Số tiền nhóm bị can chiếm đoạt khoảng 120 tỷ đồng (theo kết quả điều tra vụ án hình sự và việc giải quyết đơn thư tố cáo bị can Liên vay nợ của nhiều người khác có quan hệ dân sự mà Cơ quan Công an, Viện KSND tỉnh Lâm Đồng đã xác minh, hướng dẫn, chuyển đơn đến Toà án; không kể các khoản nợ mà nguyên đơn - chủ nợ đã nộp đơn khởi kiện đòi tài sản mà Liên là bị đơn, đến hai cấp Toà án tỉnh Lâm Đồng). Một số vụ TAND TP Đà Lạt đã thụ lý, xét xử và ra bản án.
Bùi Thị Mai Liên
Từ kết quả điều tra của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lâm Đồng, do Văn phòng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh (Phòng PC01) thụ lý điều tra vụ án, ngày 24-3-2022, Viện KSND tỉnh Lâm Đồng đã ban hành cáo trạng, chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án đến TAND tỉnh Lâm Đồng, đề nghị truy tố, xét xử bị can Bùi Thị Mai Liên cùng 3 đồng phạm về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" số tiền gần 56 tỷ đồng; số còn lại là quan hệ dân sự.
Vướng lao lý vì mải mê buôn đất, làm giàu... bất chấp!
Vụ án Bùi Thị Mai Liên (SN 1974, nguyên Trưởng phòng hành chính tư pháp thuộc Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng, vợ nguyên Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) chạy theo cơn "sốt đất", mải lo làm giàu, bất chấp pháp luật, bất chấp danh dự nghề nghiệp, đánh đổi mái ấm gia đình... để rồi vướng vòng lao lý, lôi kéo 3 người thân trở thành đồng phạm, lừa chiếm đoạt hơn trăm tỷ đồng của nhiều bị hại, thời gian qua thu hút sự quan tâm của dư luận.
Vụ án này, may mắn là Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát đã kịp thời kê biên, phong toả nhiều tài sản của các bị can; ngân hàng Viettinbank, BIDV phát mãi, xử lý các khoản nợ vay của bị can Liên để có thể khắc phục phần nào thiệt hại cho các bị hại.
Trước đó, như CAO đã phản ánh, tháng 3-2020, Liên bị người dân lần lượt gửi đơn tố giác đến các cơ quan chức năng. Lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo, yêu cầu Cơ quan Công an, Viện kiểm sát tập trung, cương quyết xử lý tin báo tố giác tội phạm, xử lý nghiêm đối tượng vi phạm pháp luật để đảm bảo ổn định tình hình ANTT trên địa bàn.
Sau thời gian điều tra, xác minh, củng cố tài liệu, chứng cứ, chiều tối 15-6-2020, lần lượt bị can Liên và các đồng phạm bị Cơ quan CSĐT, Viện kiểm sát khởi tố bắt giam, khám xét nơi ở và làm việc.
Vụ án phức tạp vì những khoản vay nợ (để Liên đầu tư đất đai hoặc làm ăn chung), chuyển nhượng đất chồng chéo, tài sản đã chuyển nhượng nhưng bị hại lại cho Liên mượn lại sổ đỏ rồi Liên chỉ đạo người thân thế chấp ngân hàng... khiến Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát tốn khá nhiều thời gian, công sức tiến hành điều tra, xác minh, lấy lời khai, đối chất... cả trăm người với nhóm bị can để làm rõ vụ án.
Bản cáo trạng của Viện kiểm sát gồm 45 trang kèm hồ sơ, bút lục vụ án... độ dày đến hàng trăm trang. Các cơ quan chức năng đã kỳ công làm rõ phương thức, thủ đoạn, vai trò phạm tội của từng bị can để xử lý đúng người đúng tội; "đường đi nước bước" của trên 60 lô, thửa đất thuộc sở hữu, mua bán của bị can Liên với người thân (đứng tên giùm Liên), chuyển nhượng từ 1 đến 2, 3 lớp bị hại, thế chấp ngân hàng...
Lúc 17 giờ 50 ngày 15-6-2020, Cơ quan chức năng bắt giữ các bị can tại nơi họ làm việc
Trong vụ án này, Chu Văn Sửa (SN 1958) là Trưởng văn phòng công chứng Đoàn Quang Lưu (VPCC), Trần Thị Quỳnh Lâm (SN 1995), cháu dâu của Liên là nhân viên văn phòng, Liên là chủ đầu tư văn phòng này. Bùi Hữu Quang Luận (SN 1990, cháu ruột Liên) là công chứng viên của Phòng công chứng số 1, thuộc Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng. Có chồng là người đứng đầu Sở Tư pháp, sẵn trong tay người nhà, người thân hoạt động công chứng, bị can Liên đã có những hành vi gian dối, lừa chiếm đoạt tài sản của nhiều người. Hai đối tượng Sửa và Luận tham gia vai trò giúp sức đắc lực cho bị can Liên.
"Của thiên trả địa"!
Nội dung cáo trạng của Viện kiểm sát thể hiện: Nhiều vụ, tài sản đang bị thế chấp tại ngân hàng, nhưng Liên đã làm giả HĐ đặt cọc, HĐ chuyển nhượng, không công khai trên mạng dữ liệu của tổ chức hành nghề công chứng, để nhận tiền đặt cọc, chiếm đoạt nhiều tỷ đồng của các bị hại, với sự giúp sức của Chu Văn Sửa. Nhiều lô đất, Liên nhờ người thân đứng tên trên Giấy CNQSDĐ, sau đó lập HĐ công chứng cho người khác, cam kết thời gian giao "sổ đỏ".
Tuy nhiên sau đó, Liên nảy sinh ý định thế chấp sổ đất vào ngân hàng vay tiền sử dụng, mua thêm đất. Liên dự tính, khi nào khách hàng cần, Liên vay tiền bên ngoài chuộc ra và sang tên cho khách. Khi bị khách hàng hối thúc, Liên không đủ khả năng tất toán cho ngân hàng để rút sổ ra. Đến lúc bị khởi tố, bắt giam Liên không tất toán lấy các sổ về; không trả được nợ (gốc, lãi), bị nợ xấu, cùng đó hết thời hạn vay, ngân hàng đã phát mãi tài sản, thu hồi nợ.
Cụ thể, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản số tiền gần 56 tỷ đồng của trên 40 bị hại của bị can Liên và nhóm đồng phạm, được Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát làm rõ qua 6 vụ án. Ngoài ra, có khoảng 20 người khác có đơn tố cáo Liên chiếm đoạt, vay mượn nhiều tỷ đồng. Quá trình điều tra, xác minh, Cơ quan điều tra xét thấy thực tế có giao dịch, chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa bị can Liên, người thân của Liên với các đương sự.
Nhưng việc chuyển nhượng dừng lại ở HĐ đặt cọc, nhắn tin trên zalo để thoả thuận, làm tin với nhau chứ chưa lập HĐ chuyển nhượng được công chứng bởi cơ quan nhà nước theo quy định pháp luật nên không đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Các trường hợp này được xem xét là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án. Nhiều trường hợp khác, Cơ quan điều tra xác định là quan hệ dân sự nên đã hướng dẫn người dân gửi đơn đến Toà án để được giải quyết. Qua công tác kiểm tra, giám sát hoạt động điều tra của Cơ quan Công an, Viện kiểm sát thống nhất đề nghị trên.
Đơn đề nghị ngăn chặn khẩn cấp tài sản của bị can Liên của một bị hại
Số tiền Liên vay nợ dân sự khoảng trên 60 tỷ đồng, tuy nhiên, thực tế số tiền và số người là bị hại của Liên nhiều hơn vì chưa có con số thống kê cụ thể từ ngành Toà án thụ lý, xét xử đơn khởi kiện từ các chủ nợ của Liên. Trong số này có bà N.T.M. cho Liên vay nợ trên 23 tỷ đồng, ông Đ.V.K. cho Liên vay 17,5 tỷ đồng...
Hiện, có 2 ngân hàng đã phát mãi 16 tài sản bao gồm đất, nhà, xe ô tô bị can Liên thế chấp để xử lý, thu hồi nợ, còn dôi dư hơn 19,4 tỷ đồng. Ngoài ra, có 3 người khác đã tự nguyện nộp cho Cơ quan điều tra số tiền trên 220 triệu đồng là tiền hưởng chênh lệch khi sang tay chuyển nhượng một số lô đất của Liên để khắc phục phần nào thiệt hại cho các bị hại mua phải đất "vịt trời" của Liên.
Trước đó, ngày 1-6-2021, Cơ quan điều tra đã ban hành lệnh kê biên 14 tài sản khác của bị can Liên ở TP Đà Lạt và H.Lạc Dương (Lâm Đồng), phần lớn đứng tên Bùi Hữu Quang Luận và số tiền trên 53 triệu đồng của Liên trong tài khoản một ngân hàng.
Theo lãnh đạo Viện KSND tỉnh Lâm Đồng, tất cả số tiền gần 19,7 tỷ đồng kể trên và số tài sản cơ quan chức năng đã kịp thời kê biên (sẽ chuyển Cơ quan Thi hành án tổ chức đấu giá) để giải quyết cho các bị hại, người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan... khi Toà án xét xử vụ án.
Cáo trạng nêu: quá trình điều tra, các bị can Bùi Thị Mai Liên, Bùi Hữu Quang Luận, Chu Văn Sửa, Trần Thị Quỳnh Lâm thành khẩn khai báo. Ngoài ra, bị can Sửa và Lâm đã tự nguyện nộp tài liệu chứng cứ là bản chính các HĐ chứng nhận, dữ liệu điện tử lưu trữ trong điện thoại của các bị can phục vụ cho công tác điều tra vụ án. Đây là những tình tiết giảm nhẹ của các bị can. Tình tiết tăng nặng là các bị can thực hiện hành vi phạm tội nhiều lần.