Con nợ ôm tiền sát phạt
Liên quan đến vụ án này, Báo Công an TPHCM đã có loạt bài phản ánh, chỉ ra nhiều dấu hiệu bất thường. Hai LS Phú - Cường đã khiếu nại, đồng thời gửi đơn kêu cứu, được Liên đoàn LS Việt Nam lên tiếng. Xác định khiếu nại có căn cứ nên Viện trưởng VKSND tỉnh Long An ký ban hành Quyết định chấp nhận khiếu nại của hai LS, yêu cầu Viện trưởng VKSND H.Bến Lức phải thực hiện đúng quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS) năm 2015 về quyền của người bào chữa.
TAND H.Bến Lức với HĐXX do Thẩm phán Nguyễn Đình Đông ngồi ghế chủ tọa, cùng hai Hội thẩm Phạm Văn Tám và Nguyễn Văn Cao đã mở phiên xét xử trong hai ngày 10 - 11/01/2023 (cuối năm Nhâm Dần) rồi dừng; đến ngày 09/02/2023 (đầu năm Quý Mão) mở lại. Kéo dài thêm gần một tuần, HĐXX mới tuyên án ngày 15/02/2023.
Tại phiên tòa, Huân khai: Xuất phát từ chỗ quen biết, năm 2016, Huân cho Nguyễn Ngọc Sơn (SN 1976, ngụ ấp Hòa Hảo, xã Hòa Khánh, H.Cái Bè, tỉnh Tiền Giang) mượn 55 triệu đồng, hẹn 7 ngày trả lại, nhưng sau đó Sơn tránh né, không trả.
Hai LS Trần Cao Phú và LS Trần Cao Cường trao đổi với PV
Khoảng 15 giờ ngày 13/8/2020, một thanh niên tên Tam đạp xe ngang nhà Huân tại ấp 4, xã Phước Lợi hỏi chuyện nợ của Sơn. Tam tiết lộ, biết hiện Sơn đang ở đâu và dẫn Huân gặp đòi tiền. Huân lấy xe môtô chở Tam đến nhà ông Nguyễn Văn Cọp (tự "Hai Cọp", SN 1966, ở ấp Phước Toàn, xã Long Hiệp, H.Bến Lức). Đến nơi, Huân thấy Sơn đang ngồi chơi đổ cá ngựa ăn tiền với chủ nhà cùng Lê Thanh Hùng (tự "Tám Bò”, SN 1980, ngụ xã Long Hiệp) và Ngô Thị Khánh Vân (SN 1980, ngụ xã Tân Bửu, H.Bến Lức). Huân hỏi Sơn: "Mày thiếu nợ tao, sao không trả mà có tiền chơi cá ngựa?". Không thèm trả lời, Sơn tiếp tục trò "đỏ đen". Bực tức, Huân đá trúng vai trái Sơn. Tam nhảy vào dùng thanh tre khoảng 50cm đè ngực Sơn, đẩy con nợ sát vào tường. Huân nói với Tam: "chuyện của tao để tao giải quyết".
Huân kéo Sơn đứng dậy, còn tay trái lấy tiền của Sơn trên chiếu bạc khoảng 1 triệu đồng. Lúc này, Huân nghe Tam nói "tiền trong bóp nó rớt ra nè”. Nhìn thấy cái bóp dưới nền nhà có nhiều tiền, Huân hỏi Sơn "mày có tiền nhiều mà không trả tao". Tức giận, Huân dùng tay trái đánh trúng mí mắt Sơn, làm chảy máu.
Tam nhặt tiền trong bóp đưa cho Huân để trên lan can nhà ông Cọp, rồi kêu Sơn giải quyết. Huân nhờ Tám Bò đếm được 25 triệu đồng. Huân hỏi Sơn "có tiền sao không trả”? Sơn móc trong bóp ra tờ giấy và nói: "Mới đi vay, có ghé nhà Huân trả tiền nhưng không gặp". Huân phản ứng: "Ở nhà chứ đâu mà không gặp. Sẵn đây, trả tiền luôn đi!". Sơn gật đầu. Huân nói với con nợ "trả trước 25 triệu đồng, số tiền còn lại trả hàng tháng". Nói xong, Huân ra về và cho người "chỉ điểm" 2 triệu đồng.
Huân cho rằng, cáo trạng của Viện KSND H.Bến Lức truy tố bị cáo tội "Cướp tài sản" là oan sai.
Bị hại Sơn trình bày: Ngày 13/8/2020, Sơn đang ngồi chơi cá ngựa ăn tiền với Hai Cọp, Tám Bò và bà Vân thì bị Huân từ phía sau đạp vào vai. Tam cầm dao tự chế dài khoảng 50cm, kề vào cổ khống chế. Sợ bị Huân lấy bóp tiền, bị hại nắm giữ túi quần Jean phía sau bên phải. Trong lúc giằng co, Huân dùng tay trái (đeo nhẫn) đánh trúng mí mắt chảy máu, rồi móc lấy bóp tiền. Sau khi rửa mặt, cầm máu, ông Sơn đi lên nhà trên. Lúc này, Tám Bò cầm bóp trả lại ông Sơn và nói "ổng lấy hết 25 triệu đồng".
Ông Võ Ngọc Huân bên hồ sơ kêu oan
Bị hại đề nghị xử phạt Huân theo pháp luật. Con nợ yêu cầu Huân trả lại 25 triệu đồng. Phần yêu cầu bồi thường 30 triệu (tổn thất tinh thần, điều trị vết thương), ông Sơn xin rút lại.
LS Phú và LS Cường nêu quan điểm: Vụ án có nhiều vi phạm về tố tụng lẫn nội dung, nên đề nghị HĐXX trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
Bản án hình sự sơ thẩm số 16/2023/HS-ST ngày 15/02/2023 tuyên phạt bị cáo Huân 7 năm tù về tội "Cướp tài sản". HĐXX nhận định: Với bản chất tham lam, động cơ mục đích vụ lợi, Huân đã dùng vũ lực, hung khí nguy hiểm đe dọa, làm ông Sơn không thể kháng cự lại, để chiếm đoạt 25 triệu đồng, đủ yếu tố cấu thành tội "Cướp tài sản". Theo HĐXX, có những vi phạm về trình tự thủ tục nhưng không nghiêm trọng, không làm ảnh hưởng đến bản chất vụ án nên không cần thiết trả hồ sơ điều tra bổ sung. HĐXX kiến nghị Cơ quan CSĐT Công an H.Bến Lức và Viện KSND H.Bến Lức tổ chức kiểm điểm nghiêm túc về những vi phạm, sai sót.
Đối với hành vi "đánh bạc" của bị hại Sơn và 3 con bạc, HĐXX cho rằng "xử phạt vi phạm hành chính là phù hợp" (?!)
Thận trọng xem xét, tránh oan sai?
Kèm đơn kêu cứu và các tài liệu liên quan, bị cáo Huân và hai LS bào chữa trình bày 5 vấn đề, đề nghị HĐXX phúc thẩm xem xét.
Căn nhà của ông Hai Cọp, nơi tổ chức đánh bạc và xảy ra vụ án
Thứ nhất, vì quen thân nên khi Sơn nói khó khăn, cần tiền, Huân cho mượn 55 triệu đồng từ năm 2016 không lấy lãi, sau đó Sơn "lặn" mất. Mãi đến ngày 09/8/2020, qua người quen báo, Huân tìm thấy Sơn tại phòng trọ ở xã Long Hiệp. Sơn đồng ý đưa trước 25 triệu đồng, còn lại góp mỗi tháng 5 triệu, nhưng sau đó "trở quẻ”, chỉ trả Huân 5 triệu. Sơn than khổ, không có tiền nhưng lại đi đánh bạc. Nhìn thấy con nợ ôm số tiền lớn đến sòng bạc khiến Huân bức xúc. Khi hỏi chuyện, Sơn xem thường, không trả lời, chỉ lo sát phạt khiến Huân càng tức tối, mất kiềm chế dẫn đến hành vi sai trái. Tuy nhiên, hành vi của Huân không phải "cướp". Bởi, thực tế không có kẻ cướp nào sau khi lấy được tiền lại đem để ở lan can nhà, nhờ Hai Bò (bạn thân Sơn) kiểm đếm giữa thanh thiên bạch nhật, trước mặt mọi người, để xác định số tiền bao nhiêu. Và cũng không kẻ cướp nào sau khi lấy được tiền lại trao đổi, thương lượng và nghe nạn nhân giải thích về nguồn gốc số tiền.
Nếu Huân là kẻ cướp, chắc chắn Sơn đã hô hoán, kêu cứu để các con bạc "chiến hữu" hợp sức khống chế, bắt giữ. Chẳng những không bắt, không truy hô, mọi người tại sòng bạc rất bình thản, còn giúp Huân đếm tiền! Rõ ràng, các con bạc xác định đây chỉ là việc đòi nợ, bản thân Sơn cũng xác nhận có nợ Huân trước mặt mọi người nên để Huân đi bộ (khoảng 100m) từ sòng bạc ra hẻm lên xe về nhà.
Thứ hai, hồ sơ vụ án thể hiện giữa bị hại với nhân chứng Hùng có quan hệ bạn bè thân thiết, chơi với nhau hơn 10 năm; giữa bị hại với nhân chứng Hai Cọp có mối quan hệ dòng tộc. Lời khai của nhân chứng Vân không thống nhất... Do đó, lời khai của các nhân chứng không có giá trị pháp lý.
Thứ ba, có 4 biên bản đối chất ngày 28/7 và 15/8/2022, giữa bị cáo với bị hại Sơn và các nhân chứng (3 con bạc) Hai Cọp, Hùng (Tám Bò) và bà Vân. Nội dung các lần đối chất này là chứng cứ rất quan trọng, nhưng không được HĐXX xem xét. Đến khi mở phiên tòa, tất cả nhân chứng đồng loạt vắng mặt nhưng HĐXX không triệu tập nhằm làm rõ sự thật vụ án.
Thứ tư, tại phiên tòa sơ thẩm, LS đã trình bày, chỉ rõ hàng loạt vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. HĐXX khẳng định có nhiều vi phạm nhưng không xem xét tận tường, lại dễ dàng cho qua với lập luận đưa ra "không nghiêm trọng" (?!)
Thứ năm, bị hại mang theo 25 triệu đồng đến nhà ông Hai Cọp đánh bạc với các con bạc (Cọp, Hùng, Vân), nhưng cơ quan tiến hành tố tụng H.Bến Lức không căn cứ khoản 3 Điều 1 Nghị quyết 01/2010/HĐTP TANDTC ngày 22/10/2010 của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao quy định "Tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc" để khởi tố vụ án "tổ chức đánh bạc" và "đánh bạc". Việc không xử lý hình sự các con bạc lộ dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. Số tiền 25 triệu đồng dùng để đánh bạc là tiền phi pháp, nhưng HĐXX không tịch thu, sung công quỹ Nhà nước.
Theo dõi vụ án, LS Trần Hải Đức (Đoàn LS TPHCM) nêu quan điểm: Các cơ quan tiến hành tố tụng chưa xem xét, đánh giá tổng thể các mối quan hệ xã hội giữa bị cáo Huân với bị hại cùng những người có mặt tại sòng bạc. Để quy kết hành vi của Huân, cần làm rõ động cơ, mục đích, ý chí chủ quan cùng một chuỗi hành vi của bị cáo; xem xét thái độ, phản ứng của bị hại và những người có mặt tại sòng bạc khi chứng kiến toàn bộ sự việc xảy ra. Ngoài ra, trong vụ án này có dấu hiệu của tội phạm "Đánh bạc", "Tổ chức đánh bạc" và "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" cần được điều tra, làm rõ, nhằm xử lý triệt để vụ án, tránh oan sai và bỏ lọt tội phạm.