Quá trình điều tra mở rộng vụ án ‘Vi phạm các quy định về quản lý đất đai” xảy ra tại TP Hồ Chí Minh liên quan đến khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng, quận 1, ngày 08/12/2018, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C01) đã tiến hành các biện pháp tố tụng:
- Ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại Điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015, xảy ra tại TP Hồ Chí Minh liên quan đến khu đất 8-12 Lê Duẩn, quận 1.
- Ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh khám xét, lệnh bắt bị can để tạm giam, lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với các bị can về hành vi “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại Điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015, đối với:
1. Nguyễn Thành Tài (SN 1952), nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hồ Chí Minh, hiện trú tại phường 4, quận 4.
Ông Nguyễn Thành Tài
2. Nguyễn Hoài Nam (SN 1965), Bí thư Quận ủy quận 2, nguyên Trưởng phòng Quản lý sử dụng đất, Sở Tài nguyên và Môi trường, hiện trú tại phường Tân Phú, quận 7.
Ông Nguyễn Hoài Nam
3. Đào Anh Kiệt (SN 1957), nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM.
Ông Đào Anh Kiệt
4. Trương Văn Út (SN 1970), Phó trưởng phòng Quản lý đất, Sở Tài nguyên và Môi trường.
Ông Trương Văn Út
Trong đó ông Nguyễn Thành Tài bị tạm giam; ông Nguyễn Hoài Nam bị áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú. Riêng các ông Đào Anh Kiệt, Trương Văn Út đã bị tạm giam trong vụ án khác.
Hiện, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đang tiến hành điều tra mở rộng vụ án, làm rõ toàn bộ sai phạm của các cá nhân có liên quan tại các sở, ban, ngành của TP Hồ Chí Minh, Bộ Công thương để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Cũng trong sáng nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã tiến hành khám xét nhà của ông Nguyễn Thành Tài tại địa điểm thuộc quận 4 và quận 2. Việc khám xét diễn ra từ sáng và đến 12 giờ cùng ngày vẫn tiếp tục.
Công an bảo vệ bên ngoài nhà ông Nguyễn Thành Tài trong khi Cơ quan điều tra khám xét nhà
Trước đó, liên quan đến ông Nguyễn Thành Tài, Thanh tra Chính phủ có Kết luận thanh tra số 645/KL-TTCP về việc thực dự án khách sạn cao cấp, thương mại, dịch vụ, căn hộ cho thuê tại số 8 - 12 Lê Duẩn, quận 1.
Theo Kết luận thanh tra này, khu đất nói trên có diện tích gần 5.000 m2, là nguồn gốc đất công do Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh nhà TP.HCM quản lý, sau đó ký hợp đồng cho thuê nhà, đất đối với 4 đơn vị thuộc Bộ Công Thương.
Thực hiện phương án sắp xếp các mặt bằng nhà, đất theo Quyết định số 09/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước, UBND thành phố có chủ trương sử dụng khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn để xây dựng khách sạn tiêu chuẩn 5 sao và có một phần trung tâm thương mại, giao Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh nhà TP.HCM thu hồi, quản lý mặt bằng.
Để thực hiện dự án này, theo đề nghị của Bộ Công Thương, UBND thành phố đồng ý phương án thành lập công ty cổ phần với tỷ lệ góp vốn như sau:Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh nhà TP.HCM góp vốn 50%, 50% còn lại chia đều cho 4 đơn vị thuộc Bộ Công Thương (mỗi đơn vị góp 12,5%).
Trong quá trình đó, Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm có văn bản gửi Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh nhà TP.HCM đề nghị được hợp tác đầu tư. Nội dung đề nghị này sau đó được trình lên và được ông Nguyễn Thành Tài, lúc này là Phó Chủ tịch UBND TP.HCM ký chấp thuận góp vốn tới tỷ lệ 30% trong khi không thẩm định năng lực tài chính của Công ty Hoa Tháng Năm.
Cùng thời điểm kể trên, 4 đơn vị thuộc Bộ Công Thương ký thoả thuận với Công ty TNHH Đầu tư Kinh Đô nay là Công ty TNHH Kido để chuyển nhượng 100% quyền đầu tư của 4 công ty này với giá 200 tỷ đồng. Đến đây chỉ còn 3 công ty cùng tham gia dự án là Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh nhà TP.HCM, Công ty TNHH Đầu tư Kido và Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm. Sau đó 3 công ty này là cổ đông thành lập nên Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue để thực hiện dự án số 8-12 Lê Duẩn dưới tên gọi thương mại là Lavenue Crown.
Đến tháng 6/2011, UBND thành phố chấp thuận cho Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue sử dụng gần 5.000m2 tại số 8-12 Lê Duẩn để làm dự án khách sạn 5 sao. Sau đó UBND thành phố duyệt giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng trên đất tại đây với gần 650 tỷ đồng.
Khu đất "kim cương" số 8-12 Lê Duẩn
Theo Thanh tra Chính phủ, khu đất số 8-12 đường Lê Duẩn có lợi thế đặc biệt thương mại do 3 mặt tiền giáp các tuyến đường trung tâm quận 1 là Hài Bà Trưng, Lê Duẩn, Nguyễn Văn Chiêm, giá đất từ 400 triệu đồng/m2 nên nếu đấu giá thành công sẽ thu về ngân sách hơn 2.000 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ, thực hiện dự án khách sạn 5 sao tại số 8-12 Lê Duẩn, UBND TP.HCM đã không thực hiện đấu giá, không thẩm định năng lực tài chính của các công ty tham gia. Việc giao dự án cho doanh nghiệp không đủ năng lực, đồng thời cho doanh nghiệp tham gia nhằm dịch chuyển hai tài sản có vị trí trung tâm đang thuộc quyền quản lý, sử dụng của Nhà nước sang cho tư nhân với giá rẻ là không đúng quy định.
Mặt khác, việc cho Công ty Hoa Tháng Năm được tham gia dự án mà không quá đấu thầu, việc chuyển tỷ lệ góp vốn tham gia từ 50% của Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh nhà TP.HCM xuống còn 20% để Công ty Hoa Tháng Năm tham gia là trái pháp luật.
Trong khi quy hoạch tỷ lệ 1/2000 về cải tạo chỉnh trang khu trung tâm hiện hữu thành phố chỉ cho phép chiều cao tối đa công trình là 20 tầng nhưng sau đó thành phố đã điều chỉnh lên 36 tầng. Việc điều chỉnh quy hoạch kiến trúc xây dựng của UBND TP.HCM không phù hợp với Luật Quy hoạch đô thị. Cùng với đó, UBND thành phố giao đất và cho thuê đất không đúng đối tượng, không xin ý kiến Thường trực UBND và báo cáo HĐND thành phố.
Hệ quả là giảm nguồn thu cho ngân sách, vụ việc có dấu hiệu cố ý làm trái các quy định của Nhà nước. Để xảy ra sai phạm này liên quan đến lãnh đạo UBND thành phố nhiệm kỳ 2011 - 2015, đặc biệt là trách nhiệm của ông Nguyễn Thành Tài, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố vào thời điểm, người đã ký nhiều, ký nhanh các văn bản chấp thuận cho Công ty Hoa Tháng Năm tham gia dự án.
Hiện nay dự án đã được đầu tư hơn 700 tỷ đồng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và đang được sử dụng làm bãi giữ xe ô tô. Thanh tra Chính phủ đã đề nghị UBND thành phố thu hồi toàn bộ khu đất 8-12 đường Lê Duẩn để thực hiện việc đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định nhằm giữ kỷ cương pháp luật và tăng ngân sách nhà nước nhưng đồng thời tính đến phương án đảm bảo quyền và lợi ích của chủ đầu tư. UBND thành phố cũng đang triển khai các nội dung của Kế luận Thanh tra Chính phủ, đang tổ chức thu hồi để đấu giá khu đất nói trên theo đúng quy định pháp luật.
Liên quan đến vụ việc này, Báo Công an TP.HCM đã có loạt bài dài kỳ điều tra trong nhiều năm, chỉ rõ hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân liên quan.