(CAO) Phải kỷ luật cái hiện hữu đang có là giảm và truất lương hưu. Hệ quả của nó là tác động đến lợi ích vật chất và tinh thần của người bị kỷ luật bao gồm lương hưu và các chức danh, chức vụ đã có trước khi nghỉ hưu.
Cho ý kiến về dự luật sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức sáng nay (24-10), Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển (đại biểu Lâm Đồng) nêu quan điểm về hình thức kỷ luật công chức sau khi nghỉ việc, nghỉ hưu.
Nhấn mạnh việc rà soát hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức để đảm bảo thống nhất, đồng bộ giữa xử lý kỷ luật về đảng và xử lý kỷ luật về hành chính nhà nước là cần thiết, nhưng theo đại biểu Hiển, quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm trong dự thảo là chưa hợp lý. Lý do là giữa trách nhiệm chính trị và trách nhiệm pháp lý có đặc thù khác nhau.
Các đại biểu trao đổi trong giờ nghỉ giải lao
Đại biểu Hiển chỉ ra, việc quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm có điểm bất hợp lý bởi về mặt pháp lý thì rất khó giải thích thế nào là tư cách chức vụ và trong các văn bản bổ nhiệm các chức vụ hiện nay không có văn bản nào dùng từ khái niệm là “tư cách chức vụ”.
Trong khi đó, quy định hình thức xử lý kỷ luật trên không tương thích và thống nhất với các quy định về trách nhiệm hình sự trong Luật hình sự và các quy định về xử lý kỷ luật với cán bộ, công chức, viên chức đương chức.
Chẳng hạn, theo Luật Hình sự hiện hành, nếu một cán bộ công chức giữ chức vụ, quyền hạn cao bị xử lý hình sự với hình phạt nghiêm khắc nhất là tù có thời hạn, chung thân thì họ vẫn không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.
Tương tự như vậy, nếu cán bộ, công chức bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cao nhất là buộc thôi việc thì họ cũng không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm trước đó. Điều này, theo đại biểu Hiển, tạo ra sự bất hợp lý là người gây hậu quả pháp lý nghiêm trọng đến mức phải xử lý hình sự lại không bị xoá tư cách chức vụ trước đó, còn người đã nghỉ hưu có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng lại bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.
Một lý lẽ nữa được đại biểu Hiển đặt ra là quy định trên còn tạo sự tranh cãi không cần thiết về hệ quả pháp lý về xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm là những văn bản, quyết định người này ký thì có còn hiệu lực pháp lý hay không.
Tham khảo kinh nghiệm của Đức được đăng trên cổng thông tin điện tử Bộ Nội vụ, đại biểu của Lâm Đồng cho biết, công chức nước này khi đã nghỉ hưu vẫn phải chịu trách nhiệm về những vi phạm của mình lúc đương chức và hình thức kỷ luật là giảm và truất lương hưu vĩnh viễn. Hệ quả pháp lý đi là người bị kỷ luật sẽ không còn có quyền giới thiệu và được giới thiệu là nguyên Bộ trưởng, Thứ trưởng...
“Tôi thấy quy định này logic về pháp lý và đáp ứng yêu cầu thực tiễn Việt Nam” – đại biểu Hiển nhận định.
Tức là, theo ông Hiển, phải kỷ luật cái hiện hữu đang có là giảm và truất lương hưu mà hệ quả của nó là tác động đến lợi ích vật chất và tinh thần của người bị kỷ luật bao gồm lương hưu và các chức danh, chức vụ đã có trước khi nghỉ hưu. Người bị kỷ luật không còn quyền tự giới thiệu và được giới thiệu với chức danh này.
Mặt khác, với quy định đó, ông Hiển cho rằng sẽ không bị vướng hay sa đà vào câu chuyện rằng những văn bản, quyết định của người bị kỷ luật từng ký có còn hiệu lực hay không.
“Tôi đề nghị không nên quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm mà nên quy định hình thức kỷ luật giảm, truất lương hưu vĩnh viễn kèm theo hệ quả pháp lý là tước bỏ hoặc cắt giảm chế độ chính sách đang được hưởng gồm lương hưu, danh hiệu, danh xưng, huân huy chương” – ông Hiển đề nghị.
Đại biểu cũng lưu ý “thống nhất, đồng bộ” không có nghĩa là bên đảng kỷ luật thế nào thì bên nhà nước phải có hình thức kỷ luật như vậy”.
“Thống nhất và đồng bộ ở đây cần phải hiểu là sự thống nhất, đồng bộ về tính chất, sự nghiêm khắc của chế tài xử lý kỷ luật chứ không phải là có chế tài xử lý kỷ luật với tên gọi giống nhau” - Viện trưởng Viện nghiên cứu Lập pháp nói.