Giám sát việc thực hiện lời hứa
Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 5, ngày 27/5, Quốc hội đã cho ý kiến về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024.
Trình bày tờ trình, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, với mục tiêu không ngừng “đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội”, hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội đã đạt được nhiều kết quả nổi bật với nhiều đổi mới, cải tiến.
Tổng Thư lý Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày tờ trình về chương trình giám sát
Thảo luận sau đó, đại biểu Phạm Đình Thanh (Kon Tum) ghi nhận nhiều đổi mới quan trọng của công tác giám sát trong nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV. Tuy nhiên, theo đại biểu, quy định của pháp luật về công tác giám sát của Quốc hội hiện nay vẫn còn một số vấn đề chưa phù hợp cần được xem xét sửa đổi, bổ sung...
Đề cập đến chương trình giám sát dự kiến của năm 2024, ông Thanh đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo đẩy mạnh và thực hiện chặt chẽ hơn hoạt động giám sát việc chấp hành pháp luật về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật ở cấp trung ương và địa phương.
“Việc văn bản quy phạm pháp luật được xây dựng, ban hành không đúng trình tự quy định, không phù hợp, thiếu tính khả thi, thậm chí có sai sót đang là những khó khăn, cản trở lớn cho hoạt động của doanh nghiệp” - đại biểu Thanh nói.
Nội dung nữa được đại biểu kiến nghị, là tiếp tục quan tâm, giám sát việc thực hiện lời hứa của các vị Bộ trưởng, trưởng ngành, các thành viên của Chính phủ.
Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Quốc Luận (Yên Bái) tán thành giám sát tối cao của Quốc hội về Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan.
Đại biểu Nguyễn Quốc Luận (Yên Bái) tham gia thảo luận
Ông Luận phân tích, việc thực hiện Nghị quyết 43 của Quốc hội được ban hành, triển khai thực hiện là một dấu ấn đột phá, chưa có tiền lệ, góp phần rất quan trọng để phục hồi, phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của các thành phần kinh tế, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng, đưa Việt Nam trở thành điểm sáng của khu vực và thế giới, phục hồi và phát triển kinh tế xã hội sau đại dịch Covid-19.
Dù vậy, quá trình triển khai, Nghị quyết cũng bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế cần giám sát tối cao của Quốc hội để có sự đánh giá toàn diện kết quả đã đạt được, làm rõ những khó khăn, tồn tại, vướng mắc…
Lưu ý tình hình kinh tế đang có dấu hiệu suy giảm, đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) bày tỏ đồng tình với việc giám sát việc thực hiện nghị quyết 43/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Đại biểu mong muốn sau giám sát phải có sự chuyển động, thay đổi, đem lại hiệu quả cho nền kinh tế.
“Nhưng nếu chờ tới 2024 mới xong giám sát Nghị quyết 43 thì e rằng muộn” – ông Ngân nói.
Trước những áp lực gia tăng với công tác an sinh, đại biểu của TPHCM đề nghị Chính phủ có thể đề xuất với Quốc hội có gói hỗ trợ khẩn cấp hơn để hỗ trợ an sinh xã hội, người lao động, gia đình chính sách, gia đình có người mất trong đại dịch Covid-19 trong giai đoạn hiện nay.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) nêu ý kiến
Hạn chế tối đa việc trục lợi từ hỗ trợ chính sách nhà ở xã hội
Ủng hộ giám sát chuyên đề 4 về chính sách pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội năm 2015 đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan, đại biểu Lê Thanh Hoàn (Thanh Hoá) cho rằng cần tập trung hơn về phát triển và quản lý nhà ở xã hội.
Lý giải cho lựa chọn của mình, đại biểu Hoàn cho biết, quá trình triển khai các chính sách liên quan cho thấy đối tượng thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội thực tế còn khoảng cách rất xa so với mục tiêu và nhu cầu đề ra.
“Có địa điểm không có người tham gia, trong khi có nơi số lượng người tham gia lại quá đông. Cách xác định đối tượng người mua nhà ở xã hội cũng còn gây nhiều dư luận khác nhau” – ông Hoàn phản ánh.
Do đó, để phát triển nhà ở xã hội thực sự đạt yêu cầu, mục đích, đại biểu của Thanh Hóa nhấn mạnh, cần phải định hình rõ hệ thống chính sách hỗ trợ để đúng đối tượng thụ hưởng, hạn chế tối đa việc trục lợi từ hỗ trợ chính sách nhà ở xã hội.
Đại biểu Lê Thanh Hoàn (Thanh Hoá)
Qua giám sát, theo đại biểu Hoàn, phải trả lời ai đang sinh sống trong nhà ở xã hội, tổ chức nào cung cấp nhà ở xã hội, nhà ở xã hội được trợ cấp và hỗ trợ như thế nào, thực trạng quản lý, sử dụng nhà ở xã hội trong thời gian qua ra sao…
Cùng có lựa chọn với đại biểu Hoàn, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (Vĩnh Phúc) chọn chuyên đề 4 với lý do đây là chuyên đề hết sức quan trọng và được xã hội rất quan tâm, nhất là trong bối cảnh thị trường bất động sản đang gặp nhiều khó khăn và đóng băng như hiện nay.
Đại biểu cũng cho rằng, việc phát triển nhà ở xã hội hiện nay đang vướng mắc nhiều cơ chế, chính sách cần phải được tháo gỡ, nhất là những vướng mắc về thể chế. Việc Quốc hội giám sát để tháo gỡ cho lĩnh vực bất động sản và nhà ở xã hội là rất cần thiết.
Chung quan điểm, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) nhìn nhận, tình hình bất động sản chìm lắng hiện nay đã làm ảnh hưởng đến nền kinh tế. Do đó, theo đại biểu, cần tìm ra các biện pháp để khai thông điểm nghẽn này.
“Nếu không làm gấp, làm nhanh, có thể dẫn đến hệ lụy như khủng hoảng tài chính năm 1997 cũng bắt đầu từ bất động sản ở Thái Lan” – đại biểu khuyến cáo.
Đại biểu Bùi Quang Huân (Bình Dương)
Trong khi đó, đại biểu Hoàng Minh Hiếu (Nghệ An) lại thấy rằng, cần phải cân nhắc khi lựa chọn chuyên đề giám sát này. Bởi lẽ, ông Hiếu nói, trong chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội dự kiến Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản sẽ được Quốc hội thông qua vào năm 2024.
“Thay vì tổ chức hoạt động giám sát chuyên đề thì có thể giao cho các Ủy ban thẩm tra của Quốc hội trong quá trình thẩm tra các dự án luật này tiến hành khảo sát kỹ lưỡng thực tiễn để sửa đổi trực tiếp các quy định trong các dự án luật liên quan” – ông Hiếu nêu quan điểm.
Theo dự kiến chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn 4 chuyên đề trình Quốc hội xem xét, quyết định chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao. 2 chuyên đề còn lại sẽ giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức giám sát.
Chuyên đề 1: Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan (như: Dự án Sân bay Long Thành; dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 và 2021 - 2025; dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; dự án đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1; dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1; dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1).
Chuyên đề 2: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đơn vị sự nghiệp công lập từ khi ban hành Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan.
Chuyên đề 3: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan.
Chuyên đề 4: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan.