(CAO) Hôm 1-9 (giờ địa phương), Reuters đưa tin tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng không cần thiết để giữ Canada tham gia trong Hiệp định tự do thương mại Bắc Mỹ (NAFTA).
Trump đồng thời cảnh báo Quốc hội Mỹ không can thiệp vào các cuộc đàm phán lại NAFTA nếu không ông sẽ chấm dứt hoàn toàn hiệp định này.
“Không có sự cần thiết chính trị nào để giữ chân Canada trong hiệp định NAFTA mới. Nếu chúng ta không đưa ra một thỏa thuận công bằng cho Mỹ sau nhiều thập kỷ bị lợi dụng thương mại, Canada sẽ phải rút khỏi hiệp định này”, tổng thống Mỹ nói.
Trước đó, Trump cho biết sẽ ký một thoả thuận song phương với Mexico về NAFTA trong khi các cuộc đàm phán với Canada kết thúc vào hôm 31-8 mà không đạt được tiến triển nào. Dự kiến Trump sẽ tiết lộ một thoả thuận mới về NAFTA với Mexico vào hôm 3-9.
Trump nói Canada có thể phải rút khỏi NAFTA - Ảnh: Reuters
Tuy nhiên các nhà lập pháp cảnh báo một thoả thuận với Mexico có thể sẽ khó được Quốc hội thông qua nếu không bao gồm Canada trong đó. Sự ủng hộ của đảng Dân chủ trong Quốc hội sẽ là cần thiết để thoả thuận mới 3 bên về NAFTA được thông qua.
Trump doạ sẽ áp thêm thuế nặng lên các nhà sản xuất ô tô Canada nếu họ không tham gia tái đàm phán lại NAFTA. Viết trên Twitter hôm 1-9, Trump nhắc lại nhận định NAFTA gây ra tình trạng mất việc làm và làm tổn hại nền kinh tế Mỹ.
| NAFTA được ký thành luật dưới thời tổng thống Mỹ Bill Clinton. Theo CNN Money, NAFTA về cơ bản loại bỏ gần như mọi rào cản thuế quan giữa ba nước, cho phép hàng hóa, vật tự được thông thương "liền mạch" qua biên giới. Nhờ NAFTA, mỗi ngày ước tính 1,4 tỉ USD giá trị hàng hóa được thông thương qua biên giới Mỹ - Mexico. NAFTA cũng tạo cơ chế dễ dàng cho một công ty Mỹ chuyển cơ sở sản xuất sang Mexico. Ai hưởng lợi nhiều nhất từ NAFTA? Đó chính là các công ty Mỹ, đặc biệt là các công ty sản xuất ô tô nhờ tận dụng được lợi thế về nhân công giá rẻ ở Mexico. Điển hình là hai công ty ô tô Ford và General Motors (GM). Vì giá nhân công rẻ hơn ở Mexico, người Mỹ được hưởng lợi vì trả mức giá thấp hơn cho các sản phẩm từ ô tô, quần áo, thực phẩm đến đồ điện tử của các công ty Mỹ sản xuất tại Mexico. Thương mại giữa ba quốc gia đã tăng lên đáng kể, đặc biệt là giữa Mỹ và Mexico nhờ NAFTA. Xuất khẩu của Mỹ sang Mexico năm 2015 tăng gần 470% so với năm 1993, một năm trước khi NAFTA trở thành luật.  Trump muốn đóng cánh cửa NAFTA nếu không tái đàm phán được - Ảnh: minh họa của CNN Money Bỏ NAFTA, việc làm có quay trở lại Mỹ? CNN Money cho rằng điều này chưa chắc. Vì nếu NAFTA chấm dứt, các công ty có khả năng sẽ chuyển sản xuất sang các nước Mỹ Latin hay Châu Á để tận dụng nguồn nhân công giá rẻ thay cho Mexico thay vì chuyển việc làm về Mỹ. Một ngành ảnh hưởng nghiêm trọng nữa là ngành công nghiệp sản xuất đồ jean của Mỹ. Hầu hết dây chuyền đều đã chuyển sang Mexico và dựa vào điều khoản miễn thuế của NAFTA để đưa sản phẩm thành phẩm từ Mexico về Mỹ. Chấm dứt NAFTA sẽ khiến đồ jean "Made in Mexico" có giá thành rất đắt, gây thiệt hại cho ngành công nghiệp này. Trump từng tuyên bố sẽ áp thuế đến 35% cho những sản phẩm của các công ty Mỹ sản xuất ở nước ngoài, như xe ô tô Ford sản xuất tại Mexico. Trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay, khi quan hệ sản xuất - tiêu thụ giữa các quốc gia đan xen nhau như tấm lưới, khó có thể "chiều" ý Trump đưa toàn bộ việc làm về Mỹ mà không gây thiệt hại cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng. |