(CAO) Luật Cư trú 2020 chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2021 với rất nhiều điểm mới về việc đăng ký thường trú, tạm trú, thay đổi nơi đăng ký thường trú, tạm trú...; trong đó có một điểm mới rất quan trọng, được người dân quan tâm là Luật Cư trú 2020 bỏ điều kiện riêng khi nhập khẩu vào các thành phố trực thuộc Trung ương như Hà Nội, TPHCM...
Luật Cư trú năm 2020 không còn quy định người dân muốn đăng ký thường trú vào thành phố trực thuộc trung ương có thời hạn tạm trú liên tục từ 1 năm trở lên với trường hợp đăng ký thường trú vào huyện, thị xã thuộc thành phố trực thuộc trung ương và từ 2 năm trở lên với trường hợp đăng ký thường trú tại các quận thuộc thành phố trực thuộc trung ương như Luật Cư trú năm 2006.
Không có sự phân biệt về nhập khẩu, thống nhất trên toàn quốc
Theo luật cư trú mới, công dân nhập khẩu vào các thành phố trực thuộc Trung ương cũng giống như nhập khẩu vào các tỉnh khác, không có sự phân biệt và thống nhất trên phạm vi toàn quốc.
Theo quy định tại Điều 20 Luật Cư trú 2020, điều kiện đăng ký thường trú trên toàn quốc là công dân có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình. Công dân được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu của mình khi được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đó đồng ý.
Công dân được đăng ký thường trú tại cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo có công trình phụ trợ là nhà ở khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: Người hoạt động tôn giáo được phong phẩm, bổ nhiệm, bầu cử, suy cử, thuyên chuyển đến hoạt động tôn giáo tại cơ sở tôn giáo; Người đại diện cơ sở tín ngưỡng; Người được người đại diện hoặc ban quản lý cơ sở tín ngưỡng đồng ý cho đăng ký thường trú để trực tiếp quản lý, tổ chức hoạt động tín ngưỡng tại cơ sở tín ngưỡng.
Người được chăm sóc, nuôi dưỡng, trợ giúp được đăng ký thường trú tại cơ sở trợ giúp xã hội khi được người đứng đầu cơ sở đó đồng ý hoặc được đăng ký thường trú vào hộ gia đình nhận chăm sóc, nuôi dưỡng khi được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý.
Ngoài ra, những người sinh sống, người làm nghề lưu động trên phương tiện (tàu, thuyền) cũng được đăng ký thường trú tại phương tiện đó khi đáp ứng các điều kiện: Là chủ phương tiện hoặc được chủ phương tiện đó đồng ý cho đăng ký thường trú; Phương tiện được đăng ký, đăng kiểm theo quy định của pháp luật; trường hợp phương tiện không thuộc đối tượng phải đăng ký, đăng kiểm thì phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi phương tiện thường xuyên đậu, đỗ về việc sử dụng phương tiện đó vào mục đích để ở; Có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã về việc phương tiện đã đăng ký đậu, đỗ thường xuyên trên địa bàn trong trường hợp phương tiện không phải đăng ký hoặc nơi đăng ký phương tiện không trùng với nơi thường xuyên đậu, đỗ.
"Đây là điểm rất mới, tạo điều kiện thuận lợi cho rất nhiều trường hợp người dân đang mưu sinh trên các ghe thuyền trên các con sông", Đại tá Lê Công Vân - Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an TPHCM cho biết.
Cán bộ Công an giải thích cho người dân về đăng ký, quản lý nhân hộ khẩu
Những địa điểm không được đăng ký thường trú mới, đăng ký tạm trú mơi, tách hộ là: Chỗ ở nằm trong địa điểm cấm, khu vực cấm xây dựng hoặc lấn, chiếm hành lang bảo vệ quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi, đê điều, năng lượng, mốc giới bảo vệ công trình hạ tầng kỹ thuật, di tích lịch sử - văn hóa đã được xếp hạng, khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống và khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật;
Chỗ ở mà toàn bộ diện tích nhà ở nằm trên đất lấn, chiếm trái phép hoặc chỗ ở xây dựng trên diện tích đất không đủ điều kiện xây dựng theo quy định của pháp luật; Chỗ ở đã có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; chỗ ở là nhà ở mà một phần hoặc toàn bộ diện tích nhà ở đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng nhưng chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật;
Chỗ ở bị tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; phương tiện được dùng làm nơi đăng ký thường trú đã bị xóa đăng ký phương tiện hoặc không có giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật; Chỗ ở là nhà ở đã có quyết định phá dỡ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Công an TPHCM làm CCCD gắn chíp điện tử lưu động cho người dân
Luật Cư trú 2020 cũng bổ sung điều kiện về diện tích nhà ở tối thiểu để đăng ký thường trú trong trường hợp cho thuê, mượn, ở nhờ không thấp hơn 8m2 sàn/người. Với TPHCM, diện tích, diện tích nhà ở tối thiểu trong trường hợp này sẽ do Hội đồng nhân dân thành phố quyết định.
Hồ sơ đăng ký thường trú gồm: tờ khai thay đổi thông tin cư trú; giấy tờ chứng minh việc sở hữu chỗ ở hợp pháp đối với người có chỗ ở hợp pháp.
Đối với chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu của mình thì cần: tờ khai thay đổi thông tin cư trú, trong đó ghi rõ ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp hoặc người được ủy quyền, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản; giấy tờ, tài liệu chứng minh quan hệ nhân thân với chủ hộ, thành viên hộ gia đình, trừ trường hợp đã có thông tin thể hiện quan hệ này trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú.
Trường hợp nhà thuê, mượn thì cần thêm hợp đồng cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ hoặc văn bản về việc cho mượn, cho ở nhờ chỗ ở hợp pháp đã được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật; giấy tờ, tài liệu chứng minh đủ diện tích nhà ở để đăng ký thường trú theo quy định...
(Còn tiếp...)
(CAO) Luật Cư trú năm 2020 là đạo luật rất quan trọng, có tính đổi mới trong công tác quản lý cư trú nói riêng và quản lý dân cư nói chung; thể hiện rõ nét việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội...