(CAO) Hôm 16-3, Reuters đưa tin Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã đến Nhật Bản trong chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Hàn Quốc đến nước láng giềng sau 12 năm với những sóng gió trong mối quan hệ của 2 nước những năm qua.
Cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Yoon Suk Yeol và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida là một bước quan trọng để hàn gắn các mối quan hệ sau nhiều thập kỷ tranh chấp và mất lòng tin giữa hai đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ ở châu Á.
Văn phòng của tổng thống Yoon đã ca ngợi đây là “một cột mốc quan trọng” trong sự phát triển của quan hệ song phương.
Hai nước láng giềng Đông Á có lịch sử bất hòa lâu dài, bắt nguồn từ thời Nhật Bản chiếm đóng Bán đảo Triều Tiên một thế kỷ trước.
Hai nước đã bình thường hóa quan hệ vào năm 1965, nhưng những tranh chấp lịch sử chưa được giải quyết vẫn tiếp tục gay gắt, đặc biệt là về việc sử dụng lao động cưỡng bức của Nhật Bản thời thuộc địa.
Trong những năm gần đây, mối quan hệ thường xuyên căng thẳng đã làm suy yếu những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm đưa ra một mặt trận thống nhất nhằm đối phó với Triều Tiên và sự quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh.
Giờ đây, hai đồng minh quan trọng nhất của Mỹ trong khu vực dường như đã sẵn sàng bước sang một trang mới.
Phần lớn trong số đó được thúc đẩy bởi những lo ngại an ninh ngày càng sâu sắc về các vụ thử tên lửa ngày càng thường xuyên hơn của Bình Nhưỡng, sức mạnh quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc và căng thẳng trên eo biển Đài Loan - một khu vực mà cả Tokyo và Seoul đều cho là quan trọng đối với an ninh của mình.
Mối quan hệ đang ấm dần lên là một tin vui đối với Washington vốn đang thúc đẩy quá trình xoa dịu mâu thuẫn giữa hai nước đồng minh của mình.
“Việc chúng ta làm việc cùng nhau không chỉ trên mặt trận chính trị mà còn trên mặt trận chiến lược, trên mặt trận răn đe” - Rahm Emanuel, đại sứ Mỹ tại Nhật Bản, nói với CNN.
Ông Emanuel cho biết Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đã tổ chức hơn 40 cuộc gặp ba bên ở các cấp độ khác nhau trong năm qua - nhiều hơn cả 5 năm cộng lại.
Ông nói: “Sự quen thuộc đó, cuộc đối thoại và trò chuyện được thể chế hóa, việc xây dựng lòng tin, có lẽ là đóng góp lớn nhất cho việc làm tan băng các mối quan hệ”.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đến Tokyo
Trước khi khởi hành đến Tokyo, ông Yoon nói với truyền thông quốc tế rằng “Hàn Quốc và Nhật Bản ngày càng có nhu cầu hợp tác trong thời kỳ đa khủng hoảng”.
Ông Yoon nói: “Chúng ta không thể lãng phí thời gian trong khi bỏ mặc mối quan hệ căng thẳng giữa Hàn Quốc và Nhật Bản”.
Joel Atkinson, giáo sư chuyên về chính trị quốc tế Đông Bắc Á tại Đại học Ngoại ngữ Hankuk ở Seoul, cho biết dưới thời người tiền nhiệm của ông Yoon, Moon Jae-in, mối quan hệ của Hàn Quốc với Nhật Bản là “công khai gây chiến”.
Atkinson nói: “Vì vậy, chuyến thăm này rất có ý nghĩa, gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ rằng dưới thời chính quyền Yoon, cả hai bên hiện đang hợp tác nhiều hơn".
Sự tan băng trong quan hệ diễn ra sau khi Hàn Quốc thực hiện một bước quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp kéo dài khiến mối quan hệ của họ xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ.
Tuần trước, Hàn Quốc tuyên bố sẽ bồi thường cho các nạn nhân bị cưỡng bức lao động dưới thời Nhật Bản chiếm đóng từ năm 1910 đến năm 1945 thông qua một quỹ công do các công ty tư nhân Hàn Quốc tài trợ - thay vì yêu cầu các công ty Nhật Bản đóng góp vào việc bồi thường.
Động thái này được cả Nhật Bản và Nhà Trắng hoan nghênh.
Atkinson, chuyên gia tại Seoul, cho biết ngoài mối đe dọa hạt nhân ngày càng tăng của Triều Tiên, Trung Quốc dường như là một nhân tố lớn khiến Yoon sẵn sàng đối mặt với phản ứng dữ dội trong nước về thỏa thuận bồi thường.
Ông nói: “Chính quyền đang chứng minh với công chúng Hàn Quốc rằng đây không chỉ là về Nhật Bản, mà còn là về việc tham gia vào một liên minh rộng lớn hơn".
Ngay cả trước khi có động thái then chốt để giải quyết tranh chấp lịch sử, Seoul và Tokyo đã phát tín hiệu sẵn sàng gác lại quá khứ và thúc đẩy quan hệ gần gũi hơn.
Kể từ khi nhậm chức, hai nhà lãnh đạo hai nước đã bắt tay vào một loạt các hoạt động ngoại giao nhằm hàn gắn quan hệ song phương – và tăng cường hợp tác chung với Washington.
Vào tháng 9, Yoon và Kishida đã có cuộc gặp đầu tiên giữa hai nước kể từ năm 2019 tại New York bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, nơi họ đồng ý cải thiện quan hệ.
Vào tháng 11, hai nhà lãnh đạo đã gặp Tổng thống Mỹ Biden tại Campuchia tại một hội nghị thượng đỉnh khu vực.