh vực như dệt may, lương thực-thực phẩm bắt đầu nhận được những đơn hàng trở lại, tuy nhiên đó là những đơn hàng ngắn hạn, chủ yếu phục vụ cho nhu cầu mua sắm cao điểm Tết, mang tính chất thiết yếu và tiêu dùng thường xuyên, còn các mặt hàng tiêu dùng dài hạn như gỗ, nội thất thì chưa có nhu cầu trở lại. Ngoài ra, thị trường nội địa, nhờ chính sách giảm thuế VAT và các chương trình kích cầu, khuyến mãi, đã có sự khởi sắc nhưng chưa thực sự đột phá.
Chủ tịch Hiệp hội DN TPHCM Nguyễn Ngọc Hòa phát biểu
Ông Nguyễn Ngọc Hòa cho rằng DN vẫn còn gặp khó khăn đối với các vấn đề như chậm hoàn thuế xuất khẩu, các thủ tục về đất đai. Vì vậy, đề xuất TP cần khơi thông nguồn lực đất đai mạnh mẽ để DN sớm tiếp cận được, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh. “Tuy nhiên, cũng có tín hiệu tốt, DN đang kỳ vọng thông qua kích cầu. Các hoạt động kích cầu cần có sự đồng bộ hơn vì để DN mở rộng sản xuất kinh doanh. Để mở rộng sản xuất kinh doanh cần khơi thông nguồn lực đất đai. Sớm xác định giá đất, tránh tình trạng tạm tính giá đất. Nếu xác định được giá đất thì DN sẽ mạnh dạn đưa vào bài toán đầu tư. Việc triển khai Nghị quyết 98 cần đồng bộ, nhanh, đồng loạt trên tất cả các lĩnh vực” – ông Nguyễn Ngọc Hòa đề xuất.
Phân tích thêm về tình hình phát triển KT-XH, ông Trương Minh Huy Vũ- Viện phó phụ trách Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, nhìn nhận TP đã rất nỗ lực để thoát khỏi chu kỳ kinh tế và độ trễ chính sách nhưng có khả năng cao là khó đạt được chỉ số đề ra vào cuối năm. Làm sao khi chu kỳ kinh tế quay trở lại dự kiến là quý II/2024, TP phải “bắt được” xu thế này, chứ không quá kỳ vọng, dồn hết lực vào tăng trưởng.
Viện phó phụ trách Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM Trương Minh Huy Vũ phát biểu
Về giải pháp thời gian tới, ông Trương Minh Huy Vũ đề nghị cần thực hiện song song các giải pháp mang tính xoay sở, đối phó và các giải pháp mang tính lâu dài. Cụ thể, TPHCM cần tập trung triển khai “tiêu hoá” hết được đầu tư công, “kích thích tiêu dùng khuyến mãi” để phát huy sức mua của người dân sau hai năm ảnh hưởng dịch Covid-19; tháo gỡ pháp lý cho các dự án; mở sàn thương mại điện tử; thúc đẩy tiêu dùng của Chính phủ như mua sắm xe công, thiết bị để tạo ra động lực kích cầu, sản xuất, kinh doanh. Ngoài ra, TP cần dựa vào Nghị quyết 98 để kiến tạo, chuẩn bị đón chu kỳ kinh tế, từ quý II/2024…
Càng khó khăn thì phải quan tâm an sinh xã hội nhiều hơn
Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Lệ đề nghị UBND TP quan tâm, tiếp tục có nhiều giải pháp tập trung triển khai thực hiện Chỉ thị 27 của Thành ủy, cụ thể hóa nghị quyết của HĐND TP thực hiện Nghị quyết 98, có 12 nghị quyết cần cụ thể hóa trong năm 2023 điều này đòi hỏi sự tăng tốc, nhiệt huyết của cán bộ chủ chốt, gắn với Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị. HĐND TP sẽ phối hợp đồng bộ, chặt chẽ cùng UBND TP để tham mưu triển khai theo Nghị quyết 98, triển khai theo phương thức rút gọn bảo đảm đúng quy định của pháp luật để kịp thời gian tiến độ.
Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Lệ phát biểu
Bà Nguyễn Thị Lệ đề nghị UBND TP tăng tốc quyết liệt triển khai các nhóm giải pháp nhiệm vụ phát triển KT-XH mà nghị quyết HĐND TP đã đề ra. Tập trung rà soát giải quyết các nhóm vấn đề như: cải cách hành chính, hoàn thuế, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hỗ trợ doanh nghiệp (DN) tiếp cận vốn… Tăng tốc giải pháp giải ngân đầu tư công, cùng thảo luận, phân tích nhóm dự án còn vướng mắc như giải phóng mặt bằng, năng lực chủ đầu tư còn hạn chế, cơ quan chủ quản thiếu quan tâm trong công tác đầu tư công,…
UBND TP cần tập trung tháo gỡ khó khăn liên quan đến dự án Vành đai 3 để hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư cho người dân. Tăng cường kiểm tra, thanh tra việc triển khai dự án đầu tư nhóm A, B và C; quan tâm giải pháp kích cầu đầu tư, phát triển DN; tăng cường xúc tiến thương mại đầu tư; tăng cường kiểm tra, thanh tra đối với quận, huyện, phường không có HĐND trong đối thoại giải quyết kiến nghị với người dân. Tăng cường giải quyết kiến nghị của người dân, tránh kéo dài dẫn đến khiếu nại, tố cáo.
Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên bày tỏ phấn khởi với kết quả tăng trưởng kinh tế trong quý III trên địa bàn. Cùng một thời điểm, Thành phố có khối lượng công việc lớn, nhiều và tính chất phức tạp, đòi hỏi Thành phố phải nỗ lực cao thì mới đạt được mục tiêu, kết hoạch đề ra. Và Thành phố thực hiện được tinh thần ấy với quyết tâm cao, hành động quyết liệt, có kết quả, huy động cả nguồn lực cho đầu tư phát triển và giải quyết được những vấn đề gặp phải. Ngoài con số tăng trưởng quý III ước đạt 6,7%, các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục đào tạo, giải quyết việc làm, giảm nghèo bền vững có kết quả tốt với rất nhiều con số ấn tượng.
Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên phát biểu chỉ đạo
Đối với các tồn tại, khó khăn, nhất là trong giải ngân vốn đầu tư công, Bí thư Thành ủy cho biết Thường vụ Thành ủy có chủ trương tổ chức một cuộc họp chuyên đề vào trung tuần tháng 10 để bàn về vấn đề này. Thêm vào đó là các vấn đề như đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài để đưa ra giải pháp khắc phục cho 3 tháng cuối năm và chuẩn bị cho năm sau. Cuộc họp này sẽ làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm tổ chức, cá nhân, đơn vị, công trình nào gây chậm trễ và xử lý nghiêm túc trách nhiệm.
Bí thư Thành ủy yêu cầu phải rút kinh nghiệm các hạn chế và tồn tại. Về biện pháp trước mắt, ngoài tập trung cho giải ngân vốn đầu tư công, cần tập trung giải pháp kích cầu tiêu dùng nội địa, kích cầu du lịch, chi tiêu công đúng. Đồng thời, tiếp tục hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp. Quan điểm của TP là cùng với doanh nghiệp chứ không phải tháo gỡ cho doanh nghiệp, cần có giải pháp cho từng nhóm doanh nghiệp hiện gặp khó khăn, khơi thông dòng vốn phát huy hiệu quả.
Bí thư Nguyễn Văn Nên đề nghị cần tập trung giải quyết các vấn đề vướng mắc liên quan đến lĩnh vực đất đai; quan tâm văn hóa xã hội, an sinh xã hội, chăm lo đời sống người dân, việc làm cho người lao động. Trong khó khăn những vấn đề này cần được quan tâm hơn. Đẩy nhanh tiến độ quy hoạch chung, tầm nhìn đến năm 2050-2060; đảm bảo quốc phòng an ninh, tăng cường hợp tác đối ngoại.
Bí thư Nguyễn Văn Nên đề nghị UBND TP chuẩn bị kế hoạch năm 2024, chú trọng gắn với kích cầu tiêu dùng trong dịp cuối năm; tăng cường giải pháp phòng chống tiêu cực, tham nhũng; tăng cường kiểm tra, giám sát, khen thưởng người phát hiện kịp thời các hành vi tiêu cực, tham nhũng. Đồng thời, cần chú trọng công tác truyền thông, dân phải biết thì dân mới bàn, khi bàn mới thấu đáo trong triển khai thực hiện. Khi triển khai chú trọng công tác truyền thông, dân vận, để tạo sự đồng thuận của nhân dân. “Cố gắng làm quý sau cao hơn quý trước, với tinh thần cố gắng nỗ lực, đoàn kết đồng lòng, phát huy sức mạnh tổng hợp, tập trung cao độ để hoàn thành nhiệm vụ năm 2023 với kết quả cao nhất, chuẩn bị bước vào năm 2024” - Bí thư Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh.
Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Bí thư Thành ủy và thảo luận đóng góp của các đại biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan nhấn mạnh một số nhóm nhiệm vụ trọng tâm trong quý IV năm 2023. UBND TP đề nghị các sở ngành, địa phương chú trọng đẩy nhanh tiến độ hoàn tất trong năm 2023, hoàn thành tiến độ trình đồ án quy hoạch chung cập nhật yêu cầu mới trong tăng trưởng; sẵn sàng các đồ án quy hoạch phân khu. Về đầu tư công đã nhìn nhận hạn chế, nhưng phải chú trọng giải pháp khâu bồi thường giải phóng mặt bằng, tháo gỡ dự án quy mô lớn. Các sở ngành, địa phương đổi mới cách làm, xây dựng bộ tiêu chí ưu tiên bố trí vốn đầu tư công, tiêu chí hoàn thành các dự án đầu tư. TP sẽ mở hội nghị thu hút đầu tư công theo chỉ đạo của Bí thư Thành ủy…