Thừa ủy quyền Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã ký tờ trình Dự án sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản gửi Quốc hội. Dự luật được Ủy ban Kinh tế thẩm tra trong phiên họp toàn thể hôm qua (26/9).
Một trong những điểm mới đáng chú ý tại dự thảo này là Chính phủ bổ sung một số quy định riêng về trình tự, thủ tục đấu giá với tài sản đặc thù, gồm: quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản, quyền sử dụng tần số vô tuyến điện, tài sản thi hành án.
Cụ thể, thời gian bán, tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá dài hơn so với tài sản thông thường; cách thức xác định tiền đặt trước trong trường hợp giá khởi điểm chưa xác định được bằng tiền hoặc theo số lượng khối tài sản và giá khởi điểm cao nhất...
Với đấu giá quyền sử dụng đất trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, dự thảo luật quy định rõ, tiền đặt trước tối thiểu là 10% và tối đa là 20% giá khởi điểm.
Người có tài sản đấu giá và tổ chức hành nghề đấu giá tài sản có thể thỏa thuận việc nộp tiền đặt trước vào tài khoản thanh toán riêng của tổ chức hành nghề đấu giá tài sản mở tại ngân hàng thương mại hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam và được phong tỏa theo quy định của pháp luật về ngân hàng.
Người đáp ứng yêu cầu, điều kiện tham gia đấu giá quyền sử dụng đất phải nộp tiền đặt trước cho tổ chức hành nghề đấu giá tài sản, chậm nhất đến trước ngày mở cuộc đấu giá 1 ngày làm việc.
Dự luật cũng quy định, khi trúng đấu giá thì khoản tiền đặt trước và tiền lãi (nếu có) được chuyển thành tiền đặt cọc để bảo đảm thực hiện giao kết hoặc thực hiện hợp đồng mua bán tài sản đấu giá hoặc thực hiện nghĩa vụ mua tài sản đấu giá sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Chính phủ đề xuất mức cọc tối thiểu khi tham gia
đấu giá đất là 10%
Tổ chức hành nghề đấu giá tài sản có trách nhiệm chuyển tiền đặt cọc cho người có tài sản trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc cuộc đấu giá, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Việc xử lý tiền đặt cọc thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Bộ trưởng Lê Thành Long nhìn nhận, những quy định mới này nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi áp dụng trình tự, thủ tục đấu giá chung với một số tài sản đặc thù thời gian qua, góp phần khơi thông nguồn lực, nâng cao hiệu quả xử lý tài sản, nhất là tài sản công, theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long.
Tuy nhiên, quá trình thẩm tra, một số ý kiến lưu ý đấu giá quyền sử dụng đất là nội dung rất quan trọng nhưng đang bộc lộ nhiều bất cập, như thông đồng thổi giá, dìm giá, dẫn đến làm lợi bất chính cho một số cá nhân, tổ chức. Vì thế, các ý kiến này đề nghị, khi sửa đổi, bổ sung Luật Đấu giá tài sản hiện hành thì cần quy định cụ thể để hạn chế tình trạng trên; nâng mức tiền đặt cọc tương xứng với giá trị của hàng hóa đấu giá...
Dẫn chứng vụ đấu giá đất tại Thủ Thiêm, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Nguyễn Hải Nam chỉ ra, việc bỏ cọc gây ảnh hưởng rất lớn đến thị trường. Ông đề nghị, những tài sản có ảnh hưởng lớn như quyền sử dụng đất thì mức cọc phải từ 20 - 30% để tránh việc bỏ cọc, sau khi đã đẩy giá lên, tạo tín hiệu sai lệch cho thị trường.
Tương tự, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Trần Văn Lâm cho rằng, đất bị "thổi giá” lên đến chục lần như vụ Thủ Thiêm sẽ làm nền tảng giá bị thay đổi, dẫn đến nguy cơ đổ vỡ của cả thị trường bất động sản.
Giải trình, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, sau vụ đấu giá đất Thủ Thiêm đã cân nhắc rất kỹ nhưng cũng không thể nâng "cọc" lên quá cao. Bởi lẽ, mức thông thường chỉ từ 5 - 20%, nếu nâng lên quá cao sẽ là hàng rào kỹ thuật loại bỏ người muốn tham gia đấu giá.
Cũng liên quan đến trình tự, thủ tục đấu giá, ở phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước đó, có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định địa điểm tổ chức cuộc đấu giá để bảo đảm phù hợp với thực tiễn. Trường hợp anh, chị, em ruột, công ty mẹ, công ty con không được đăng ký tham gia đấu giá trong cùng một tài sản; cân nhắc thời hạn chuyển tiền đặt cọc cho người có tài sản trong trường hợp phê duyệt kết quả đấu giá.
Bộ trưởng Long phản ánh, dự thảo Luật đã quy định địa điểm tổ chức cuộc đấu giá bảo đảm phù hợp với thực tiễn tổ chức đấu giá đối với tài sản là động sản và bất động sản, khắc phục tình trạng lợi dụng địa điểm tổ chức đấu giá tại nơi không thuận lợi để gây khó khăn cho người tham gia đấu giá.
Cạnh đó, dự luật bổ sung trường hợp anh, chị, em ruột, công ty mẹ, công ty con không được đăng ký tham gia đấu giá trong cùng một tài sản nhằm tăng cường tính khách quan, minh bạch, tránh tình trạng thông đồng, dìm giá.