(CAO) Cuộc chiến pháp lý giữa hai nhánh hành pháp và tư pháp ở Mỹ quanh sắc lệnh hạn chế người nhập cảnh đến từ 7 quốc gia vùng Trung Đông vẫn chưa ngã ngũ.
Đến sáng 8-2 (giờ VN), Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực 9 (ở San Francisco) vẫn chưa đưa ra phán quyết sau phiên điều trần.
Trước đó, dư luận quốc tế đã dõi theo phiên điều trần ở Tòa phúc thẩm này liên quan đến quyết định của thẩm phán liên bang James Robart chặn sắc lệnh của tổng thống Mỹ Donald Trump về vấn đề cấm nhập cảnh tạm thời đối với công dân 7 nước.
Hai bên: Kháng cáo (Bộ Tư pháp Mỹ bảo vệ sắc lệnh của Trump) và bên bị kháng cáo (hai bang Washington và Minnesota) đã tham gia phiên điều trần trực tuyến diễn ra vào 8h sáng 8-2 (giờ VN). Mỗi bên có 30 phút trình bày các lập luận của mình thông qua điện thoại. 3 thẩm phán của Tòa phúc thẩm liên bang khu vực 9 gồm Richard Clifton, William Canby và Michelle Friedland đã lắng nghe các bên đưa ra lập luận để ủng hộ hoặc phản bác sắc lệnh này.
Sau phiên điều trần kéo dài 1 tiếng, thẩm phán Friedland tuyên bố Tòa sẽ đưa ra phán quyết về vụ này “sớm nhất có thể”.
Tuy nhiên, truyền thông Mỹ nhận định lý lẽ đang nghiêng về 2 bang Washington và Minnesota.
Arafat Ashegaa (phải) và vợ anh Zahrah đến New York vào ngày 5-2 từ Yemen - một trong bảy nước bị Trump cấm nhập cảnh. Ashegaa có quốc tịch Mỹ nhưng vợ anh đang phải nộp đơn xét quốc tịch để sống cùng chồng ở nước này. Nếu sắc lệnh của Trump được khôi phục, vợ anh có thể không được nhập cảnh để sống với chồng - Ảnh: The New York Times
Đại diện Bộ Tư pháp, luật sư August Flentje cho rằng sắc lệnh của Trump là hoàn toàn hợp hiến vì danh sách các nước bị cấm nhập cảnh (Iran, Iraq, Lybia, Yemen, Somalia, Sudan, Syria) đều có tình hình bất ổn, có nguy cơ tạo ra “các mối đe dọa đến an ninh quốc gia” nếu cho công dân các nước này đến Mỹ. Flentje nhiều lần nhấn mạnh sắc lệnh này chỉ là “tạm thời” trong vòng 90 ngày để chính quyền Trump có thời gian nghiên cứu các biện pháp khả thi siết chặt an ninh nhập cư.
Tuy nhiên, bà Friedland – thẩm phán chủ trì đã hỏi lại: “Bằng chứng nào từ chính phủ cho thấy các nước này cấu kết với khủng bố?”. Khi bị hỏi, Flentje không trả lời được mà đổ cho thời gian gấp rút trước phiên điều trần đã khiến chính phủ chưa thu thập kịp bằng chứng. Luật sư này cũng nói rằng danh sách 7 nước bị cấm dựa trên việc Quốc hội và chính phủ Mỹ từng xác định các nước này có nguy cơ khủng bố cao.
3 thẩm phán (từ trái qua) Richard R. Clifton, William Canby và Michelle T. Friedland nghe điều trần từ hai bên - Ảnh: AP
Flentje cũng dẫn hiến pháp Mỹ cho phép Tổng thống ký sắc lệnh tương đương với đạo luật do Quốc hội thông qua và nhấn mạnh Trump không vi hiến khi ký sắc lệnh này.
Phía luật sư hai bang Washington và Minnesota nhấn mạnh lệnh cấm của Trump gây thiệt hại lớn về kinh tế khi kể cả những người có thẻ xanh hợp pháp cũng không được nhập cảnh và mang tính chất phân biệt tôn giáo khi 7 nước trên có đông cộng đồng người Hồi giáo sinh sống.
Cộng đồng quốc tế đang hồi hộp dõi theo phán quyết sắp tới của Tòa phúc thẩm liên bang.