(CAO) UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai, xây dựng và đầu tư đối với Dự án Nhà máy bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi.
Dự án Nhà máy bột và giấy Tân Mai Quảng Ngãi (viết tắt là Dự án) do Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Mai làm chủ đầu tư, đến tháng 10-2010 điều chỉnh chủ đầu tư thành công ty cổ phần Tân Mai Miền Trung (viết tắt là Nhà đầu tư), được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư tại Văn bản số 184/TV-VPCP ngày 1-8-2008; được Bộ Công thương đồng ý thiết kế cơ sở của Dự án tại Văn bản số 133372/BCT-CNN ngày 31-12-2009 và UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu ngày 30-3-2009.
Các thiết bị bỏ phơi nắng cùng với cỏ cây mọc um tùm ngoài trời
Quy mô công suất Dự án 130.000 tấn bột giấy/năm và 2.000.000 tấn giấy in cao cấp/năm; diện tích đất dự kiến sử dụng khoảng 45 ha tại xã Bình Long, huyện Bình Sơn; tổng vốn đầu tư 1.948 tỷ đồng (vốn góp và các nguồn khác 30%, vốn vay 70%); thời gian hoạt động của Dự án 50 năm; tiến độ thực hiện khởi công tháng 10-2009, hoàn thành và đi vào hoạt động năm 2011.
Trong quá trình triển khai Dự án chậm tiến độ, đã được UBND tỉnh xem xét những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Dự án, đã đồng ý chủ trương cho giãn tiến độ thực hiện nhằm tháo gỡ khó khăn cho Nhà đầu tư. Sau đó, Nhà đầu tư lập hồ sơ xin điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư lần thứ ba vào năm 2011, với nội dung điều chỉnh tổng số vốn đầu tư từ 2.219 tỷ đồng lên 5.007,376 tỷ đồng và thời hạn vận hành Nhà máy bột giấy tháng 12-2012, Nhà máy giấy tháng 12-2013.
Tuy nhiên, từ năm 2009 đến tháng 5-2017, nhà đầu tư chỉ mới triển khai thực hiện các công việc như: Lập báo cáo đánh giá tác động môi trường; lập quy hoạch chi tiết xây dựng nhà máy; lập hồ sơ cho xin thuê đất; hoàn thành việc giải phóng mặt bằng và nhận bàn giao mặt bằng sạch với diện tích đất 43,9556 ha/45,0067 ha; Nhà đầu tư khởi công xây dựng tháng 7-2010 đến tháng 12-2012 thì tạm dừng thi công Dự án.
Ngoài ra, toàn bộ máy móc, thiết bị, công nghệ đầu tư dự kiến lắp đặt cho Nhà máy được được mua lại nhà máy thanh lý tại Canada vào tháng 2017 chưa hoàn thiện, các động cơ điện công suất lớn, chuyên dụng và hệ thống mạch điều khiển động lực lệch chuẩn về cấp điện áp của lưới điện công nghiệp Việt Nam nên không sử dụng được, cần thay thế, bổ sung mới và cải tạo nhưng Nhà đầu tư không có giải pháp khắc phục; mới chỉ tập kết về mặt bằng Dự án tại Quảng Ngãi được 497/621container và 184/212 thiết bị siêu trường siêu trọng, số thiết bị còn lại đang tại cảng Tiên Sa Đà Nẵng 5 container, đang tại Đồng Nai 119 container và 28 thiết bị siêu trường siêu trọng.
Nhãn mác, ký hiệu bên ngoài của 21 nhóm loại máy móc thiết bị tại mặt bằng Nhà máy bột và giấy Tân Mai Quảng Ngãi qua thanh tra cho thấy được sản xuất, chế tạo vào khỏang từ năm 2003 trở về trước.
Nhìn bằng mắt thường cũng thấy được các thiết bị nằm đây đã rất lâu
Tháng 5-2017, tỉnh Quảng Ngãi đã thành lập đoàn thanh tra tại khu vực Dự án này, thì có hàng loạt sai phạm như: Thực hiện không đầy đủ về trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về đầu tư; Nhà đầu tư vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai; Nhà đầu tư vi phạm về tiến độ theo giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh; Nhà đầu tư không thực hiện đúng cam kết về nguồn vốn đầu tư.
Qua quan sát của chúng tôi, nhìn thấy Dự án bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi ở xã Bình Long, huyện Bình Sơn có nhiều thiết bị, máy móc bỏ nằm phơi nắng ngoài trời và cỏ cây mọc um tùm và xung quanh được dựng hàng rào thép cao khoảng 1m để giữ các thiết bị này.
Một người dân ở gần Dự án bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi nói: “Lúc đầu người dân chúng tôi rất phấn khởi khi nghe Dự án Nhà máy bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi triển khai xây dựng địa bàn xã Bình Long, chắc bà con chúng tôi sẽ có công việc làm ổn định ở địa phương. Tuy nhiên, trong thời gian nhiều năm qua, vẫn thấy dự án này, đưa nhiều máy móc và thiết bị bỏ nằm phơi nắng ngoài trời mà chưa thấy động tĩnh gì, chúng tôi rất thất vọng”.
Một góc Dự án bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi
Trao đổi qua điện thoại với bà Hà Thị Anh Thư, Bí thư huyện ủy Bình Sơn, bà cho biết: “Dự án xây dựng Nhà máy bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi đã bỏ hoang rất lâu rồi. Trước sự việc này, UBND tỉnh Quảng Ngãi có văn bản kết luận thanh tra về chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai xây dựng và đầu tư đối với Dự án Nhà máy bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi”.