Trong phiên làm việc tại Hội trường sáng nay, 26/10, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình của Chính phủ về việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết 53 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Tai báo cáo này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ đề xuất giảm tổng mức đầu tư dự án từ 22.938 tỷ đồng xuống còn hơn 19.207 tỷ đồng (giảm hơn 3.730 tỷ đồng).
Phiên làm việc của Quốc hội sáng 26/10
Diện tích đất thu hồi cũng được Chính phủ xin giảm từ hơn 5.399 ha xuống hơn 5.317 ha (giảm 82ha).
Trong đó, diện tích đất của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là 5.000 ha; Diện tích đất khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn hơn là 284 ha (tăng 2,35 ha); Tăng diện tích đất tái lập hạ tầng ngoài ranh giới Cảng hàng không 32,65 ha.
Giảm không thực hiện đầu tư đối với diện tích đất Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn 97 ha và giảm diện tích đất khu nghĩa trang 20 ha.
Cùng với đó, Chính phủ cũng đề xuất điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024 và bổ sung nội dung bố trí tái định cư các hộ dân do thu hồi đất để thực hiện đầu tư 2 tuyến giao thông kết nối TI, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn.
Chính phủ khẳng định việc điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư, giảm diện tích thu hồi đất, bổ sung bố trí tái định cư các hộ dân thuộc 02 tuyến giao thông kết nối Tl, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn… không làm tăng tổng mức đầu tư, không tăng diện tích đất thu hồi của Dự án, nên không thuộc trường hợp phải điều chỉnh chủ trương đầu tư và thẩm quyền điều chỉnh là của Thủ tướng.
Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình
“Chính phủ báo cáo Quốc hội các nội dung điều chỉnh trước khi Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh Dự án” - ông Thắng báo cáo.
Với nội dung điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án, theo Bộ trưởng Thắng, thuộc thẩm quyền của Quốc hội do làm tăng thời gian thực hiện dự án so với một số chỉ tiêu đã được Quốc hội phê duyệt.
Do đó, Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua để có cơ sở triển khai thực hiện các công việc tiếp theo.
Nêu lý do điều chỉnh kéo dài thời gian thực hiện và bố trí vốn cho Dự án, Bộ trưởng GTVT cho hay có nguyên nhân từ tác động của dịch Covid-19. Đây lại là dự án có khối lượng công việc rất lớn, phức tạp do liên quan đến người dân, chế độ, chính sách xã hội..., đòi hỏi phải cẩn trọng, tỉ mỉ và phối hợp của nhiều ban ngành liên quan.
Mặt khác, sự chậm trễ còn do giá cả vật tư, vật liệu tăng cao; nguồn cung ứng sản xuất vật tư, vật liệu bị đứt gãy; lực lượng lao động khan hiếm sau giãn cách đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện.
Để có cơ sở triển khai thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho Dự án, Chính phủ kiến nghị Quốc hội xem xét, thông qua việc kéo dài thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024. Kéo dài thời gian giải ngân đối với hơn 966 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và hơn 1.500 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đến hết năm 2024, để tiếp tục bố trí vốn thực hiện, hoàn thành dự án.
Vẫn trong đề xuất điều chỉnh, Chính phủ kiến nghị đưa vào Nghị quyết Quốc hội: “Cho phép kéo dài thời gian thực hiện Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành và giải ngân số vốn hơn 2.510 tỷ đồng đến hết năm 2024".
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh báo cáo thẩm tra tờ trình của Chính phủ
Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đánh giá, tiến độ triển khai thực hiện Dự án là rất chậm, không đáp ứng yêu cầu đặt ra. Uỷ ban Kinh tế đồng tình cần thiết phải điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án và cho phép kéo dài thời gian giải ngân vốn để Kho bạc Nhà nước tiếp tục giải ngân đối với khối lượng đã hoàn thành của các dự án thành phần; chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân còn lại của Dự án.
Cơ quan thẩm tra cũng nhất trí với kiến nghị cho phép kéo dài thời gian thực hiện Dự án đến hết năm 2024 nhưng đề nghị đánh giá về việc tạm ứng ngân sách địa phương chi trả cho các kinh phí liên quan của Dự án từ năm 2021 đến 2023.
“Cần làm rõ việc điều chỉnh về thời gian chuẩn bị và thực hiện Dự án “đến hết năm 2024” thay vì “hoàn thành trước năm 2024” ảnh hưởng như thế nào đến thời gian và lộ trình thực hiện giai đoạn 1 của Dự án” – ông Thanh nêu rõ và đặt vấn đề, nếu việc điều chỉnh về thời gian chuẩn bị và thực hiện Dự án đến hết năm 2024 mà không điều chỉnh về thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác giai đoạn 1 của Dự án, liệu có bảo đảm khả thi về tiến độ của giai đoạn 1?
Liên quan đến đề xuất kéo dài thời gian giải ngân số vốn hơn 2.510 tỷ đồng đến hết năm 2024, Uỷ ban Kinh tế nhận định là cần thiết, song đề nghị Chính phủ làm rõ số kinh phí chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 đã được chuyển nguồn hay chưa, có đủ điều kiện để báo cáo Quốc hội cho phép kéo dài phần vốn này đến hết năm 2024 hay không.
Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành được Quốc hội khóa XIV thông qua năm 2017, với tổng mức đầu tư gần 23.000 tỷ đồng. Tổng diện tích đất thu hồi gần 5.400ha, trong đó diện tích đất của Dự án Cảng HKQT Long Thành là 5.000ha, diện tích đất khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn hơn 280ha, diện tích đất Phân khu III của khu tái định cư Bình Sơn là 97ha, diện tích đất khu nghĩa trang là 20 ha.