Lan tỏa tinh thần từ bi, trí tuệ của Phật giáo đến cộng đồng quốc tế

Tuyên bố TPHCM - cam kết toàn cầu vì hòa bình và phát triển

Trong lễ bế mạc, Hòa thượng Phra Brahmapundit, Chủ tịch Ủy ban Tổ chức Quốc tế Đại lễ Vesak (ICDV), đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong việc phát huy tinh thần Phật giáo nhập thế. Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam không chỉ là nơi tổ chức thành công Vesak lần thứ 20 mà còn là trung tâm lan tỏa tinh thần từ bi, trí tuệ của Phật giáo đến cộng đồng quốc tế.

Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam Lương Cường cũng gửi thông điệp mạnh mẽ, kêu gọi biến tâm từ bi thành chính sách, biến trí tuệ thành định hướng phát triển và biến tinh thần vô ngã - vị tha thành kim chỉ nam cho hành động chung, nhằm xây dựng một xã hội an hòa, ít xung đột và tràn ngập thương yêu.

Tại lễ bế mạc, Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đã công bố Tuyên bố chung Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025, còn gọi là "Tuyên bố TPHCM". Bản tuyên bố gồm 7 điều, nhấn mạnh vai trò của Phật giáo trong việc củng cố tinh thần đoàn kết, thúc đẩy hòa bình, lòng bao dung và phát triển bền vững trên toàn thế giới.

Tuyên bố cũng phản ánh nguyện vọng chung trong việc ứng dụng trí tuệ Phật giáo và trách nhiệm đạo đức để đối diện với các vấn đề cấp bách toàn cầu, bao gồm giải quyết xung đột, công bằng xã hội, bền vững môi trường và hợp tác quốc tế, phù hợp với các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Giáo hội Phật giáo Việt Nam tham dự lễ bế mạc

Không chỉ dừng lại ở lời tuyên bố, tinh thần của Vesak 2025 còn lan tỏa thông qua những hành động cụ thể mà Giáo hội Phật giáo Việt Nam và cộng đồng Phật tử quốc tế cam kết cùng thực hiện. Trong đó, trọng tâm là thúc đẩy những sáng kiến bền vững dựa trên từ bi và trí tuệ - hai cột trụ cốt lõi trong triết lý đạo Phật.

Hội đồng quốc tế Vesak khẳng định rằng Phật giáo không đứng ngoài các vấn đề của thế giới hiện đại như biến đổi khí hậu, đói nghèo, mất cân bằng sinh thái và khủng hoảng giá trị đạo đức. Trong khuôn khổ các hội thảo học thuật tổ chức tại TPHCM, nhiều học giả đã trình bày các tham luận sâu sắc xoay quanh chủ đề "Phật giáo và sự phát triển bền vững toàn cầu", nhấn mạnh việc ứng dụng giáo lý Phật Đà vào đời sống hiện đại như một phương tiện để xây dựng xã hội hài hòa và đồng thuận.

Đáng chú ý, các học giả từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Sri Lanka, Thái Lan và Pháp đều nhất trí rằng Việt Nam là một trong những quốc gia châu Á thể hiện rõ ràng mô hình Phật giáo nhập thế - nơi tôn giáo không xa rời đời sống, mà hiện diện thiết thực trong công cuộc an sinh xã hội, giáo dục đạo đức cộng đồng và bảo vệ môi trường. Đây cũng là điểm nhấn giúp Vesak 2025 tại Việt Nam không chỉ mang tính nghi lễ, mà còn là hội nghị trí tuệ và hành động.

Tuyên bố TPHCM - với bảy nội dung then chốt - chính là sự kế thừa và phát triển từ các tuyên bố trước đây tại Bangkok, Colombo và Hà Nam (Việt Nam). Bên cạnh lời kêu gọi thế giới hành động vì hòa bình, bản tuyên bố lần này còn nêu bật trách nhiệm của cộng đồng Phật giáo toàn cầu trước cuộc khủng hoảng tinh thần đang lan rộng ở nhiều xã hội hiện đại - nơi con người dường như đang xa rời những giá trị căn cốt về từ bi, vị tha và tôn trọng sự sống.

Hòa thượng Phra Brahmapundit, Chủ tịch Ủy ban Tổ chức quốc tế Đại lễ Vesak Liên hợp quốc (ICDV) phát biểu tại lễ bế mạc

Đại lễ Vesak 2025 cũng đưa ra thông điệp mạnh mẽ phản đối mọi hình thức xâm lược, bạo lực, phân biệt chủng tộc và cực đoan tôn giáo. Những nội dung này được đề cập sâu sắc trong phần diễn văn của Hòa thượng Thích Trí Quảng - Đệ tứ Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Ngài nhấn mạnh: "Chỉ có con đường hòa hợp, không chấp ngã và tôn trọng lẽ sống mới là con đường đưa nhân loại thoát khỏi khổ đau và mâu thuẫn".

Nội dung của Vesak 2025 cũng đồng hành với các chương trình phát triển bền vững của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và bảo tồn văn hóa truyền thống. Một số phiên thảo luận chuyên đề còn đề cập đến việc xây dựng mô hình "Chùa Xanh" - chùa sử dụng năng lượng tái tạo, thân thiện môi trường, đồng thời là không gian giáo dục cộng đồng về lối sống lành mạnh, bền vững.

Nhiều đại biểu quốc tế bày tỏ sự ngạc nhiên và ngưỡng mộ khi chứng kiến các tăng sĩ Việt Nam không chỉ tu học, hành đạo mà còn tích cực tham gia công tác từ thiện, cứu trợ thiên tai, nuôi dạy trẻ em mồ côi, hỗ trợ người già neo đơn và người yếu thế trong xã hội. Những hoạt động này không chỉ là hiện thân của Phật giáo nhập thế, mà còn là minh chứng sinh động về sự kết hợp giữa đạo lý và hành động.

Dấu ấn đoàn kết, bao dung và sự kiện văn hóa đặc sắc

Bên cạnh các hội thảo học thuật, chuỗi sự kiện văn hóa - tâm linh trong khuôn khổ Vesak 2025 cũng ghi dấu ấn đậm nét. Trong đó, đêm hoa đăng cầu nguyện hòa bình diễn ra bên bờ sông Sài Gòn đã thu hút hàng chục ngàn người tham gia. Hình ảnh những chiếc đèn hoa rực sáng giữa dòng nước không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, mà còn là biểu tượng cho niềm hy vọng về một thế giới sáng suốt, không còn vô minh và hận thù.

Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên gặp gỡ đại biểu dự lễ bế mạc

Một trong những hoạt động có ý nghĩa sâu sắc khác là lễ cầu siêu anh linh các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Đại lễ lần này không chỉ là sự kiện quốc tế, mà còn là dịp để Phật giáo Việt Nam tri ân những người đã góp phần bảo vệ đất nước - một cách thể hiện truyền thống "uống nước nhớ nguồn", hòa quyện giữa đạo và đời.

Đặc biệt, hình ảnh Phật giáo đồng hành cùng dân tộc suốt chiều dài lịch sử cũng được tái hiện sống động trong không gian triển lãm văn hóa Phật giáo Việt Nam. Tại đây, khách tham quan quốc tế có dịp tìm hiểu về chùa Một Cột, chùa Dâu, chùa Yên Tử, Thiền phái Trúc Lâm, hệ thống tượng Phật cổ và những đóng góp của Phật giáo trong kháng chiến, kiến quốc.

Trong bối cảnh thế giới vẫn còn đối mặt với chia rẽ, chiến tranh và khủng hoảng đạo đức, sự hiện diện của một Đại lễ Vesak quy mô lớn, trang nghiêm và có chiều sâu như tại TPHCM đã thắp lên niềm tin vào sức mạnh của giáo lý từ bi và tinh thần đoàn kết. Nhiều học giả nhận định: Chính việc Việt Nam tổ chức thành công Vesak lần thứ ba là minh chứng cho tiềm năng và vị thế của đất nước không chỉ về mặt tổ chức, mà còn về chiều sâu triết học và tâm linh.

Lễ bế mạc Vesak 2025 cũng là lúc cộng đồng Phật giáo quốc tế chia tay với TPHCM trong sự lưu luyến. Hòa thượng Phra Brahmapundit đã xúc động nói: "Việt Nam đã không chỉ tổ chức một lễ hội. Việt Nam đã trao cho thế giới một thông điệp - rằng Phật giáo không chỉ là tôn giáo của thiền định và tự tại, mà còn là con đường hành động tích cực giữa đời thường".

Cuối buổi lễ, trong khoảnh khắc trang nghiêm, lá cờ Vesak được hạ xuống trong tiếng tụng kinh hòa nhã, ngân vang. Hình ảnh đó khép lại ba ngày đầy ắp sự kiện, trao đổi, chiêm nghiệm và kết nối tâm linh giữa các nền văn hóa. Đại lễ Vesak 2025 khép lại, nhưng dư âm và tinh thần của nó vẫn còn mãi trong lòng mỗi người con Phật và người yêu chuộng hòa bình trên toàn thế giới.

Đại lễ Vesak 2025 tại TPHCM không chỉ là sự kiện tôn giáo mà còn là dịp để cộng đồng quốc tế chiêm nghiệm và học hỏi về tinh thần đoàn kết và bao dung của Phật giáo. Các hoạt động như đêm hoa đăng cầu nguyện hòa bình, khai đàn cầu siêu các anh hùng liệt sĩ và hội thảo khoa học đã góp phần làm sâu sắc thêm tinh thần yêu nước, lòng khoan dung và trọng nhân của dân tộc Việt Nam.

Sự kiện cũng là cơ hội để cộng đồng Phật giáo và bạn bè quốc tế chung vui cùng nhân dân Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và 80 năm Ngày Quốc khánh Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2025).

Trong lễ bế mạc, Ủy ban Tổ chức Quốc gia Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025 đã công bố việc Hiệp hội Phật giáo Trung Quốc đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2026 tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc đăng cai sự kiện này, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc lan tỏa tinh thần Phật giáo trên toàn cầu.

Đại lễ Vesak 2025 tại TPHCM đã khép lại trong không khí hoan hỷ, để lại dấu ấn sâu đậm về tinh thần đoàn kết, bao dung và vai trò quan trọng của Phật giáo Việt Nam trên trường quốc tế.