Thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ, sáng nay (7/11), Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an đã trình Quốc hội Tờ trình về việc thực hiện Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam liên quan đến thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu.
Nêu sự cần thiết phải bổ sung nội dung này, Đại tướng Tô Lâm cho biết, thực hiện quy định của Luật, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 73/2021/TT-BCA ngày 29/6/2021 quy định về mẫu hộ chiếu, giấy thông hành và các biểu mẫu liên quan, trong đó trong mẫu hộ chiếu không có thông tin về nơi sinh, theo quy định của Luật (tại khoản 3, Điều 6 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam).
Từ ngày 1/7/2022, Bộ Công an triển khai cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới cho công dân. Trước khi phát hành chính thức mẫu hộ chiếu mới, Bộ Công an đã phối hợp với Bộ Ngoại giao thông báo mẫu hộ chiếu mới đến cơ quan đại diện của các nước tại Việt Nam, sau 1 tháng thông báo theo quy định, không có quốc gia nào có ý kiến.
Tuy nhiên, đến ngày 27/7/2022, Đức và sau đó một số nước thông báo tạm thời dừng cấp thị thực vào hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam, với lý do trong hộ chiếu không ghi thông tin “nơi sinh” của người mang hộ chiếu.
Để tháo gỡ khó khăn trên, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài thực hiện in bị chú bổ sung thông tin về “nơi sinh” vào hộ chiếu mẫu mới cho công dân.
Phía nước ngoài chấp thuận việc in bổ sung thông tin vào hộ chiếu cho công dân, tuy nhiên các nước cho biết việc chấp nhận này chỉ là tạm thời, đề nghị Việt Nam sớm bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân, đặc biệt phía CH Séc thông báo chỉ chấp nhận hộ chiếu Việt Nam có in bị chú thông tin “nơi sinh” đến hết năm 2022.
Trước tình hình trên, Chính phủ nhận thấy việc nghiên cứu bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân trong hộ chiếu là cần thiết và cần sớm thực hiện (trước ngày 1/1/2023).
Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân trên hộ chiếu, theo Bộ trưởng Tô Lâm, sẽ tạo thuận lợi cho công dân trong việc xin thị thực, nhập cảnh, cư trú và làm các thủ tục liên quan ở các nước có yêu cầu in thông tin nơi sinh trong hộ chiếu, nhất là Séc và các nước trong khối Schengen.
Về lâu dài, tránh trường hợp phải tiếp tục giải quyết vấn đề này nếu các nước khác phát sinh yêu cầu tương tự.
“Do các nước khối Schengen hoạt động dựa trên cơ sở nguyên tắc đồng thuận, nên sau năm 2022, nếu Séc không chấp nhận việc bị chú thông tin nơi sinh mà yêu cầu phải bổ sung thông tin vào trang nhân thân, có thể xảy ra tình trạng các nước khác yêu cầu tương tự Séc” - Bộ trưởng phân tích.
Theo Bộ trưởng Bộ Công an, việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân của hộ chiếu không làm phát sinh thêm thủ tục và chi phí do hiện nay trong mẫu tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu, giấy thông hành hiện hành đã có mục thông tin về “nơi sinh”.
Đây cũng là thông tin bắt buộc công dân phải khai để cơ quan quản lý xuất nhập cảnh cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh; cơ quan cấp phát hộ chiếu có thể khai thác thông tin về nơi sinh của công dân có trong cơ sở dữ liệu để in hộ chiếu.
Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo thẩm tra
Từ các phân tích trên, Chính phủ kiến nghị Quốc hội đồng ý bổ sung thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam, giao Bộ trưởng Bộ Công an sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để bổ sung thông tin “nơi sinh” vào mẫu hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam.
Nội dung này, theo đề nghị của Chính phủ, đưa ngay vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.
Nhất trí với tờ trình của Chính phủ, Ủy ban Quốc phòng - An ninh (QPAN) của Quốc hội đề nghị Quốc hội xem xét, thông qua các kiến nghị như tờ trình của Chính phủ.
Nêu quan điểm của Uỷ ban khi thẩm tra tờ trình, Chủ nhiệm Uỷ ban QPAN Lê Tấn Tới cho biết, các thông tin trên giấy tờ xuất nhập cảnh của công dân Việt Nam do Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam quy định, nên việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào giấy tờ xuất nhập cảnh nói chung thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Còn các mẫu giấy tờ xuất nhập cảnh thì Luật đã giao Bộ Công an ban hành sau khi trao đổi với các Bộ, ngành liên quan.
Vì thế, Ủy ban QPAN thấy rằng, việc Chính phủ trình và kiến nghị Quốc hội cho bổ sung thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu là phù hợp.
Liên quan đến hình thức văn bản thể hiện quyết định của Quốc hội, Chủ nhiệm Lê Tấn Tới khẳng định, việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu thuộc thẩm quyền của Quốc hội.
Hơn nữa, do yêu cầu về thời gian thực hiện việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân hộ chiếu trước ngày 1/1/2023, nên không bảo đảm thời gian để thực hiện quy trình sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam hoặc ban hành một nghị quyết riêng của Quốc hội về nội dung này.
Vì thế, Ủy ban QPAN nhất trí với Tờ trình của Chính phủ đã đề xuất Quốc hội “đưa nội dung trên vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV” và việc bổ sung như vậy là bảo đảm về hình thức văn bản thể hiện quyết định của Quốc hội.