(CATP) Cái chết của cựu Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell hôm thứ hai, 18-10-2021, do biến chứng của Covid-19 đã kích động những người hoài nghi đồng thời phản đối vắc-xin và ngay lập tức họ chộp lấy thông tin ông đã chủng ngừa đầy đủ để đặt nghi ngờ về hiệu quả của vắc-xin.
Trên thực tế, hệ miễn dịch của ông Powell rất có thể đã yếu đi do chứng đa u tủy, một dạng ung thư tế bào bạch cầu, cả căn bệnh và cách điều trị đều khiến người bệnh dễ nhiễm virus SARS-CoV-2 hơn. Các nhà khoa học cho biết, ở tuổi 84, nguy cơ nhiễm Covid-19 của ông Powell có thể cũng tăng lên. Ông đã tiêm phòng mũi Pfizer-BioNTech thứ 2 vào tháng 2, theo lời trợ lý kỳ cựu Peggy Cifrino của ông. Bà Cifrino cũng cho hay, ông Powell được xếp lịch tiêm mũi tăng cường vào tuần trước nhưng ông đã phát bệnh trước khi tiêm và nhà ngoại giao này cũng đã trải qua quá trình điều trị bệnh Parkinson giai đoạn đầu.
Theo các nhà khoa học, không nên vì vấn đề tử vong của ông Powell mà suy giảm lòng tin vào vắc-xin ngừa Covid-19, vốn làm giảm đáng kể tỉ lệ mắc bệnh nặng và tử vong. Tiến sĩ Paul Offit - Giám đốc Trung tâm giáo dục tiêm ngừa thuộc Bệnh viện Nhi Philadelphia được Nytimes dẫn lời cho biết: "Điểm mấu chốt của chủng ngừa là các lợi ích rõ ràng và chắc chắn hơn so với nguy cơ xảy ra và vắc-xin ngừa Covid-19 đã làm được điều đó”.
Các loại vắc-xin có hiệu quả chống Covid-19 khá cao, thậm chí cả đối với biến thể Delta dễ lây lan. Tiến sĩ y khoa Leana Wen thuộc Trường Y tế công Milken Institue của Đại học George Washington cho biết: "Các vắc-xin ngừa Covid-19 có hiệu quả vượt trội trong việc ngăn nhiễm bệnh, đặc biệt là các trường hợp nặng. Dữ liệu gần đây nhất của Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cho thấy chúng làm giảm 6 lần khả năng mắc Covid-19 và 11 lần khả năng tử vong".
Một phân tích dữ liệu từ 40 bang của New York Times phát hiện rằng, những người đã tiêm chủng đầy đủ chiếm 0,2 - 6% số ca tử vong vì Covid-19. Theo CDC, trong số hơn 187 triệu người Mỹ đã chủng ngừa đầy đủ có 7.178 trường hợp tử vong và khoảng 85% trong số ca tử vong là ở những người trên 65 tuổi. Tiến sĩ Peter Hotez của Đại học Y Baylor ở Houston - cho biết: "Dù trên thực tế đã xảy ra trường hợp tử vong ở những người đã tiêm chủng, nhưng một số nhóm có nguy cơ cao hơn".
Một trường hợp nhập viện do Covid-19 Ảnh: AFP
Từ khi bắt đầu đại dịch, những người cao tuổi khả năng mắc Covid-19 và diễn tiến bệnh nặng nhiều nhất. Nhìn chung, họ cũng có hệ miễn dịch kém và phản ứng miễn dịch với vắc-xin kém hơn. Trong một báo cáo gần đây, chưa được các chuyên gia xem xét, giới nghiên cứu phát hiện cư dân của các trại dưỡng lão dài hạn ở Canada, độ tuổi trung bình là 88, tạo ra mức độ kháng thể trung hòa thấp hơn khoảng 5 - 6 lần sau khi tiêm vắc-xin so với các nhân viên, những người có tuổi trung bình 47.
Ông Powell cũng trải qua quá trình trị liệu bệnh đa u tủy, một loại ung thư tế bào huyết tương. Tế bào huyết tương tạo ra kháng thể và do đó đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra hệ miễn dịch. Cả căn bệnh này và cách điều trị - có thể bao gồm cả hóa trị, liệu pháp miễn dịch lẫn steroids - có thể khiến bệnh nhân dễ nhiễm trùng hơn. Vắc-xin cũng có khả năng ít hiệu quả hơn đối với những người bị đa u tủy.
Trong một nghiên cứu mới, dự kiến sẽ được đăng trên Tạp chí Cancer Cell thời gian tới, các nhà nghiên cứu báo cáo rằng một số người bị đa u tủy cũng có phản ứng của tế bào T yếu đi sau khi tiêm phòng. Tế bào này có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh ở những người nhiễm virus SARS-CoV-2.
Theo Tiến sĩ Ashish Jha - Hiệu trưởng Trường Y tế Cộng đồng của Đại học Brown, cách tốt nhất để bảo vệ người cao tuổi và những người khác có hệ miễn dịch bị ảnh hưởng là mọi người đều phải tiêm chủng.