Sleep box - những "quan tài" bằng ván ép

Hộp ngủ được quảng bá như khách sạn 5 sao

Trên địa bàn TPHCM, hiện nay dịch vụ "sleep box" đang phát triển rầm rộ, được xem là một hình thức kinh doanh siêu lợi nhuận. Khảo sát sơ bộ, có đến hàng trăm căn nhà phố đang được cải tạo, sử dụng để kinh doanh mô hình này. Với diện tích từ 2 - 3m2, chủ yếu được làm bằng ván ép khung sắt, mỗi hộp ngủ chỉ vừa đúng bằng kích thước một người lớn... nằm duỗi thẳng chân.

Một ngày đầu tháng 6/2024, trong vai người có nhu cầu thuê phòng trọ, phóng viên liên hệ với thanh niên tên Trung (quản lý một chi nhánh trong chuỗi hộp ngủ nổi tiếng Z). Sau khi tìm hiểu nhu cầu, Trung giới thiệu: "Bên em là chuỗi hộp ngủ lớn nhất nhì Sài Gòn, hiện có 10 chi nhánh, với hơn 1.500 hộp ngủ. Tất cả đều được trang bị đầy đủ nội thất, rộng từ 2 - 3m2, chỉ cần vác balô vào là ở luôn".

Một "sleep box" đang được xây dựng

Theo Trung, nhu cầu hộp ngủ ngày một cao để đáp ứng cho các bạn trẻ năng động, đi học rồi sau đó đi làm thêm hoặc ra ngoài vui chơi với bạn bè cả ngày, chỉ cần có nơi để tối về ngủ. Hộp ngủ đáp ứng nhu cầu đó, kèm thêm những dịch vụ như: máy giặt, người dọn phòng, cà phê, nước uống tại chỗ... Trung nói: "Bên em làm hộp ngủ như khách sạn 5 sao, trang bị "tận răng" nên anh yên tâm. Ngoài chỗ ngủ, mỗi hộp còn được trang bị tủ kệ, bàn làm việc gấp gọn, chỗ phơi quần áo chứa được khoảng 5 - 7 bộ đồ. Các loại valy, balô ít sử dụng cần cất gọn thì bên em cũng có thiết kế hộc tủ dưới giường hoặc tủ đựng đồ bên ngoài. Tất cả đều có khóa riêng nên an toàn tuyệt đối".

Với dạng hộp ngủ này, Trung cho biết loại nhỏ nhất có giá 1,5 triệu đồng/hộp 2m2. Theo quan sát, người thuê hộp ngủ loại này chỉ có thể "chui" vào hộp, sau đó ngồi hoặc nằm bên trong vì diện tích chật hẹp. Thấy phóng viên còn e ngại, Trung giới thiệu thêm một loại hộp ngủ dạng cao cấp hơn, với kích thước từ 4 - 10m2. "Loại này là hộp ngủ đứng được, cửa cao ráo, anh có thể đi vào như phòng trọ bình thường. Giá của nó là 2,5 triệu đồng, phí gửi xe là 150 ngàn/chiếc". Theo người quản lý, tất cả các phòng đều sử dụng dịch vụ chung, như: Internet, điện, nước, bếp, máy giặt, phòng khách... và hoàn toàn miễn phí. "Giá bên em là bao toàn bộ các chi phí, bảo đảm không phát sinh thêm bất cứ thứ gì, cực kỳ phù hợp với sinh viên hoặc những người theo đuổi lối sống tối giản" - Trung thuyết phục khách hàng.

"Sleep box" đứng được thuê với giá hơn 2 triệu đồng

Xem nhẹ an toàn về cháy, nổ

Còn căn nhà trong hẻm trên đường Điện Biên Phủ (P22, Q.Bình Thạnh) được cải tạo thành "sleep box" có 1 trệt, 3 lầu, tất cả các phòng đều được sử dụng để làm hộp ngủ cho thuê. Trung bình mỗi phòng có từ 6 - 8 hộp ngủ, thiết kế dạng 2 tầng. Các hộp ngủ hầu hết được thiết kế bắt mắt, trang trí hiện đại để thu hút người trẻ. Khí lạnh từ máy lạnh chung trong phòng thổi vào các hộp ngủ. Ngoài ra, mỗi hộp ngủ còn được trang bị hệ thống điện, ổ cắm với dây điện giấu sau vách ván ép. Lúc cao điểm, căn nhà này có thể có đến hơn 40 người cùng sinh sống, chia sẻ hầu hết các thiết bị điện trong đường dây điện gia đình.

Bên ngoài mỗi phòng là lối đi chung, nơi chứa nhiều vật dụng để sinh hoạt chung, khu bếp với bếp từ, máy đun và lọc nước, khu giặt với 2 - 3 máy giặt, sấy... Các loại kệ giày, tủ đựng đồ cá nhân cũng che kín lối đi rộng khoảng 1 mét. Với hơn 40 người sinh sống, khu vực để xe cũng chật kín xe mà không có ai trông coi. Theo người quản lý, việc không có ai trông coi là bình thường do cửa cổng đã trang bị vân tay, cửa từng phòng cũng có vân tay, còn từng hộp có chìa khóa cửa riêng nên chỉ có người sinh sống bên trong mới có thể ra vào. Nhiều sinh viên sống tại đây cho biết thích thuê hộp ngủ hơn là nhà trọ truyền thống, khi các dịch vụ rất chuyên nghiệp, đầy đủ tiện nghi mà giờ giấc lại tự do, không phải ở ghép với ai. Hầu hết người thuê cho biết có thấy các biển cảnh báo về PCCC, nhưng không được ai hướng dẫn gì thêm và cũng không quá quan tâm đến vấn đề an toàn về cháy, nổ.

Hiếu (sinh viên một trường đại học tại TPHCM) cho biết: "Em tìm trên mạng rồi gọi điện hỏi và tới xem, chốt phòng là chủ nhà làm hợp đồng, lấy vân tay rồi vô ở luôn, chứ không ai hướng dẫn gì về PCCC. Mỗi ngày khi về em cũng chỉ tắm rồi vào trong "sleep box" của mình để học hoặc ngủ. Em chỉ ra ngoài khi đi ăn hoặc đi học nên không biết có lối thoát hiểm nào khác ngoài cửa chính đi qua chỗ để xe".

Không chỉ có nhà phố, căn hộ chung cư ở nhiều nơi cũng đang được cải tạo thành "sleep box" cho thuê, do lợi nhuận cao hơn hẳn việc cho thuê nguyên căn. Tại "sleep box" bên trong một căn hộ chung cư ở Q7, có hơn 10 người sống chen chúc, cùng chia sẻ khu vực bếp và 1 tủ lạnh, 2 máy giặt, 3 máy lạnh, cả chục nồi cơm điện, ấm đun siêu tốc... Với việc được cải tạo thành 12 hộp ngủ, chủ căn hộ phải sử dụng, đấu nối các đường dây điện tạm bợ, chằng chịt đến từng phòng, sau đó chia dây thêm một lần nữa để nối đến từng hộp điện trong hộp ngủ. Hệ thống điện vì vậy bị chia nhỏ hàng chục lần khắp các "sleep box" và rải rác trong nhà để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của nhiều người.

Phú (quản lý một căn hộ "sleep box") cho biết, hiện có 12 sinh viên đang ở, do một người vừa rời đi nên có một hộp ngủ trống để cho thuê. Do hộp ngủ trong căn hộ sử dụng dịch vụ chung với chung cư như thang máy, bãi xe nên rất an toàn, thuận tiện. "Anh có thuê thì quyết định sớm vì bên em ít khi có "box" trống, hầu hết mọi người đều ở lâu dài nên rất an ninh. Dịch vụ cũng tốt nên cứ trống 1 - 2 ngày là sẽ có người khác lấp vào ngay".

Vách các hộp ngủ ở căn hộ này được làm từ chất liệu nhựa cứng in vân gỗ, với 4 hộp ngủ trong mỗi phòng. Bên trong hộp ngủ được trang bị sẵn nệm, kệ và bàn xếp cùng với bóng đèn, ổ điện lắp trực tiếp trên vách. Tại đây, người thuê chỉ được sử dụng điện trong hộp ngủ cho việc sạc ĐTDĐ và laptop, các thiết bị quạt, bàn ủi đều bị cấm. Ở mỗi phòng, máy lạnh chung luôn được mở hết công suất để cung cấp khí lạnh cho các hộp ngủ. Mỗi ngày, hàng chục bạn trẻ sống chen chúc, đi lại, chờ đợi để tắm, giặt và nấu nướng, dẫn đến các thiết bị điện không khi nào dừng hoạt động.

Thiết bị điện âm tường được gắn tạm bợ, dây điện hộ gia đình bị chia nhỏ nhiều lần

Hậu quả khó lường

Trên thực tế, có rất nhiều nhà phố, căn hộ chung cư tại TPHCM đang kinh doanh mô hình hộp ngủ này, rải rác khắp các quận, huyện và tập trung nhiều hơn gần các trường đại học. Mô hình "sleep box" không hề mới, đã được phát triển ở nhiều sân bay trên thế giới để phục vụ khách du lịch có nhu cầu nghỉ ngơi ngắn giờ hoặc cần không gian riêng tư làm việc trong thời gian chờ chuyển tiếp giữa các chuyến bay. Tuy vậy, khi du nhập vào Việt Nam, dịch vụ này có phần biến tướng, trở thành mô hình phòng trọ giá siêu rẻ như hiện nay. Chính vì đặc điểm là mô hình kinh doanh mới, pháp luật chưa có quy định để điều chỉnh, hướng dẫn xây dựng và kinh doanh mô hình hộp ngủ nhằm bảo đảm an toàn. Việc nhiều người tự ý cải tạo nhà phố, căn hộ chung cư thành các hộp ngủ, cho thuê giá rẻ khiến hộp ngủ trở thành nỗi ám ảnh trong công tác PCCC của lực lượng chức năng.