Tại phiên làm việc toàn thể sáng 9/6, Quốc hội đã nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Sau đó, Quốc hội tiến hành thảo luận tại tổ về dự luật này.
Cho ý kiến tại phiên thảo luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, dự án Luật Đất đai là đạo luật rất quan trọng, do đó cần rà soát xem luật đã bám sát chủ trương đường lối của Đảng và góp phần tháo gỡ vướng mắc từ thực tiễn hay chưa.
Theo Thủ tướng, cần bám sát thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo để nghiên cứu sửa luật. Việc sửa đổi cố gắng xử lý được những vướng mắc, bất cập trong khai thác, sử dụng nguồn lực đất đai – một nguồn lực quan trọng của đất nước, là một trong 3 trụ cột con người – thiên nhiên (có đất đai) và văn hóa, truyền thống lịch sử.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu thảo luận tại tổ về dự án Luật Đất đai (sửa đổi)
Sửa luật, theo lãnh đạo Chính phủ, vừa phải giải quyết vấn đề có tính thực tiễn, vừa phải có tầm nhìn mang tính dự báo, từ đó sửa đổi mang tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược hơn để khi luật ra đời đáp ứng được mong mỏi của nhân dân.
“Hơn 12 triệu lượt ý kiến góp ý vào dự thảo chứng tỏ sự quan tâm của nhân dân và rất nhiều việc cần giải quyết” – Thủ tướng nhìn nhận và mong luật khi được Quốc hội ban hành sẽ góp phần quan trọng trong giải phóng nguồn lực đất đai, bảo đảm hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân và nhà đầu tư.
Bày tỏ đồng tình với ý kiến của các đại biểu Quốc hội rằng cần rà soát lại các quy định liên quan phân cấp, phân quyền, Thủ tướng phản ánh, thực tế việc này đang rất vướng.
“Có việc hiện qua quy trình nhiều bước nên mất rất thời gian, làm lãng phí nguồn lực và cơ hội” – Thủ tướng nêu. Vì lẽ này, ông lưu ý, phân cấp, phân quyền phải được quy định trong luật thì Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ mới làm được.
“Việc này phải đi đôi với phân bổ nguồn lực và nâng cao khả năng thực thi của đơn vị được phân cấp; tăng cường kiểm tra, giám sát. Nếu không tăng cường kiểm tra, giám sát có khi lại đi chệch hướng, không đi đúng mục tiêu” – Thủ tướng nêu quan điểm.
Dẫn lại việc một số tỉnh, thành khi xem xét cơ chế, chính sách đặc thù đều đề xuất phân cấp, Thủ tướng chỉ ra, điều này cho thấy đây là vướng mắc từ thực tiễn chứ không còn là cơ chế ưu đãi. Ông đề nghị các đại biểu ủng hộ phân cấp, phân quyền, tất nhiên đến mức độ nào thì phù hợp với trình độ quản lý ở mỗi cấp.
“Ta phải tin tưởng, vì có tổ chức Đảng lãnh đạo, có cơ quan Nhà nước, có các đoàn thể… làm công tác kiểm tra, giám sát” - Thủ tướng nhìn nhận.
Về thủ tục hành chính, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận xét, có nhiều vấn đề cần tháo gỡ để giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, giảm đi lại và những chi phí không cần thiết cho người dân.
“Việc kéo dài làm mất chi phí, mất thời gian và mất luôn cơ hội của người dân, doanh nghiệp, do đó cần ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào quản lý đất đai” – Thủ tướng yêu cầu.
Các yêu cầu về phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính cũng được Thủ tướng đặt ra khi đề cập đến việc quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
“Đất đai không thể sinh ra, phải sử dụng, khai thác sao cho hiệu quả, gồm cả không gian trên trời, mặt đất và không gian ngầm, rồi liên quan cả không gian biển như vấn đề lấn biển, lấp biển thế nào để vừa giữ môi trường, vừa đảm bảo sự phát triển của đất nước” – Thủ tướng phân tích.
Với việc thu hồi đất và tái định cư, nội dung được người dân và cử tri quan tâm nhiều, Thủ tướng nhấn mạnh, quan điểm của Đảng rất rõ: Khi thu hồi đất, thực hiện tái định cư thì làm sao người dân nhường đất chuyển đi nơi khác được đảm bảo bằng hoặc hơn nơi ở cũ.
““Bằng” hoặc “hơn” thế nào thì luật cần lượng hoá. Điều kiện của từng khu vực, từng địa phương có khác nhau nên phải phân cấp để chủ động” – ông Chính gợi mở.
Tương tự, việc định giá đất, theo Thủ tướng, là việc rất khó. “Định giá thế nào cho phù hợp thị trường là vấn đề khó. Thị trường luôn lên xuống nên tuân thủ thị trường thì có can thiệp gì khi cần thiết không?” - Thủ tướng nêu câu hỏi.
Ông cho rằng, phải cân đối, cần có công cụ của Nhà nước để thị trường phát triển lành mạnh nhưng không tạo nên xáo trộn, khó khăn cho người dân, DN khi phải nhường đất để triển khai các dự án.
Vì là việc khó, nên Thủ tướng nhắc, nếu không lượng hoá ra được sẽ dễ dẫn đến xử lý thiếu thực tế và tùy tiện.
Khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến đóng góp, tiếp thu tối đa ý kiến hợp lý để hoàn thiện dự luật, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong các vị đại biểu Quốc hội tiếp tục phát huy trí tuệ, đầu tư thêm thời gian, công sức, chắt lọc từ hàng nghìn trang tài liệu, hàng triệu ý kiến nhân dân để xây dựng bộ luật chất lượng, đáp ứng nhu cầu cuộc sống, có tầm nhìn và thúc đẩy sự phát triển bền vững.