"Ngụy trang" với nhiều tên gọi
Đặc điểm chung là các loại ma túy "đội lốt" thực phẩm đều có hình thức, màu sắc bắt mắt, gây tò mò với giới trẻ khi muốn thử cảm giác lạ, tự khẳng định bản thân mà không nghĩ đến tác hại mà các chất cấm gây ra. Nguy hiểm hơn, trên một số diễn đàn, hội nhóm mạng xã hội, nhiều đối tượng đã chia sẻ các trải nghiệm khi sử dụng các loại ma túy dạng mới như "cỏ Mỹ” (một loại thảo mộc tẩm ướp hóa chất có tác dụng gây ảo giác như cần sa), "tem giấy" và "nấm thần" và nay là sô-cô-la ma túy... để lôi kéo người mua.
Thời gian qua, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - Bộ Công an đã triệt phá đường dây ma túy quy mô lớn từ Campuchia về TPHCM, thu giữ số lượng lớn ma túy được ngụy trang bên ngoài như đông trùng hạ thảo. Cụ thể, ngày 04-6, trinh sát bắt quả tang Trần Văn Hải (SN 1970) chuyển 1kg ma túy tổng hợp và Nguyễn Thành Vinh (SN 1967) chở 6 bao tải chứa 100kg ma túy.
Hai đối tượng khai nhận, theo chỉ đạo của "ông trùm" ở Campuchia, cả hai phân phối ma túy cho các "chân rết" vận chuyển về giấu tại kho ở đường Tôn Thất Thuyết (quận 4), rồi được chia nhỏ bán cho các đối tượng khác. Qua khám xét, công an thu thêm 3kg ma túy, 2.000 viên ma túy tổng hợp cùng 10kg và 100 gói ma túy "đông trùng". Các trinh sát cho biết, ma túy "đông trùng" là loại dạng bột được ngụy trang bên ngoài như đông trùng hạ thảo.
Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Công an phối hợp bắt giữ các đối tượng vận chuyển ma túy
Trước đó, ngày 04-4, Công an TPHCM phối hợp với Bộ Công an bắt quả tang Diệp Trọng Hiếu (SN 1988) và Tăng Minh Trí (SN 1986) đang có hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Từ lời khai của 2 đối tượng, công an ập vào một khách sạn tại quận 10, bắt giữ Phan Thị Thanh Nhàn (SN 1990) khi đang chuẩn bị đem ma túy (được giấu trong thú nhồi bông) đi giao.
Tiếp tục khám xét một nhà kho ở đường Lạc Long Quân (quận 11), lực lượng công an thu giữ 49 bánh heroin, 13kg ma túy tổng hợp dạng đá, 8kg ma túy tổng hợp dạng ketamine, 11.000 viên ma túy tổng hợp, 1.000 lọ ma túy nước biển, 5.000 gói ma túy "trà ô long" và "đông trùng".
Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an, trên thế giới và Việt Nam xuất hiện loại ma túy núp bóng dưới hình thức thực phẩm chức năng có chứa chất ma túy. Theo đó, ma túy được các đối tượng pha trộn, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống.
Điều nguy hiểm là loại ma túy này ở một số nước trên thế giới không cấm và cho phép sản xuất với hàm lượng quy định có ghi trên bao bì sản phẩm và có cảnh báo người dùng. Do đó, đây là kẽ hở để các đối tượng lợi dụng, lén lút mang vào Việt Nam phát tán, sử dụng dẫn đến ngộ độc.
Loại sô-cô-la có chứa chất ma túy dạng mới
Lợi dụng sự phát triển rất nhanh, phủ sóng rộng khắp của các trang mạng xã hội, tội phạm ma túy coi đây như một kênh mua bán "hàng" nên tận dụng triệt để. Theo đó, bọn chúng tạo lập tài khoản ảo trên các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Instagram để quảng cáo, rao bán trái phép các chất ma túy, trong đó có loại ma túy "đột lốt" sô-cô-la. Sau khi sử dụng loại ma túy này, khoảng 20 phút sau người dùng sẽ xuất hiện các triệu chứng lơ mơ, bồn chồn, khó thở, bất tỉnh...
Tại TP.Hà Nội đã xuất hiện loại ma túy dạng thanh sô-cô-la có tên gọi "Cannabis chocolate", về hình thức không khác gì thanh sô-cô-la bán trên thị trường. Thế nhưng thực chất đây là hỗn hợp cần sa trộn lẫn bột cacao, trong đó thành phần chính là THC, CBN, CBD - chất được chiết xuất từ cây cần sa, gây ảo giác cho người sử dụng. Tuy nhiên, bên trong những sản phẩm này lại chứa chất ADB-BUTINACA gây rối loạn cảm xúc, lo lắng, căng thẳng, ảo giác rối loạn tâm thần và ý thức thoát ly thực tại. Tại các trang mạng xã hội, mỗi hộp 2 viên có giá lẻ 600.000 đồng và giá sỉ 10 hộp trở lên 450.000 đồng/hộp...
Nguy cơ mất mạng
Theo tìm hiểu của phóng viên, trên thị trường hiện có nhiều loại ma túy với tên gọi như: nước vui, kẹo, trà sữa, nước biển. Sau khi sử dụng, con người sẽ trở nên hưng phấn, có khi bị mất kiểm soát. Một chuyên gia cho biết, bản chất của những sản phẩm trên là ma túy tổng hợp, được ngụy trang dưới những tên gọi khác nhau để tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng vì có thể lầm tưởng là một loại thực phẩm nào đó. Việc sử dụng các loại ma túy tổng hợp gây nguy hiểm đối với sức khỏe người sử dụng như loạn thần, ảo giác, hoang tưởng, làm giảm khả năng nhận thức, mất kiểm soát về hành vi...
Ma túy "đột lốt" sô-cô-la
Vừa qua, Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) đã cấp cứu, điều trị cho bệnh nhân N.V.K (SN 1984) bị tổn thương nặng do sử dụng ma túy "nước biển". Bệnh nhân trong tình trạng vật vã, bị tổn thương cơ vận động, tổn thương cơ tim dẫn đến bị suy thận nặng. Sau 5 ngày chạy thận và lọc máu, sức khỏe bệnh nhân tiến triển tốt. K. cho biết trước đó có nhậu với 2 người bạn. Trong lúc lai rai, cả 3 sử dụng ma túy "nước biển". Tàn cuộc, K. cùng một người khác nhập viện, người còn lại trên đường về nhà thì tử vong không rõ nguyên nhân.
Một bác sĩ cho biết, loại ma túy này thường được những người sử dụng gọi theo tiếng lóng là "nước biển" hoặc "vitamin G". Loại ma túy này được cung cấp dưới dạng lỏng, không màu, không mùi, vị hơi mặn. Ngoài dạng nước thì ma túy "nước biển" còn có dạng bột, viên nén hoặc viên nang. Ma túy "nước biển" do một nhà hóa học người Nga phát hiện, được sử dụng để gây mê nhưng sau đó phải ngưng sử dụng vì có tác dụng phụ như ngưng hô hấp. Sau đó, chất này được khuyến cáo sử dụng ở một số quốc gia để điều trị y khoa dưới sự giám sát của bác sĩ để cai rượu, bia...
Vào cuối tháng 5-2022, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 (TP.Hà Nội) điều trị cho 5 bệnh nhân có triệu chứng lơ mơ, khó thở. Qua khai thác được biết, các bệnh nhân sau khi ăn sô-cô-la 20 phút thì xuất hiện dấu hiệu bồn chồn, khó thở, sau đó bất tỉnh và được đưa đi cấp cứu. Công an gửi mẫu sô-cô-la này đi giám định thì phát hiện chất ADB-BUTINACA có tác dụng gây ảo giác tương tự như các chất ma túy thuộc nhóm cần sa tổng hợp được tẩm vào các mẫu thảo mộc.
Tang vật vụ án ma túy
Tiếp đến, ngày 27-7, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận một nữ bệnh nhân trong tình trạng hôn mê sâu, tụt huyết áp. Gia đình đã mang mẫu lọ dung dịch thuốc lá điện tử mà bệnh nhân này đã hút đến để các bác sĩ của Trung tâm Chống độc xác định độc chất. Kết quả xét nghiệm mẫu từ Viện Pháp y Quốc gia tìm thấy có chất cần sa tổng hợp ADB-BUTINACA trong lọ dung dịch. Từ đó có thể xác định, bệnh nhân bị ngộ độc do chất cần sa tổng hợp có trong thuốc lá điện tử. Đây là loại ma túy thế hệ mới và là chất độc.
Lập hội nhóm trên MXH để mua bán ma túy
Mới đây, Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị chức năng rà soát, qua đó phát hiện 389 kênh, hội nhóm, tài khoản cá nhân có hoạt động quảng cáo, mua bán trái phép chất ma túy trên không gian mạng, 13 website có nội dung quảng cáo, hướng dẫn trồng cây cần sa, thuốc phiện; đồng thời đẩy mạnh xử lý, ngăn chặn những trường hợp vi phạm.
Theo thống kê, thời gian qua lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cả nước đã phát hiện, điều tra triệt phá 2.601 vụ, 3.667 đối tượng, thu giữ trên 69kg heroin, 1,44kg thuốc phiện, 65,83kg cần sa, 237,87kg và trên 745.000 viên ma túy tổng hợp (MTTH); khởi tố 2.324 vụ, 3.069 bị can. Còn lực lượng Bộ đội Biên phòng chủ trì, phối hợp khám phá thành công 14 chuyên án, bắt giữ 165 vụ, 234 đối tượng, thu giữ 188,5kg ma túy các loại.
Lực lượng Cảnh sát biển chủ trì, phối hợp đấu tranh 63 vụ, bắt giữ 88 đối tượng, thu giữ 1,185kg heroin, 109,8kg MTTH cùng nhiều vật chứng liên quan. Lực lượng Hải quan chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng bắt giữ 51 vụ, 35 đối tượng, thu giữ 33,8kg heroin, 312 gram cocain, 55,1kg cần sa, 458 gram thuốc phiện, 95,6kg MTTH, 2,28kg ketamin...
Bên cạnh công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, Bộ Công an cũng chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương trực tiếp là lực lượng công an cấp xã rà soát, thống kê, theo dõi, quản lý chặt chẽ người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy ở địa bàn cơ sở; thường xuyên bổ sung thông tin trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ công tác quản lý; tổ chức kiểm tra, hướng dẫn công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và quản lý sau cai tại địa bàn.
Hiện cả nước có 217.059 người nghiện và sử dụng trái phép chất ma túy. Nhiều địa phương thực hiện tốt công tác rà soát, thống kê, lập danh sách để quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy theo quy định mới; lập hồ sơ đưa gần 1.300 người đi cai nghiện bắt buộc; đặc biệt đã rà soát, lập danh sách quản lý 2.763 đối tượng sử dụng MTTH có biểu hiện "ngáo đá”, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh vi phạm pháp luật.
Theo khuyến cáo của cơ quan công an, gia đình và nhà trường cần có sự kết hợp để nâng cao hình thức tuyên truyền, giáo dục cho con em, học sinh bằng các buổi chuyên đề hướng dẫn cách phòng, tránh các chất gây nghiện đang xuất hiện tràn lan trên mạng xã hội, để các em có kỹ năng tự bảo vệ mình khỏi sự cám dỗ từ "cái chết trắng" đang biến tướng ngày càng tinh vi.