Úc đã “trao đổi thẳng thắn” với Pháp về thỏa thuận tàu ngầm

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh thỏa thuận mới giữa Úc với Mỹ và Anh tiếp tục gây ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao đa quốc gia.

Úc đã từ bỏ thỏa thuận năm 2016 với Tập đoàn Hải quân của Pháp về xây dựng một hạm đội tàu ngầm thông thường và công bố kế hoạch đóng ít nhất tám chiếc tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân với công nghệ của Mỹ và Anh trong quan hệ đối tác an ninh ba bên.

Động thái này đã khiến Pháp, một đồng minh NATO của Mỹ và Anh tức giận, nước này triệu hồi các đại sứ của mình từ Washington và Canberra.

Thỏa thuận đã đặt Washington vào một cuộc khủng hoảng ngoại giao chưa từng có với Pháp mà các nhà phân tích cho rằng có thể gây thiệt hại lâu dài cho liên minh của Mỹ với Pháp và Châu Âu, đồng thời cũng làm dấy lên nghi ngờ về mặt trận thống nhất mà chính quyền Biden đang tìm cách xây dựng để đối phó với sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc.

Paris đã gọi việc hủy bỏ thoả thuận là một cú "đâm sau lưng", với việc Bộ trưởng Ngoại giao Jean-Yves Le Drian nói rằng quan hệ với Mỹ và Úc đang ở trong một "cuộc khủng hoảng".

Thủ tướng Úc - Scott Morrison - Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Úc - Peter Dutton cho biết Úc đã nêu lo ngại với Pháp về đơn đặt hàng - trị giá 40 tỷ USD vào năm 2016 và được cho là có giá cao hơn nhiều hiện nay - trong một vài năm.

Thủ tướng Úc - Scott Morrison cho biết ông đã bày tỏ "quan ngại rất lớn" về thỏa thuận với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vào tháng 6 và nói rõ rằng Úc "sẽ cần phải đưa ra quyết định vì lợi ích quốc gia của chúng tôi".

Bộ trưởng Tài chính Simon Birmingham cho biết Úc đã thông báo cho Pháp về những lo ngại (như việc giá Pháp chào thầu cao) về thỏa thuận này nhưng thừa nhận các cuộc đàm phán là bí mật, do "độ nhạy cảm rất lớn".

Dutton và Birmingham từ chối tiết lộ chi phí của hiệp định mới, mặc dù Dutton nói rằng "nó sẽ không phải là một dự án rẻ tiền".