(CAO) Thủ tướng Armenia - Nikol Pashinyan xác nhận hôm 12/6 rằng Armenia sẽ rời khỏi liên minh quân sự do Nga đứng đầu, đồng thời cáo buộc các thành viên của khối âm mưu bắt tay với Azerbaijan để tiến hành một cuộc chiến chống lại họ.
Ông Pashinyan trong nhiều tháng đã cáo buộc Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) đã không bảo vệ Armenia khỏi sự xâm lược đang trỗi dậy của Azerbaijan, đe dọa rời khỏi khối nếu Moscow không đưa ra những đảm bảo lớn hơn về an ninh cho họ.
Kể từ khi Liên Xô sụp đổ, Armenia và Azerbaijan đã xảy ra hai cuộc chiến tranh tranh giành vùng Nagorno-Karabakh ly khai mà Azerbaijan đã giành lại toàn bộ bằng vũ lực vào tháng 9.
Nga có truyền thống liên minh với Armenia, nhưng mối quan hệ giữa họ đã trở nên xấu đi trong những tháng gần đây trong khi mối quan hệ của Moscow với Azerbaijan ngày càng sâu sắc.
Phát biểu trước các nghị sĩ ở thủ đô Yerevan, Pashinyan cho biết đất nước của ông đã “đóng băng” việc tham gia CSTO và sẽ rời khỏi khối vào thời điểm mà Armenia lựa chọn.
Hãng truyền thông nhà nước Armenpress dẫn lời Pashinyan cho hay: “Chúng tôi sẽ quyết định khi nào chúng tôi rời đi, nhưng chúng tôi sẽ không quay trở lại. Hóa ra là các thành viên của liên minh không hoàn thành nghĩa vụ của mình mà đang lên kế hoạch gây chiến với Azerbaijan để chống lại chúng tôi”.
Pashinyan đã không nêu tên cụ thể các quốc gia bị cáo buộc trong khối, bao gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Tajikistan, và được thành lập vào năm 1992 khi Liên Xô sụp đổ.
Sự rạn nứt trong quan hệ của Armenia với Nga xảy ra sau khi Azerbaijan chiếm lại Nagorno-Karabakh trong cuộc chiến kéo dài một ngày vào tháng 9, gây ra một cuộc di cư của gần như toàn bộ người dân tộc Armenia ở vùng da trắng, bất chấp sự hiện diện của lực lượng gìn giữ hòa bình Nga ở đó.
Biểu tình chống chính phủ ở Armenia
Khoảng 2.000 lính gìn giữ hòa bình của Nga đã được triển khai đến Karabakh sau cuộc chiến kéo dài 44 ngày vào năm 2020, khi Azerbaijan chiếm lại khoảng 1/3 vùng đất này, trong một cuộc tấn công chỉ bị dừng lại bởi lệnh ngừng bắn do Moscow làm trung gian – điều mà Azerbaijan vi phạm ba năm sau đó.
Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã mô tả việc chiếm lại Karabakh là “mục tiêu thiêng liêng” trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông. Bất chấp sự lên án của quốc tế đối với cuộc di cư của người Armenia ở Karabakh, mà các quan chức ở Yerevan cho rằng là nhằm thanh lọc sắc tộc.
Tuy nhiên, một hiệp ước hòa bình chính thức vẫn chưa được ký kết dù đã có nhiều tháng đàm phán. Vào tháng 4, Armenia đã đồng ý trả lại 4 ngôi làng biên giới cho Azerbaijan, điều mà cả hai nước đều mô tả là một bước quan trọng hướng tới một thỏa thuận hòa bình.
Khu vực tranh chấp giữa hai nước
Phấn khởi trước những tiến bộ gần đây, theo ông Pashinyan, Armenia “sẵn sàng ký một thỏa thuận hòa bình trong vòng một tháng”, mô tả các điều khoản của thỏa thuận là “đã được phát triển đầy đủ và sẵn sàng hoàn thiện”.
Nhưng nỗ lực bình thường hóa quan hệ với Azerbaijan đã làm dấy lên sự bất bình trong nước, khi những người biểu tình cáo buộc Pashinyan đã nhượng bộ đất đai một cách không thể chấp nhận được cho Aliyev.
Azerbaijan cũng đã yêu cầu Armenia thay đổi hiến pháp để loại bỏ nội dung đề cập đến nền độc lập của Karabakh, nhưng Pashinyan cho đến nay vẫn phản đối lời kêu gọi.